Muhammadyoqub ostonaqulov budjet hisobi

(G'aznachilikka o 'tish sharoitida: 214-
«Budjet m ablag'lari hisobidan qoplanadigan budjet mablag'lari
oluvchilarning xarajatlari» subschyoti)
yoki
D ebet 211 - «M axsus m a b la g 'Ia r b o 'y ich a x arajatlar» subschyoti;
K redit 160 - «H isobdor sh ax slar bilan hisob-kitoblar» subschyoti.
Hisobdor shaxslar tom onidan hisob berish sharti bilan olingan 
b o ‘nakning sarf qilinm agan summasi kassaga qaytarilganda bu 
qaytarilgan sum maga quyidagi buxgalteriya pro vo dk asi tuziladi:
D ebet 120 - «K assa» subschyoti;
K redit 160 - «H isobdor sh ax slar bilan hisob-kitoblan> su b sch y o ti.
B o‘nak hisoboti va unga ilova qilingan tasdiqlo vch i hujjatlar asosida 
hisobdor shaxslar soni k o ‘p b o ‘lm agan budjet tash kilotlarida buxgalteriya 
274-shakldagi m em orial-order tuzadi.
K o‘p sonli hisobdor shaxslari b o ‘lgan budjet tashk ilo tlarid a hisobdor 
shaxslar bilan hisob-kitoblam ing analitik hisobi 292-shakldagi joriy 
hisoblar va hisob-kitoblar hisobi kitobida, unda h a r b ir hisobdor shaxsga
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

alohida sch yot ochilib yoki har bir hisobdor shaxsga ochiladigan 292- 
a-shakldagi kartochkalarda yuritiladi. K o kp sonli hisobdor shaxslari 
bo‘lgan b u djct tashkilotlarida hisobdor shaxslar bilan hisob-kitoblam ing 
analitik hisobi 7-shakldagi m cm orial-order bilan q o ‘shilgan 386- 
shakldagi h iso b d o r shaxslar bilan hisob-kitoblar bo ‘yicha y ig ‘ma 
vedom ostda yuritiladi. M em orial-order asosida «B osh-jum al kitobi»ga 
yozuv qilinadi. B u vedom ostga opcratsiyalam i yozish pozitsion usul 
asosida olib boriladi. Y a’ni, bir satrda budjet îashkilotining nomi, 
hisobdor sh ax sn in g familiyasi, ismi va otasining ismi, b o ‘nak berilgan 
sana va b o ‘n ak sum m asi, tasdiqlangan bo‘nak hisoboti asosida xarajatlar 
sum m asi, k assaga qaytarilgan foydalanilm agan b o 'n ak sum m asi, hisobdor 
shaxsga qaytarib berilgan bo‘nakdan ortiqcha sarflangan summa, oyning 
oxiriga b o ‘nak n in g qoldig‘i ko‘rsatiladi.
Ijtim oiy t a ’m inot organlarida 160-«Hisobdor shaxslar bilan hisob- 
kitoblar» subschyotida hisobdor shaxslar bilan pensionerlarga bir 
martalik n afaq alam i to 'lash uchun berilgan bo‘naklar hisobga olinadi.
3. D E B IT O R L A R VA K R E D IT O R L A R BILAN 
H IS O B -K IT O B L A R H ISO BI
D ebitorlar va krcditorlar bilan hisob-kitoblar hisobi uchun dcbitor va 
kreditor q arzlam i ulam i paydo b o 'lish sabablari va xususiyatiga qarab 
hisobga olinad ig an schyotlar ro‘yxatida quyidagi subschyotlar k o ‘zda 
tutilgan:
150 - «M ol yetkazib beruychilar va pudratchilar bilan hisob- 
kitoblan> subschyoti;
170 - «K am om adlarga doir hisob-kitoblar» subschyoti;
172 - « T o ‘lovlam ing maxsus turlariga doir hisob-kitoblar» sub­
schyoti;
178 - « B o sh q a debitorlar va kreditorlar bilan hisob-kitoblar» sub­
schyoti;
179 - «R ejali to ‘lovlar tartibidagi hisob-kitoblar» subschyoti;
236 - « B o lalar tashkilotini saqlashga ota-onalam ing mablagMari» 
subschyoti.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

M ol y etk az ib b e r u v c h ila r va p u d r a tc h ila r b ila n
h is o b -k ito b la r hisobi
M ol yetkazib beruvchilar b ilan kapital q o ‘yilm alar hisobidan qurilish 
m atcriallari, konstruksiyaiar v a qism lar ham da o ‘m atila d ig an uskunalar 
sotib olishga, shuningdek, pudratchilar bilan ularga qurilish d a sarflash va 
o ‘m atish uchun bcrilgan qurilish m ateriallari, konstruksiyaiar, qism lar va 
o ‘m atiladigan uskunalarga h am da ular bajargan qurilish-m ontaj ishlariga 
doir hisob-kitoblar 150-«Mol yetkazib beruvchilar va pu dratchilar bilan 
hisob-kitoblar» subschyotida hisobga olinadi.
Mol yetkazib beruvchilar bilan hisob-kitoblar hisobi olib borilganda 
150-«Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilar bilan hisob-kitoblar» 
subschyotining debetiga mol yetkazib beruvehilarga qurilish materiallari, 
konstruksiyaiar va qismlar ham da o ‘matiladigan uskunalar uchun o ‘tkazib 
bcrilgan pul mablag‘lari summasi yoziladi, bu subschyotning kreditiga csa 
mol yetkazib beruvehilardan olingan qurilish matcriallari, konstruksiyaiar 
va qismlar hamda o‘matiladigan uskunalar summasi yoziladi.
P udratchilar bilan hisob-kitoblar hisobi olib b o rilg an d a 150-«M ol 
yetkazib beruvchilar va pudratchilar bilan hisob-kitoblar» subschyotining 
debetiga pudratchilarga berilgan qurilish m ateriallari, konstru ksiyaiar va 
dctallar ham da o ‘m atiladigan uskunalar sum m asi va p u d ratch ilar bajargan 
qurilish-montaj ishlari uchun o ‘tkazib bcrilgan pul m a b la g ‘lari summasi 
yoziladi, bu subschyotning kreditiga csa pudratchilar to m o nid an bajarib 
topshirilgan qurilish-montaj ishlari summasi, pu dratch ilar tom onidan 
sarflangan budjet tashkilotining qurilish m atcriallari, konstruksiyalari va 
qism lari hamda o ‘m atilgan u skunalar summasi yoziladi.
M ol yetkazib beruvehilarga budjet m ablag‘lari hisobidan am alga 
oshirilayotgan kapital qurilishda sarflanadigan q urilish m ateriallari, 
konstruksiyaiar va qism lar ham da o ‘m atiladigan u sk u n alar sotib olish 
uchun o ‘tkazib berilgan pul m ab lag 'lari sum m asiga quyidagi buxgaltcriya 
provodkasi tuziladi:
D ebet 150 - «M ol yetkazib b e ru v c h ila r va pu d ratch ilar b ilan hisob-kitoblar» 
subschyoti;
K redit 093 - «R cspublika bu d jeti b o 'y ic h a kapital q o ‘y ilm a la r u chun talab 
qilib olgunga q a d a r depozit h isobvarag‘i» su b sc h y o ti yoki 
269
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

K redit 103 - «K apital q o ky ilm alar uchun talab qilib olgunga q adar depozit 
h iso b v arag ‘i» subschyoti.
M ol yctk azib beruvchilarga m axsus m ablag‘lar hisobidan araalga 
oshirilayotgan kapital qurilishda sarflanadigan qurilish m atcriallari, 
k onstruksiyalar va qism lar ham da o ‘m atiladigan uskunalar sotib olish 
uchun o ‘tkazib berilgan pul m ab lag ‘lari summasiga quyidagi buxgalteriya 
provodkasi tuziladi:
D ebet 150 - «M ol yetkazib b eru v ch ilar va pudratchilar bilan hisob-kitoblar» 
subschyoti;
K red it 111 - «M axsus m a b la g 'la r b o ‘yicha talab qilib olgunga qadar depozit 
h iso b v a ra g 'i» subschyoti.
M ol yetkazib beruvchilardan kapital qurilishda sarflash uchun 
sotib olingan qurilish m ateriallari, konstruksiyalar va qism lar ham da 
o ‘m atiladigan uskunalar sum m asiga quyidagi buxgalteriya provodkasi 
tuziladi:
D ebet 0 4 0 - « O lm atiladigan u sk u n alar» subschyoti yoki
D eb et 041 - «K apital qurilish uchun qurilish m ateriallari» subschyoti;
K red it 150 - «M ol yetkazib b eru v ch ilar va pudratchilar bilan hisob-kitoblar» 
subschyoti.
P ud ratchilarg a kapital qurilishda sarflash uchun berilgan qurilish 
m ateriallari, konstruksiyalar va qism lar ham da o ‘m atiladigan uskunalar 
sum m asiga quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi:
D eb et 150 - «M ol yetkazib b eru v ch ilar va pudratchilar bilan hisob-kitoblar» 
subschyoti;
K red it 0 4 0 - « 0 ‘m atiladigan u sk u n alar» subschyoti yoki
K red it 041 - «K apital qurilish u chun qurilish m ateriallari» subschyoti.
Pudratchilardan qabul qilib olingan bajarilgan qurilish-m ontaj ishlari 
sum m asiga quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi:
D eb et 203 - «K apital q o ‘y ilm alarg a budjet b o 'y ich a xarajatlar» subschyoti 
yoki
D eb et 2 1 2 - «K apital q o ‘yilm alarga v a uskuna sotib olishga m axsus m ab lag ‘lar 
b o ‘yicha xarajatlar» subschyoti;
K red it 150 - «M ol yetkazib b e ru v e h ila r va pudratchilar bilan hisob-kitoblar» 
subschyoti.
P udratchilardan qabul qilib olingan bajarilgan qurilish-m ontaj 
ishlari uchun o ‘tkazib berilgan pul m ablag‘lari sum m asiga quyidagi 
b u xgalteriya provodkasi tuziladi:
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

D ebet 150 - « M o l yetkazib beruvchilar v a p u d ratch ilar bilan hisob-kitoblao> 
subschyoti;
K redit 093 - « R esp u b lik a budjeti b o ‘y ich a k ap ital q o 'y ilm alar uchun ta la b
qilib o lg u n g a qadar depozit h is o b v a ra g ‘i» subschyoti yoki
K redit 103 - «K apital q o ‘yilm alar uchun ta la b q ilib olgunga qadar d e p o z it 
h iso b v a ra g 'i» subschyoti yoki
K redit 111 - «M ax su s m ablag‘lar b o ‘y ich a talab qilib olgunga qadar d e p o z it 
h iso b v a ra g 'i» subschyoti.
150-«Mol yetkazib beruvchilar va pudratch ilar bilan hisob-kitoblar» 
subschyotiga doir analitik hisob har b ir m ol yetkazib beruvehi va 
pudratchi b o ‘yicha 292-a-shakldagi kartochkada (yoki 292-shakldagi 
kitobda) olib boriladi.
K a m o m a d la r bo‘y icha h is o b -k ito b ia r hisobi
Ayrim shaxslam ing b o ‘yniga q o ‘yilgan pul m ab lag ‘lari, inventarlar 
va m ateriallam ing kam om adlari va talon-torojlar b o‘yicha qarzlar 
hamda aybdor shaxslar hisobiga o ‘tkazilgan m ateriallar va oziq-ovqat 
m ahsulotlarining buzilishi natijasida sodir b o ‘lgan nobudgarchiliklar 
170-«Kam om adlarga doir hisob-kitoblar» subschyotida hisobga olinadi. 
170-«Kamomadlarga doir hisob-kitoblar» subschyotining debetiga 
kamomadlar, rastratalar va talon-torojlar ham da buzilishdan sodir b o 'lg a n
nobudgarchiliklar b o ‘yicha aybdor shaxslam in g b o ‘yniga qo‘yilgan 
qarzlar sum m asi yoziladi, bu subschyotning kreditiga kam om adlar 
va talon-torojlar ham da buzilishdan sodir b o ‘lgan nobudgarchiliklar 
bo‘y ich aqarzlam i to ‘lash hisobiga tushgan sum m alar yoziladi. Am aldagi 
qonunchilikka m uvoiiq, kam om adlar va talon-torojlar natijasida ko ‘rilgan 
zararlar sum m asi yetishm agan (o‘g ‘irlangan) qiym atliklam ing chakana 
baholardagi qiym ati miqdorida hisoblanadi. Ayrim hollarda talon-toroj 
qilish, kam om adga y o ‘l qo‘yish yoki y o ‘q otish natijasida kcltirilgan 
zarar aybdor shaxslardan koeffitsientlar q o ‘llanilgan chakana baholar 
bo‘yicha ham aniqlanadi.
M ateriallar v a oziq-ovqat m ahsulotlari 
b o ‘yicha aniqlangan 
kam om adlar va nobudgarchiliklar aybdor sh axslar hisobiga qo ‘yilganida 
quyidagi ikkita buxgalteriya provodkasi tuziladi:
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

a) m atcriallar v a oziq-ovqat m ahsulotlarining hisobdagi baholari
b o ‘yicha sum m alariga:
D ebet 170 - « K am o m ad larg a d oir hisob-kitoblar» subschyoti;
K redit 0 6 0 -0 6 9 -« M ateriallar v a oziq-ovqat m ahsulotlari» subschyotlari.
b) M atcriallar va oziq-ovqat m ahsulotlarining hisobdagi baholari 
b o 'y ich a qiym ati bilan chakana baholari b o ‘yicha qiym ati o ‘rtasidagi 
farq summasiga:
D ebet 170 - « K am o m ad larg a d oir hisob-kitoblar» subschyoti;
K redit 140 - « T a sh k ilo t xarajatlari va boshqa tad b irlar uchun budjetdan 
m o liy alash tirish g a doir hisob-kitoblar» subschyoti