Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnolohiyalariuniversiteti

CRM tizimi tarkibiy qismlari

Muvaffaqiyatli CRM tizimini tuzish uchun quyidagi tarkibiy qismlar birgalikda ishlaydilar:

1-rasm.CRM tizimining tarkibiy qismlari

Biznes hisobotlar – bu mijozlarga xizmat ko’rsatish, savdo-sotiq va marketingning aniq hisobtlarini o’z ichiga oladi

Analitika –bozor trendlarini o’rganish maqsadida diagrammalar, jadvallar, tendensiyalar kabi turli grafik formatlardagi malumotlarni o’rganish, qayta ishlash va taqdim etish jarayoni

Iste’molchi servisi (iste’molchini ushlab qolish) –quyidagi iste’molchilarga taalluqli bo’lgan ma’lumotlarni yig’ish va belgilangan bo’limga taqdim etishni o’z ichiga oladi:

• 
  Shaxsiy ma’lumotlar (familiya, ism, manzil, yosh va h.k.)
  
• 
  Boshlang’ich xarid shablonlari
  
• 
  Talab va takliflar
  
• 
  Kamchilik va tavsiyalar
  

Inson resurslari menejmenti –biznesda talab etiladigan o’ringa mos keladigan inson resurslarini yollash va joylashtirishni o’z ichiga oladi

Marketing – mahsulotni sotish maqsadida mavjud va potensial xaridorlarni o’rganish orqali savdo strategiyalarini tuzish va yo’lga qo’yishni o’z ichiga oladi

Sotuv jarayonlari avtomatizatsiyasi –prognozlashtirish, sotuv jarayonlar regestratsiyasi, potensial o’zaro aloqalarni kuzatish va qayta ishlashdan iborat

Ish jarayonlari avtomatizatsiyasi – parallel ravishda olib boriladigan turli jarayonlarni rejalashtirish va optimallashtirishni o’z ichiga oladi. Bu xarajatlarni kamaytiradi, vaqtni tejaydi, shuningdek bir nechta hodimga bir xil vazifani topshirishni oldini oladi

Xulosa

Bozorda raqobatbardoshlikning katta miqdorda ortishi, o’xshash maxsulotlarning ko’payishi, xaridorlarning loyaltiyligi (sodiqligi) yetishmasligi kompaniyalarning yangi turdagi raqobatlashishga majbur etadi. Bu orqali yangicha turdagi tovarlar, samarali takliflar paydo bo’ladi. Jahon iqtisodiyotida raqobatbardoshlikni saqlab qolish uchun ilmiy ehtiyojlarni tushunish juda muhimdir, u har bir ta’minotchi uchun zarur. Shuningdek, zamonaviy texnologiyalar ijrosini amalga oshirish biznes jarayonida shunday yo’l qiladiki, bu barcha bozor ehtiyojlarini samarali boshqarish imkonini beradi.

Barcha ishlab chiqarish korxonalarida CRM iste’molchi bilan yuzma-yuz aloqada bo’lish va ularning ehtiyojlariga asosiy e’tiborni qaratishni talab qiladigan muhim raqobatlashish strategiyasi hisoblanadi. Axborot kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalangan holda ko’plab tashkilotlar iste’molchilar bilan iloji boricha uzoq muddatli aloqalarni o’rnatishga harakat qiladilar. Shu sababli CRM yanada rivojlandi.

Korxonalarda asosiy e’tibor axborot texnologiyalarining mavjudligiga va ular iste’molchilarga bog’liq barcha ma’lumotlar bilan ta’minlanganligiga qaratish lozim. Chunki bu o’z navbatida qaror qabul qilishda muhim omil hisoblanadi. Ikkinchidan, marketing madaniyatini iste’molchilar bilan uzoq muddatli munosabatlar o’rnatishga va ular ehtiyojlarini o’z vaqtida anglab, qondirishga asoslangan holda shakllantirish.

Shuningdek bugungi kunda korxonalar iste’molchi munosabatlari va uni rivojlanishini davomiy nazorati va uni qo’llab quvvatlashni amalga oshirishlari lozim.