Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti samarqand filiali "tasdiqlayman"

Jami:	100

“Talaba mustaqil ishini tashkil etish, nazorat qilish va baholash tartibi to‘g‘risidagi” nizomga binoan talabaning mustaqil ishini (MT-mustaqil ta’lim) baholash 100 foizlik tizim bo‘yicha olinib, keyinchalik uni bevosita ballga aylantirish tavsiya etiladi. Reja asosida bajarilgan ishlarning mantiqiy xulosasi sifatida taqdimot hisoblanadi, shu bois taqdim etilgan natijalar bo‘yicha quyidagi jadval asosida talabaning bilimi baholanadi (Izoh. Kafedrada qabul qilingan «Baholash mezoniga» asosan bu yerda mustaqil ish uchun jami 20 ball ajratiladi.):

6. Mavzu doirasida bajariladigan ishlar

№	Bajariladigan ish Mavzu	Sharh	Taqdimot	Test	Web-sayt	Adabiyotlar	Pedagogik texnologiyalar
1	2	3	4	5	6	7	8
1	Kriptografiyaga oid milliy va xorijiy me’yoriy-huquqiy hujjatlar tahlili.
2	RSA ochiq kalitli shifrlash algoritmi
3	El-Gamal ochiq kalitli shifrlash algoritmi
4	Elliptik egri chiziqlarga asoslangan ochiq kalitli shifrlash algoritmlari
5	Ochiq kalitli shifrlash algoritmlari (qo‘shimcha)
6	Ochiq kalitli shifrlardan foydalanish
7	Kriptografik protokollar
8	Bulutli hisoblash tizimlariga xos shifrlash usullari
9	Kvant kriptografiyasi
10	Amaliy topshiriqlar
11	Mustaqil ta’lim mavzularini tahlil qilish

Mavzu doirasida bajariladigan ish turlari mazmuni quyidagicha bo‘ladi:

“Sharh” – bunda tanlangan mavzu bo‘yicha asosiy tushunchlarni yoritish;
“Taqdimot” - bunda tanlangan mavzuni yoritishga qaratilgan taqdimot faylini ishlab chiqish;
“Test” – bunda tanlangan mavzu kamida 10 ta test savol-javoblarini tuzish;
“Web-sayt” – bunda tanlangan mavzuga qaratilgan veb-saytlar haqida ma’lumotlar to‘plash;
“Adabiyotlar” – bunda tanlangan mavzu bo‘yicha kutubxonada mavjud ilmiy jurnallar va kitoblarni o‘rganib chiqish;
“Pedagogik texnologiyalar” – bunda tanlangan mavzu bo‘yicha pedexnologiyalar usullaridan biriga asosan ishlanma yaratish.

7. Zamonaviy pedagogik texnologiyalar

Mavzu bo‘yicha yaratishda zamonaviy pedagogik texnologiyalarni qo‘llash uchun tavsiya etiladigan usullar:

№	Pedagogik texnologiya
1.	Aqliy hujum
2.	Klaster
3.	B/B/B jadvali
4.	Blits-munosiblik
5	Kategoriya jadvali
6	Insert
7.	“Nima uchun” sxemasi
8.	Baliq skeleti
9.	Т-sxema
10.	FSMU

“Aqliy hujum”.
«Aqliy hujum» usulining asosiy qoidalari:

«Klaster» - tasniflash jarayoni bo’lib, mavzuni yoritishda chizmalar orqali asosiy tushunchalar keltiriladi. Misol


«B/B/B jadvali» - talabaga o’quv materialini o’zlashtirish madaniyatini o‘rgatishga qaratilgan usul.
B/B/B jadvali

Bilaman	Bilishni xohlayman	Bilib oldim

«Blits-munosiblik» - talabalarni mavzuni o‘rganish, ma’lumotlarni keraklisini tanlab olish va ular asosida savollarni tuzishni o‘rgatishga qaratilgan. Tizimli, ijodiy, tahliliy fikrlashni rivojlantiradi. Misol

№	Savol	Belgi	Javob
1	Axborotlarni ruhsatsiz o‘qishdan himoyalash maqsadida ma’lumotlarni shifrlash bu	A	Deshifrlash
2	Axborotlarni o‘zgartirish usullari va vositalari nima deb ataladi	B	Sezar shifri
3	Himoyalanishi zarur bo‘lgan axborotga nisbatan shifrni qo‘llash jarayoni bu	C	Hujum
4	Shifrlangan ma’lumotlarni ma’lum bir qoidalar asosida qayta ishlash natijasida ochiq axborotga aylantirish jarayoni bu	D	Kriptografiya
5	Shifr qoidalarini bilmasdan ma’lumotlarni qayta ishlash natijasida ochiq axborotga aylantirish jarayoni bu	E	Kalit
6	Ochiq matn harfi alfavitdagi o‘rniga nisbatan 3 tadan keyingi harfga almashtirish bu	H	Kriptoanaliz
7	Shifrning har qanday xujumlarga qarshi turishi bu	M	Shifrlash
8	Shifrni ochishga urinish bu	X	Shifr
9	Shifrni ochishga qaratilgan usullar qaysi fanda o‘rganiladi	K	Bardoshlik
10	Shifr algoritmida doimiy almashtirilishi lozim bo‘lgan element bu	L	Buzish

Aniq javobni tanlang

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
B	K	C	H	E	D	X	M	A	L

«Kategoriya jadvali» - Kategoriya – bu asosiy xususiyatlarni, munosabatlarni ochib beruvchi alomat hisoblanadi. Tizimli, ijodiy, tahliliy fikrlashni rivojlantiradi va faollashtiradi. Ma’lumotlarni tarkibiy ajratish va tizimlashtirishni o‘rgatishga qaratilgan. Misol


Kategoriya jadvali
Mavzu: Axborot xavfsizligi sohasidagi asosiy tushunchalar

Kategoriya: Axborot xavfsizligi alomatlari
	yaroqlik	butunlik	konfidensiallik
Maqsad
Ta’rif
Himoya

“Insert” –bilimlarni faollashtirish, matn bilan ishlash jarayonida ta’lim oluvchiga o‘zining mustaqil faol kuzatish imkonini ta’minlovchi kuchli, o‘zlashtirishning vazifalarini yechish va o‘quv materialini mustahkamlash, kitob bilan ishlashning malakalarini rivojlantirish o‘qitish usulidir. Misol

1. 
   Matnni o‘qib chiqing.
   
2. 
   Olingan ma’lumotlarni diqqat bilan o‘rganib, asosiy qismlarini belgilang. Qalam bilan har bir qatorga quyidagi belgilarni qo‘yib chiqing:
   

V – bilaman;
+ – yangi ma’lumot;
– – bilganlarimga zid;
? – meni o‘ylantirmoqda.
Insert jadvali

Asosiy qismlar	V	+	–	?
Axborot xavfsizligi	V
Texnologiya		+
Multimedia				?

“Nima uchun” sxemasi - -muammoning dastlabki sabablarini aniqlash bo‘yicha fikrlar zanjiri. Tizimli, ijodiy, tahliliy fikrlashni rivojlantiradi va faollashtiradi. oddiydan murakkabga, murakkabdan oddiyga o‘tish usullarini qo‘llash orqali talabalarni mantiqiy, tanqidiy va ijodiy fikrlashga o‘rgatishga qaratilgan.

«Baliq skeleti» - bir qator muammolarni tasvirlash va uni yechish imkonini beradi. Tizimli fikrlash, tuzilmaga keltirish, tahlil qilish ko‘nikmalarini rivojlantiradi.Misol
Internet tarmog‘idan foydalanishni nazorat qilish.

«Т-sxema» - talabalarni mavzuni o‘rganishga, olingan bilimlardan ijobiy va salbiy jihatlarni anglashga qaratilgan. Misol
Т- sxema
Mavzu: 1. An’anaviy axborot texnologiyasi

Afzalliklar	Kamchiliklar

«FSMU» - talabalarni fikrni bayon etishni, fikr bayoniga sabab ko‘rsatishni, sababni asoslovchi misol ko‘rsatishni va fikrni umumlashtirishni o‘rgatishga qaratilgan.
FSMU texnologiyasi

Axborotlarning yukolishi foydalanuvchining madaniyatiga
bog‘liqmi?
(F) – Fikringizni bayon eting.
(S) – Fikringiz bayoniga biron sabab ko‘rsating.
(M) – Ko‘rsatilgan sababni tushuntiruvchi misol keltiring
(U) – Fikringizni umumlashtiring