Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti dinshunoslik

XRISTIANLIK DINI VA RAMZLARI

Xristianlik - jahonda keng tarqalgan dinlardan biri. Yevropa, Amerika mamlakatlarida, Avstraliyada, faol missionerlik harakati natijasida Afrika, Yaqin Sharqda va Uzoq Sharqning bir necha mintaqalarida keng yoyilgan.
Xristian jamoalarining ijtimoiy tarkibi vaqt o`tishi bilan ruhoniylar (klir) va oddiy jamoa aʼzolari (miryan)ga boʻlingan. Ayrim jamoalar birlashib cherkovni tashkil etdi.
Rim imperiyasining garbiy va sharqiy qismidagi oʻziga xos tarixiy taraqqiyot X. cherkovini ikkiga: katolitsizm (imperiyaning gʻarbiy qismi) va pravoslaviyem (sharqiy qismi) boʻlinishiga olib keldi.
1

• Quddus xoch: Salibchilar Xochi deb ham ataladigan, bu ramziy ma'noga ega bo'lgan beshta yunon xochidan iborat: a) Masihning beshta jarohati;

2

• b) 4 Xushxabar va 4 ta asosiy nuqta (4 ta kichikroq xoch) va Masihning o'zi (katta xoch). Xoch islomiy tajovuzkorlar bilan urushlar paytida keng tarqalgan belgi edi.

3

• Serafim - Xudoga eng yaqin farishtalar. Ularning oltita qanoti bor va otashin qilichlari bor va yuzlari birdan 16 gacha bo'lishi mumkin. Ramz sifatida ular ruhning tozalovchi olovini, ilohiy issiqlik va sevgini anglatadi.

YAHUDIYLIK DINI VA RAMZLARI

1	Yahudiylik - asosan, yahudiylar oʻrtasida tarqalgan eng qad. dinlardan biri. Mil. av. 560ming yillik boshlarida (Falastin)da vujudga kelgan. Nomi Yahudo (Iuda) qabilasining nomidan olingan. Dastlab koʻpxudolik (politeistik) dini boʻlgan. Mil. av. 1—8-asrlarda yakkaxudolik (monoteistik) diniga aylangan.
2	Olamni yaratuvchi xudo Yaxvega eʼtiqod qilish, Yaxve va yaxudiylar oʻrtasidagi ahsga shak keltirmaslik, yahudiylar xudoning mumtoz bandalari ekaniga, Muso (Moisey) ning paygʻambarligiga va unga ilohiy kitob Tavrot yuborilganligiga, narigi dunyoga, mahdiy (messiya)ning kelishiga, oxirat kuni barchaning tirilishiga, jannat va doʻzaxga, gunohkorlarning jazolanishi va savob ish qilganlarning ragʻbatlantirilishiga ishonish dinning asosiy aqidalaridir.
3	Fanda dinning 4 bosqichi aniqlangan: eng qadimiy Iudaizm (Bibliya davri), klassik Iudaizm (mil. av. 536 — mil. 70-yillar), ravvinlar davri va yangi davr Iudaizm (modernistik I.). Eng qadimiy Iudaizm, dastlab Falastindagi ikki davlat — Isroil va Yaxudiya davlatlari (mil. av. 11 — 10-asrlar)ning, keyinroq ular birlashgach, yagona yahudiy davlatining dini boʻlgan.

Dovudning yulduzi yahudiylarning ramzi bo'lib, O'rta asrlarda yahudiylarning me'moriy bezaklari bilan bezatilgan edi.
Nemis islom faylasufi va tarixchisi Gershom Sholemning aytishicha, ko'p yahudiylar xristian xochining tarqalishiga mos kelish uchun Sharqiy Evropada ushbu ramzni qabul qilishgan.
Yahudiylar, Isroilning kelajakdagi davlat bayrog'i uchun markaziy ramz sifatida Dovudning yulduzi tanlangan, birinchi sionistik Kongressda sionistlar bilan boshlangan ramzni qaytarib oldi