Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnalogiyalar universiteti

Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnalogiyalar universiteti

Nukus filiali

“Kompyuter injiniring” fakulteti

“Kompyuter injiniringi” yo’nalishi

1-kurs 101-20 guruh talabasi

Ken'esov Adilxanning

Fizika fanidan

MUSTAQIL ISH

Mavzu: Relyativistik dinamikasi

TOPSHIRGAN: Ken’esov A.

QABULLAGAN: Qayipnazarov Sh.

Nukus-2021

Relyativistik dinamikasi

Rejasi:

1. Relyativistik zarraning energiyasi va impulsi orasidagi bog’lanish.

2. Relyativistik zarraning energiyasi va impulsi orasidagi bog’lanish.

Relyativistik zarraning energiyasi va impulsi orasidagi bog’lanish.

Erkin zarraning relyativistik Lagranj funksiyasini keltirib chiqarishda ikkita muhim xususiyatdan foydalaniladi.

1.Invariantlik.

2.Moslik prinsipi.

Klassik mexanikadagidek, zarra harakatining relyativistik tenglamalarini chiqarish uchun biz eng kichik ta’sir prinsipiga asoslanamiz. Ma’lumki, erkin zarra uchun ta’sir:

b

S mcds

a

ko’rinishda beriladi, bunda integral berilgan ikki hodisa orasidagi dunyoviy chiziq bo’yicha integralni ifodalaydi. Buni vaqt bo’yicha integralga aylantirib yozish mumkin

t2

S mc2dt

t1

Eng kichik ta’sir pinrintsipini umumiy ta’rifiga ko’ra

t2

S   Ldt

t1

taqqoslagan holda zarraning relyativistik Lagranj funksiyasini quyidagi ko’rinishda yozish mumkin.

Lmc2 1 (1.1.40)

Zarraning relyativistik Lagranj funksiyasini keltirib chiqarishda ikkita muhim xususiyat invariantlik va moslik prinsipini inobatga olish muhimdir.

bu yerda m - zarraning massasi v -uning tezligi. Bundan zarraning impulsini keltirib chiqaramiz.

(1.1.40) dan ko’rinadiki Lagranj funksiyasi tezlik modulini funksiyasidir.

L  L(v) (1.1.41)

U holda p  grad L(v)   L gradv (1.1.42)

v

Lmv