Muhammad al-xorazmiy nomidagi tashkent axborot texnologiyalari

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TASHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI
UNIVERSITETI QARSHI FILLIALI

ATS_12_21 GURUHI TALABASINING

FIZIKA 2 FANIDAN BAJARGAN

MUSTAQIL ISHI 3

BAJARDI: TURKMANOV .A

TEKSHIRDI: JUMAYEV.N

REJA :
1. Yuqori chastotali signallarni uzatish usullari

2. To’lqin o’tgazgichlari (volnovodlar)
3.Yupqa qatlamlarning tuzilishi va xossalari
4.Kvant o’ralar va ularning xususiyatlari

Yuqori chastotali sxemalar yuqori integratsiya va yuqori simli zichlikka ega. Ko'p qavatli taxtalardan foydalanish nafaqat simlarni ulash uchun zarur, balki shovqinlarni kamaytirish uchun samarali vositadir. PCB Layout bosqichida ma'lum miqdordagi qatlamlar bilan bosilgan taxta hajmini oqilona tanlash qalqonni o'rnatish uchun oraliq qatlamdan to'liq foydalanishi, yaqin atrofdagi topraklamani yaxshiroq anglashi va parazitik indüktansni samarali ravishda kamaytirishi va signalni qisqartirishi mumkin. Bu usullarning barchasi yuqori chastotali davrlarning ishonchliligi uchun foydalidir, masalan, signallarning o'zaro ta'sirini kamaytirish. Ba'zi ma'lumotlar shuni ko'rsatadiki, xuddi shu materialdan foydalanilganda, to'rt qavatli taxtaning shovqini ikki tomonlama taxtadan 20dB pastroq. Biroq, muammo ham mavjud. PCB yarim qatlamlari soni qancha ko'p bo'lsa, ishlab chiqarish jarayoni shunchalik murakkablashadi va birlik narxi oshadi. Bu bizga PCB Layout-ni bajarishda tegishli qatlamlarga ega bo'lgan tenglikni taxtalarini tanlashni talab qiladi. Tarkibni oqilona rejalashtirish va dizaynni yakunlash uchun to'g'ri simi qoidalaridan foydalaning.
2. Bir nechta yuqori tezlikda ishlaydigan elektron qurilmalar pinlari orasidagi qo'rg'oshin qanchalik kam bo'lsa, shuncha yaxshi bo'ladi
Yuqori chastotali zanjirning simlari uchun to'liq to'g'ri chiziqdan foydalanish yaxshidir va uni burish kerak. Uni 45 daraja singan chiziq yoki dumaloq yoy bilan burish mumkin. Ushbu talab faqat mis plyonkaning past chastotali zanjirda mahkamlash kuchini yaxshilash uchun ishlatiladi, yuqori chastotali pallada esa bu talabga javob berishi mumkin. Bitta talab yuqori chastotali signallarning tashqi emissiyasini va o'zaro bog'lanishini kamaytirishi mumkin.
3. Yuqori chastotali kontaktlarning zanglashiga olish moslamalari qancha qisqa bo'lsa, shuncha yaxshi bo'ladi
Signalning nurlanish intensivligi signal chizig'ining iz uzunligiga mutanosibdir. Yuqori chastotali signal uzatish qanchalik uzoq bo'lsa, unga yaqin bo'lgan qismlarga qo'shilish osonroq bo'ladi. Shuning uchun soat, kristalli osilator, DDR ma'lumotlari, LVDS liniyalari, USB liniyalari, HDMI liniyalari va boshqa yuqori chastotali signal liniyalari kabi signallar uchun imkon qadar qisqa bo'lishi kerak.
4. Qo'rg'oshin qatlami yuqori chastotali o'chirish moslamasining pimlari o'rtasida qanchalik kam o'zgarib tursa, shuncha yaxshi bo'ladi
Toʻlqinlar — fazoda chekli tezlik bilan tarqaluvchi modda yoki muhitning holat 
oʻzgarishlaridir. Toʻlqinlarning tarqalish jarayonida energiya fazoning bir nuqtasidan 
ikkinchi nuktasiga uzatiladi, lekin zarralari koʻchmaydi. Turli xil mexanik, issiqlik, 
elektromagnit holat oʻzgarishlariga turli xil toʻlqinlar mos keladi. Elastik toʻlqin, sirtiy 
toʻlqin, elektromagnit toʻlqin turlari keng tarqalgan. Elastik deformatsiyalarni gaz, 
suyuqlik va qattiq jismlarda tarqalishi elastik toʻlqin deyiladi. Tovush toʻlqini va Yer 
qobigʻidan seysmik toʻlqin elastik toʻlqinning xususiy holi hisoblanadi. Ikki muhit 
chegarasi sirti boʻylab tarqaluvchi toʻlqinlar sirtiy toʻlqinlardir. Elektromagnit toʻlqinlar 
— xususan radio toʻlqinlar, yorugʻlik toʻlqinlari, ultrabinafsha toʻlqinlar, rentgen va 
gamma toʻlqinlar — tarqalayotgan oʻzgaruvchi elektromagnit maydonlardan iborat.
Muayyan vaqt oraliqlarida takrorlanib turadigan harakatlar tebranishlar 
deyiladi. Tebranishlar toʻlqin tarqalish yoʻnalishi boʻyicha boʻlsa, 
boʻylama toʻlqin, tarqalish yoʻnalishiga perpendikulyar boʻlsa, 
koʻndalang toʻlqin deyiladi. Boʻylama toʻlqinlar tarqalayotganda muhit 
zarralari toʻlqin tarqalayotgan yoʻnalish boʻylab tarqaladi.
Keyingi o‘n yillikda jahon jamoatchiligi lug‘at boyligiga «nano» so‘zi kirib keldi. Xo‘sh, «nano» nima? Qisqa qilib aytganda, nano milliarddan bir qismdir. Nanotexnologiya tushunchasi uchun tugal va aniq ifoda yo‘q, ammo mavjud mikrotexnologiya asosida bu o‘lchamlarni nanometrdagi texnologiya deb yuritish mumkin. Shuning uchun mikrodan nanoga o‘tish bu moddani boshqarishdan atomni boshqarishga o‘tish demakdir. Sohaning rivoji deganda esa asosan uchta yo‘nalish tushuniladi: - o‘lchami atom va molekulalar o‘lchamlari bilan solishtirarli elektron sxemalarni tayyorlash; - nanomashinalarni loyihalash va ishlab chiqish; - alohida atom va molekulalarni boshqarish va ulardan alohida mikroob'ektlarni yig‘ish.