Мuhammad аl-Хоrazmiy nomidagi Тоshkent ахborot tехnologiyalari universiteti

O’zbekiston Respublikasi Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi Мuhammad аl-Хоrazmiy nomidagi Тоshkent ахborot tехnologiyalari universiteti “Таsdiqlandi” O’quv ishlari bo’yicha 1-prorektor ______________ F.Аgzamov 2020 yil “ ___ ” AKADEMIK YOZUV 2 FANINING ISHCHI O’QUV DASTURI (sirtqi bo‘lim va ikkinchi mutaxassislik talabalari uchun) Bilim sohalari : 300000 Ishlab chiqarish- texnik soha Та’lim sohasi: 330000 Коmpyuter texnologiyalari va informatika Та’lim yo’nalishlari: 5330500 Коmpyuter injiniring ("Коmpyuter injiniring " "IТ-servis","Ахborot xavfsizligi", "Мultimedia texnologiyalari") 5330600 Dasturiy injiniring Та’lim sohasi: 350000 Aloqa va axborotlashtirish, telekommunikatsiya texnologiyalari Та’lim yo’nalishlari: 5350100 Telekommunikatsiya texnologiyalari ("Теlekommunikatsiya", "Теleradiouzatish", "Моbil tizimlar") 5350200 Теlevizion texnologiyalar ("Аudiovizual texnologiyalar", "Теlestudiya tizimlari va dasturlari") 5350300 5350500 5350400 5350600 Ахborot-коmmunikatsiya texnologiyalari sohasi iqtisodiyoti va menejmenti Ахborot-коmmunikatsiya texnologiyalari sohasida kasb ta’limi Pochta aloqasi texnologiyasi Ахborotlashtirish va kutubxonashunoslik Umumiy o’quv soati – 60 soat Shu jumladan: Аmaliy mashg’ulotlar – 6 soat Мustaqil ta’lim soati – 54 soat Тоshkent 2020

Fanning ishchi o‘quv dasturi Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti kengashining 20 yil “ _ _” – sonli bayoni bilan tasdiqlangan.
Tuzuvchilar:

	Axmedova M.X.	TATU, «O’zbek va rus tillari» кafedrasi dotsenti, p.f.n.
	Gayubova K.A.	TATU, «O’zbek va rus tillari» kafedrasi katta o’qituvchisi
	Yulanova N.D.	TATU, «O’zbek va rus tillari» kafedrasi katta o’qituvchisi

Taqrizchilar:

	G.A.Narimova	TDPU, “Tillar va nutq madaniyati” kafedrasi dotsenti, f.f.n.
	D.U.Dospanova	TATU, “O’zbek va rus tillari” kafedrasi dotsenti, f.f.n.

TATU AKT sohasida

KT fakulteti dekani ______________________ Sh.A.Sadullayeva
“O’zbek va rus tillari”kafedrasi mudiri _______________ S.X.Abdullayeva


Kirish

Hozirgi kunda o‘zbek tilining ijtimoiy mavqei tobora ortib borayotganligi, lotin yozuviga asoslangan o‘zbek alifbosi va imlo qoidalarining joriy etilganligi, ish yuritishda to‘liq davlat tiliga o'tilganligi barcha mutaxassislarning millatidan qat’iy nazar, o‘zbek tilini puxta egallashlarini taqozo etmoqda.

Ushbu kursda o’zbek tilini o‘qitish tamoyillari, mazmuni va uslubini o‘zgartirib, talabalarning o‘rta maktabda, akademik litsey va kollejlarda olgan bilimlarini chuqurlashtirish, takomillashtirish bilan bog‘liq bo'lgan nutqiy ko‘nikmalarni hosil qilish, nutqning rasmiy, ommabop va ilmiy uslublarini chuqur o’zlashtirish , o‘zbek tilining boy imkoniyatlaridan o‘z mutaxassisligi bo‘yicha foydalanish, ilmiy mazmundagi nutqni to‘g‘ri, aniq, mantiqli ifoda etish hamda yozishga o‘rgatish ko‘zda tutiladi.
Til birliklari va materialidan fikrni ifodalash maqsadida foydalanish jarayoni nutq sanaladi. Hayotning turli sohalari, turlicha nutq vaziyatlarida tildagi leksik, frazeologik, fonetik va grammatik vositalarni tanlash va ulardan foydalanish usullari ham har xil bo‘ladi. Shunga ko‘ra, nutqning quyidagi uslublari o‘zaro farqlanadi: so‘zlashuv uslubi, rasmiy-idoraviy uslub, ilmiy uslub, publitsistik uslub va badiiy uslub.
Ilmiy uslub tabiat va ijtimoiy hayotdagi barcha narsa hamda hodisalar to‘g‘risida aniq, asoslangan, izchil ma’lumot berishda qo‘llanadi. Unda narsa-hodisa mohiyatini ta’riflash, tahlil qilish, sababini aniqlab, dalillar bilan isbotlash va asosli natijalarni bayon etish muhim hisoblanadi. Ilmiy uslub bilimning turli sohalariga qarab, shuningdek, kimga mo‘ljallanganligiga nisbatan o‘zaro farqlanadi. Masalan, fan sohalari muayyan shartli belgilar, formulalar, bayon qilish materiali bilan ajralib turadi. Ilmiy uslubdagi kitoblar ilm-fanga oid ma’lumotlar berish bilan mutaxassislargagina mo‘ljallanishi yoki bunday ilmiy ma’lumotlar keng ommaga qaratilgan bo‘lishi mumkin. Keng jamoatchilikka tushunarli bo‘lgan, tasvir bayonida emotsionallik, obrazlilik mavjud bo‘lgan uslub ilmiy-ommabop uslub sanaladi. Ko‘pchilikka mo‘ljallangan ma’ruzalar, risola va darsliklar shu uslubning ko‘rinishlaridir.
Ilmiy-ommabop uslubda maxsus atamalar kam ishlatiladi (ishlatilganda esa izohi beriladi), fikrlar qiziqarli tilda tushuntiriladi, bayonda obrazlilikni ta’minlovchi badiiy tasvir usullaridan foydalaniladi.
“Akademik yozuv 2” fanini o’qitishning maqsad va vazifalari
“Akademik yozuv 2” fanini о‘qitishdan maqsad ixtisoslik bo’yicha bilimli, zukko, og’zaki va yozma savodxonligi yetuk mutaxassisni tayyorlash uchun talabalarda mutaxassislik tili bilimlarini – so’z va terminlarni qo’llash, gap va matnlarni tо‘g`ri hamda mantiqli tuzish, nutqiy etiketni va notiqlik mahorati bo’yicha bilim, ko’nikma va malakani shakllantirishdir.
“Akademik yozuv” kursi doirasida talabalarga o’z sohasidagi so’z va terminlarning shakllanish va qo’llanish, yasalish va kirib kelish xususiyatlarini, ilmiy matnlarning tuzilishi, matnga so’z va termin tanlash, matnni tahrir qilish – kengaytirish va qisqartirish, matn va hujjatlarni to’g’ri yozish, dastlabki ilmiy ishlarini yozishga о‘rgatish, nutq turlari, nutqiy faoliyat, nutqning kommunikativ xususiyatlari, nutqiy etiket, nutqning tarkibiy qismlari, nutq tuzish usullari o’rgatiladi.