Muammoni hal qilishning ilmiy yondashuvi. 5 Ilmiy yondashuv xususiyati

Matematik modellardan foydalanish usullari.

Gidravlik modellar. Bunday modellashtirish asosan suyuqlik kuchi bilan ishlaydigan apparat (idishlar) orqali hisoblanadi. Modellashtirishning bunday usuli suyuqliklarni o‘lchashda qo‘llaniladi.
Elektr tasvirlash modellari. Fizika sohasida qo‘llanilib, elektr tarmog‘i xarakteristikasi tarzida tasvirlanadi.
Qurilishlarda bajariladigan ishlarning bajarilish muddatini aniqlashga yo‘naltirilgan matematik modellar deb ataladi.
Xalq xo‘jaligining turli tarmoqlaridagi bajarilayotgan ishlar tengsizlik va tenglamalar sistemasiga mos matematik model olib kelinib, ular iqtisodiy-matematik modellar deb yuritiladi.

§2. Muammolarni hal qilishning umumiy yondashuvlari.

Qaror qabul qilish ahamiyati.

Qaror qabul qilish ahamiyati quyidagilardan tashkil topgan:
- Tezkor qaror qabul qilish;
- Vaqtdan unumli foydalanish va ma’lumotlar effektivligini ta’minlash;
- Biznesda ko‘prok ta’sirga ega bo‘lish;
- Ish unumdorligini oshirish uchun vaqt ajratish;
Tashkilotni boshqarish tuzilmasi. Axborot tizimini yaratish, tashkilotning boshqaruv tuzilmasini taxlil qilishdan boshlanadi Boshqarish deganda quyidagi vazifalarni amalga oshirish funksiyasi bilan, qo‘yilgan maqsadga erishish tushuniladi:
• Tashkillashtirish – normativ xujjatlar kompleksi va tashkiliy tuzilmani ishlab chiqish; shtat jadvali, bo‘limlar, laboratoriyalar va h.k.
• Hisobga olish – bu funksiya firma yoki tashkilot ko‘rsatkichlarining metod va formalarini ishlab chiqadi. Masalan; buxgalteriya hisoboti, moliyaviy hisob-kitob, boshqaruv hisoboti va boshqalar.
• Tahlil (analiz) – rejalashtirilgan vazifalarni qay darajada bajarilganligini aniqlaydi Tizimning xusiyatlari:
• Butunlik - biron narsa aloxida bir butun bulmog‘i uchun birinchidan uning uzviy qismlari orasidagi aloqalari shu qismlar ko‘rilayotgan butunlikka
• tegishli bo‘lmagan boshqa bo‘limlar bilan aloqalaridan kuchliroq bo‘lmog‘i lozim. Ikkinchidan esa ko‘rilayotgan butunlikni har bir bo‘limdagi
• elementlar o‘rtasidagi aloqalar bo‘limlararo aloqlardan kuchliroq bo‘lishi lozim.
• Tashqi muhit bilan bog‘lanishlik. Agar sanoat korxonasini tizim deb olsak, u uchun tashqi muxit sifatida xom ashyo, extiyot qismlar, energiya ta’minlovchilar, korxonaning maxsulotlarini iste’molchilari bo‘ladi. Agar korxona ishlariga ob- havo ta’sir etadigan bo‘lsa, unda korxona uchun tashqi muhit ob - xavo bo‘ladi. Amaliy tizimli taxlil texnologiyasi:
• Muammoni amaliy tizimli taxlil texnologiyasining axamiyati shundan iboratki – xar bir muammoni ketma ketlikda natijaviy taxlil qilishga asoslangan. Muaamoli jarayonlarni takrorlanmasligini ta’minlashdan iborat.
• Muammoni tizimli taxlil texnologiyasini amalga oshirishda yuqorida natijalarga erishish uchun quyidagi shartlarni bajarish talab etiladi.
• 1.Maxfiylikni (konfidensialno) ta’minlash sharti bilan ixtiyoriy zarur bo‘lgan ma’lumotlardan foydalanish xuquqiga ega bo‘lish
• 2.Tashkilot raxbarini shaxsan ishtiroki ta’minlash
• 3.tizimni ishlab chiqishda texnik topshirikni talab etmaslik.
Chunki TT qaror qabul qilingandan so‘ng amalga oshiriladi. Muammolarni xal etishda ishtirokchilar.
Buyurtmachi – bu yuridik va jismoniy shaxs.
Analitik – mutaxassis yoki ATT soxasida faoliyat yurituvchi shaxs bo‘lib buyurtmachi tomonidan qo‘yilgan muammolarni xal etuvchi shaxs.
Shartnoma tugagundang so‘ng barcha etaplar bo‘yicha xisobotlarni shakllantiradi va buyurtmachiga takdim etadi.