Муаммолари республика илмий-амалий конференцияси материаллари

Ca(НК-Н)
2
.
2АНК
имеет индивидуальную кристаллическую решетку (рис.1). 
Использованная литература. 
1.
 
Е.И.Чазов, Г.Г.Арабидзе, Ю.И.Бредикис, Н.В.Верещагин, А.И.Кириенко, 
Н.А.Мазур, Н.М.Мухарлямов. Болезни сердца и сосудов, том 3,стр, 5-11, 1992 г.
 
2.
 
Conti JB, Belardinelli L, Utterback DB, Curtis AB (March 1995). «
Endogenous 
adenosine is an antiarrhythmic agent
». Circulation 91 (6): 1761-7. 
3.
 
М.Д. машковский 1-том. Москва ооо “новая волна” Издатель с.б. Дивов 2002 452 
с. Никотин каАнтиаритмические препарат 363 с. 
4.
 
Специальная Фармацевтическая химя В.Г. Беликов 2-том пятигорск “Высщая 
школа” 1996,. Никотин ка и никотинамид 383 С. 
5.
 
Болдырев В.В. О кинетических факторах, определенных специфических 
механохимических процессов в неорганических системах // Кинетика и катализ. - 1972. - № 13. - C. 
1411-1421. 
6.
 
Ковба П.М., Трунов В.К., Рентгенофазовый анализ. - М.: МГУ, 1976-232 с. 
7.
 
Гиллер Я.Л., Таблицы межплоскостных расстояний. - М.: Недра, 
1966-Т.1.-362 с. 
 
QUYOSH PANELLARIDA [Co(bpy)(SCN)
4
]
2+
 YARIMOʻTKAZGICH 
YUZASIGA BIRIKTIRILGAN MOLEKULYAR BOʻYOQNING 
XUSUSIYATLARI 
Nasimov A.M., Toshpulatov D.T., Tashpulatov X.Sh., Magdiyev Sh.N., Roʻziqulova M.A. 
Samarqand davlat universiteti 
e-mail: [e-mail] 
Soʻnggi bir necha oʻn yilliklarda boʻyoqlarga sezgir boʻlgan quyosh panellari 
(DSSC) ishlab chiqarish qulayligi, atrof-muhitga past ta’siri, past ishlab chiqarish 
xarajati, ranglarning keng spektrda tanlash imkoniyati tufayli katta ahamiyatga ega 
boʻlib kelmoqda. Ushbu panellar uchun muqobil metall kompleks elektrolitlarining 
koʻpchiligi koʻproq musbat redoks potentsialiga ega boʻlganligi sababli, boʻyoq 
uchun ham samarali regeneratsiyaga erishish uchun yanada musbat holatini talab 
qiladi. Bogʻlanish guruhlari, alkil zanjirlari, molekulyar burilishlar va boshqalar 
boʻyoqning tabiati ham boʻyoqning elektrolitlar bilan oʻzaro ta’siriga ta’sir qiladi. 
Boʻyoqni ishlatishga yaroqli qilish uchun rekombinatsiya va massa tashishni 
boshqarish uchun eng yaxshi tarzda ishlab chiqilishi kerak. 
Boʻyoqlarga sezgir boʻlgan quyosh panellari DSSC keng tarmoqli 
yarimoʻtkazgich 
yuzasiga 
biriktirilgan 
molekulyar 
boʻyoqdan 
iborat. 
Yarimoʻtkazgich odatda shaffof mezogʻovak plyonka hosil qilish uchun bir-biriga 
biriktirilgan yuqori sirt maydoni TiO
2
nanozarralaridan iborat. Molekulyar boʻyoq 
koʻrinadigan yorugʻlikni yutib, qoʻzgʻalgan holatga oʻtadi, bu esa TiO
2

---

17 
oʻtkazuvchanlik zonasiga zaryad in’ektsiyasi orqali tezda boʻlinadi. Koʻzga 
koʻrinadigan yorugʻʻlikni yaxshi yutish va zaryadni samarali ajratishga erishadigan 
koʻplab boʻyoqlardan foydalanilsa boʻladi. Bu zaryadlangan holat fotokuchlanishni 
ifodalaydi. Biroq, fototokka erishish uchun yarimoʻtkazgichdagi elektronni, 
shuningdek, yarim oʻtkazgich yuzasiga biriktirilgan oksidlangan boʻyoqda harakatsiz 
qolgan teshikni yigʻish kerak. Elektron diffuziya orqali orqa yigʻuvchi elektrod 
tomon suriladi. Teshikni oksidlangan boʻyoqdan tozalash va shu bilan uni qayta 
tiklash uchun eritmadagi oksidlanish-qaytaruvchi vosita qoʻllaniladi. 
Kobalt [
Co(bpy)(SCN)
4
]
2+
 
kompleksi redoks-qaytarilish bir qancha afzalliklarga 
ega 
boʻladi. 
Birinchidan, 
kobalt 
komplekslari 
raqobatbardosh 
koʻrinadigan yorugʻlik yutilishi kamroq. 
Boʻyoqning sterik asosiy qismini va 
oksidlanish-qaytarilish 
vositachisini 
sozlash orqali elektrolitlar bilan bogʻliq 
rekombinatsiya 
va 
massa 
tashish 
muammolari 
minimallashtirildi 
va 
yuqori samarali DSSClar olinadi. 
[Co(bpy)(SCN)
4
]
2+
 
yutilish 
maksimumi 626 nm teng boʻlib u 
spektorning zargʻaldoq sohasidagi nurni 
yutganligidan, koʻk rangda koʻrinishi 
bu xossasi esa quyosh nurini yaxshi konvertatsiya qilishga imkon beradi.