1-jadval
IQ spektrlarining asosiy tebranish chastotalari (sm
-1
)
Birikma
ν
(NН
2
)
ν
as
(CO
-
)
ν
s
(CO-)
ν (C=C)
+(C=C)
М-N
М-О
[Cr(Acc)
2
(AA)
2
]
3250
1562
1768
1518
429
681
[Mn(Acc)
2
(AA)
2
]
3260
1699
1770
1558
491
680
[Co(Acc)
2
(AA)
2
]
3258
1651
1700
1557
480
665
[Ni(Acc)
2
(AA)
2
]
3190
1766
1766
1557
469
666
[ZnAcc·AA·CH
3
COO]
3332
1651
1701
1557
429
687
[CuAcc AACl]
3258
1576
1806
1520
416
534
[Cu(Acc)
2
(AA)
2
]
3209
1572
1768
1396
493
670
[Cd(Acc)
2
(AA)
2
]
3252
1667
1768
1538
511
667
Oʻtkazilgan tadqiqotlar sintez qilingan koordinatsion birikmalar uchun quyidagi
tuzilish tavsiya etiladi:
C
H
3
O
N
H
2
CH
3
O
N
H
2
C
H
3
CH
3
O
O
M
C
H
3
CH
3
O
O
43
Adabiyotlar
1
. Кокшарова Т.В.
Взаимодействие глицинатов и глицилглицинатов 3d-металлов с
тиосемикарбазидом // Ж. общ. химии. - 2004. - Т. 74, № 10. - С. 1644-1648.
2
. Кокшарова Т.В.
Взаимодействие никотинатов и изоникотинатов 3d-металлов с
тиосемикарбазидом // Ж. общ. химии. - 2011. - Т. 81, №. 2. - С. 287-293.
3
. Кокшарова Т.В., Курандо С.В., Стоянова И.В.
Координационные соединения
салицилатов 3d-металлов с тиосемикарбазидом // Ж. общ. химии. - 2012. - Т. 82, №. 9. С. -
1422-1426.
4
. Накамото К.
ИК спектры и спектры КР неорганических и координационных
соединений. М. : Мир, 1991. - 445 с.
8- OKSIXINOLINNING TUZILISHI, XOSSALARI VA BA’ZI
METALLAR BILAN HOSIL QILGAN KOMPLEKS BIRIKMALARI
Muqimova G.J., Karimova N.J., Abdullayeva N.S.
Termiz davlat universiteti.
naimakarimova770@gmail.com
Hozirgi kunda jahonda yuqori biofaol aril-, geterilkarbon kislotalar va ularning
metallokomplekslari orasida yuqori samarali stimulyatorlar va fungitsidlar mavjud
boʻ ib, ulardan keng miqyosida foydalanilmoqda. Jumladan 8-оksixinolin - rangsiz,
oʻziga xos hidli kristall modda. Mol. m. 145,15, suyuqlanish harorati 75-76°, qaynash
harorati 266,6°. Spirt, atseton, xloroform, benzol, kislota va ishqorlarda eriydi, suvda
va efirda erimaydi. 40 dan ortiq kimyoviy elementlarni (mas, mass-spektromerik
usulda mis, rux, magniy va boshqalar) ajratish va aniqlashda, alyuminiy, rux, vanadiy
kabi elementlarni kolorimetrik aniqlashda qoʻllanadi. Baʼzi hosilalari fungitsidlar va
antiseptiklar sifatida ishlatiladi hamda 8-gidroksixinolinning suvli eritmalarida
yomon eriydigan koʻplab metall kationlari bilan intrakompleks tuzlari (xelatlar) hosil
qiladi. Masalan, Mg (C
9
H
6
ON)
2
, Al (C
9
H
6
ON)
3
, ketma-ket Al, Zn, Cd, Mg kabi
metallarni aniqlash va ajratish uchun amalda qoʻllaniladi.
8-gidroksixinolin (ortooksixinolin, oksin) C
9
H
7
NO tarkibiga ega boʻlgan
geterosiklik organik birikma. Tibbiyotda oksixinolin ilgari koʻpincha mikroblarga
qarshi vosita sifatida ishlatilgan, qoʻllarni dezinfektsiyalash, yaralarni, oshqozon
yarasini, mikozlarni davolash uchun koʻrsatiladi. Jarrohlik asbobini qayta ishlash
uchun yaroqsiz, chunki u metall bilan oʻzaro ta’sirlashib kompleks birikma hosil
qiladi.
8-gidroksixinolin bir qator metall ionlari Al (III) , Zn(II), Cd(II), Mg(II) bilan
hosil qilgan kompleks birikmalari quyidagi tuzilishga ega boʻladi.
1-rasm
44
Koʻpgina dorilar tanada xelat agenti sifatida ishlaydi. Oksin (8-gidroksixinolin)
Fe
3+
bilan xelat kompleksini hosil qilishga qodir (2-rasm) va antifungal va
antibakterial faollikka ega.Shuni ta’kidlash kerakki, ligand ham, temir ioni ham
dorivor ta’sirga ega emas. 8-gidroksixinolin Fe
3+
bilan xelat kompleksini hosil qila
oladi va antifungal va antibakterial faollikka ega.
2-rasm
3-rasm
Do'stlaringiz bilan baham: |