Муаммолари республика илмий-амалий конференцияси материаллари

ЎРНИ
 
1
Джалилов А.Т., 
1
Киёмов Ш.Н. 
2
Киёмова Н.Н. 
1
Тошкент кимё-технология илмий тадқиқот институти 
2
Бухоро вилояти Ғиждувон тумани 43-мактаби 
[e-mail] 
Бугунги кунда махсус хусусиятларни намоён этувчи констркутив деталлар 
олиш соҳасида полимер композицион материалларнинг аҳамияти тобора ортиб 
бормоқда. Бундай материалларнинг асоси ёки матрицаси сифатида 
термореактив форполимерларни қўллаш мақсадга мувофиқдир. Термореактив 
полимерлар уч ўлчамли тўқилган устмолекуляр тузилишга эга бўлганлиги 
туфайли 
термопласт 
полимер 
материалларга 
нисбатан 
юқори 
ҳароратбардошлилиги, 
кимёвий 
таъсирларга 
чидамлилиги, 
зарбга 
бардошлилиги, агрессив муҳитларга чидамлилиги билан фарқ қилади. 
Термореактив 
форполимерларнинг 
суюқ 
ҳолатда 
бўлиши 
композит 
материаллар тайёрлашда техник қулайликлар яратади. 
Термореактив полимерларни термомеханик таҳлил қилиш полимер 
устмолекуляр тузилиши, ҳарорат таъсирида термореактив устмолекуляр 
тузилишда иштирок этган молекулалараро фрагментлар ҳолатининг ўзгариши 
ёки харакати, полимернинг юмшаш, шишаланиш, юқори эластиклик ҳолатига 
ўтиш ҳароратлари ҳамда полимернинг юқори ҳароратларда намоён қилиши 
мумкин бўлган юқори эластиклик платоси ва юқори ҳароратларда полимер 
деформациясининг инверсия бўлиш турларини кузатиш имконини беради. 
Термомеханик 
таҳлил 
ушбу 
полимерлар 
асосидаги 
деталларнинг 
эксплуатацион хусусиятларини янада аниқ намоён қилади. Термомеханик 

---

151 
таҳлиллар термомеханик анализаторда темомеханик қийшиқликлар олиш 
орқали амалга оширилади. Хозирда Тошкент кимё-технология илмий тадқиқот 
институтида эпоксид полимерлари, полиуретанлар, уретан-эпоксид икки 
компонентли полимер системалар намуналари устида термомеханик таҳлиллар 
олиб борилмоқда.