Муҳаммад ал-хоразмий номидаги тошкент ахборот технологиялари университети “маълумотлар узатиш тармоқлари ва тизимлари” кафедраси

Маълумотни сиқиш алгоритмларининг характеристикалари ва уларнинг қўлланилиши

• Маълумотни сиқиш алгоритмларининг характеристикалари ва уларнинг қўлланилиши
• Сиқиш алгоритмининг асосий характеристикаси – сиқиш коэффициенти ҳисобланади ва у бирламчи сиқилмаган маълумот ҳажмини маълум бир алгоритм бўйича сиқилган маълумот ҳажмига нисбати билан аниқланади, яъни

• бунда k — сиқиш коэффициенти, 
• So — бирламчи маълумот ҳажми,
• Sc — сиқилган маълумот ҳажми.
• Сиқиш коэффициенти қанча катта бўлса, шунча сиқиш алгоритми самарали бўлади. Агар k = 1 бўлса алгоритм бирламчи маълумот устидан ҳеч қандай сиқиш жараёнини амалга оширмаган бўлади. Амалиётда k < 1 ҳолат ҳам бўлиши мумкин, бунда алгоритм маълумотни сиқиш ўрнига унинг ҳажмини кенгайтириб юборади.

Модемларда ахборотларни сиқиш протоколлари

• Модемларда ахборотларни сиқиш протоколлари

• Сиқишнинг луғатли усуллари
• Сиқишнинг луғатли усуллари киритиш белгилар кетма-кетлигини тасодифий рақамни ўз ичига олган қаторлар кетма-кетлиги каби кўришга асосланган. Бу белгилар қаторини қайсидир луғатдаги қатор индексига мос келувчи кодлар билан алмаштириш мумкин. Луғат ташкил этувчи қаторларни иборалар деб атаймиз. Қайта тиклаш индекс луғатдаги мос ибора билан алмашинуви орқали амалга оширилади.
• Бу ҳолда, луғат шундай қайта ишланадиган хабарда учраши мумкин бўлган ибора мажмуаларидан иборат бўлади. Луғатнинг ибора индекслари шундай тузилиши керакки, ундаги белгилар ўртача сони луғатнинг ибораларидаги белгилар сонидан камроқ бўлиши лозим. Айнан шу оригинал хабарни сиқишни амалга оширади.

• Лемпел-Зив сиқиш алгоритмлари
• Классик Лемпел-Зив алгоритмлари луғатли сиқишнинг универсал алгоритмидир, қайсики оригинал хабар қайта ишланиб бўлган кириш оқимидаги белгилар қисми асосида ташкил топган луғат бўлса, яъни ушбу алгоритмлар адаптивдир. Ушбу алгоритмларнинг фарқи фақатгина луғат ибораларининг шаклланиш усулларидагина мавжуд.
• Алгоритм LZ77
• Алгоритм LZ77 сирғалувчи луғатга (сирғалувчи ойна) эга биринчи алгоритм ҳисобланади. Ушбу алгоритмда луғат сифатида кодлаб бўлинган кетма-кетлик блокидан фойдаланилади. Қайта ишлашни амалга ошириш меёрида ушбу блокнинг жойлашишига нисбатан кетма-кетлик бошланиши ўзгаради.
• Сирғалувчи ойна N узунликдаги белгилардан ва 2 қисмдан иборат :
• - луғат ҳисоблановчи W = N-n узунликдаги кодланган белгилар кетма-кетлик;
• - n узунликдаги тасдиқлайдиган буфер.

LZ-усулларининг асосий турлари ва уларнинг фарқлари