Муҳаммад ал-хоразмий номидаги тошкент ахборот технологиялари

k-means klasterizatsiyasining algoritmi. 
Ma`lumotlarni intelektual tahlil qilish va berilgan ma`lumotlarni ma`lum bir 
xususiyatiga ko`ra siniflarga ajratish masalasi har doim muamoli masala bo`lib 
kelmoqda. Deductor Stdudio Akademik dasturi ma`lumotlarni tahlil qilish 
jarayonini avftomatlashtirishga amaliy yordam beruvchi platforma hisoblanadi. k-
means klasterizatsiyasining algoritmini Deductor Stduio Akademik dasturida 
qanday amalga oshirilishini ko'rib chiqamiz. Shu bilan birga boshlang'ich 
ma'lumotlar o'zgarishsiz qoladi. 
1-rasm. Ustunlar topshiriqlarini sozlamalari 
Berilgan ma`lumotlar bo`yicha ma`lumotlarni sinflarga ajratish va 
klassterizatsiya masalalarining parametrlari ko`rsatiladi. 
2-rasm - Klasterizatsiya parametrlarining sozlamalari 

---

146 
Yagona jadval yaratish uchun barcha mavjud jadvallar barcha ma'lumotlar 
tugun bilan sintez funksiyasi yordamida birlashgan. Ma'lumotlarni sintez turi – 
butunlay tashqi, kiruvchi va bog'liq ma'lumotlar jamlanmasi barcha qatorlarni o'z 
ichiga oladi 
3-rasm. k-means algoritmi 
Xuddi Kohonen xaritasidan foydalanilgandek, k-means algoritmidan olingan 
klasterlarni tahlil qilish kerak, olingan ma'lumotlar bog'liqligini aniqlash uchun 
umumiy misollarlar va shu yoki boshqa klaster xarakteristikasi bilan solishtirish va 
taqqoslash zarur. Malumotlarni intelektual taxlil qilishda bu algoritmlar juda qulay 
va samarali hisoblanadi. Bu esa o`z navbatida ko`p ma`lumotlar bazasidagi 
ma`lumotlarni ma`lum sinflarga bo`lib o`rganishni yengilashtiradi. 
Adabiyotlar 
1. Алфред В. Ахо., Джон Э. Хоп Крофт, Джефри Д. Ульман. 
Структура данных и алгоритмов. Издательский дом «Вильямс» Москва – 
Санкт-Петербург – Киев, 2003 – 384 с 
2. А.А.Барсегян и др. Технологии анализ данных: Data Mining, Visual 
Mining, Text Mining, OLAP//Учеб.пособие, Санкт-Петербург, «БХВ-
Петербург», 2007. 

---

147