Муҳаммад Ал Хоразмий номидаги тату телевизион технологиялари факултети

Оиланинг функсиялари, асосан қуйидагилардан иборат:
1. Авлодни давом эттириш.
2. Болалар тўғрисида ғамҳўрлик.
3. Иқтисодий функсия ёки уй-хўжалик ишларини юритиш.
4. Қариялар  тўғрисида ғамҳўрлик.
5. Бурч ва мажбуриятларни ҳис қилиш.
6. Муомала талабларини қондириш.
7. Бўш вақтдан унумли фойдаланиш.
Айниқса,  оилада бола  тарбияси, кексаларга ёрдам, меҳнатга лаёқатини йўқотганларга ғамхўрлик қилиш, оилавий анъаналарни сақлаш ва маънавий муносабатларни тартибга солиш каби муҳим аҳамиятга эга ижтимоий муносабатлар мужассамлашгандир. Оилада “воягаетган, меҳнатга лаёқатли фарзандлар ўз ота-оналари ҳақида ғамхўрлик қилишга мажбурдирлар”[19].

Ўзбекистон учун шартли равишда оиланинг 3 та демографик турга ажратиш мақсадга мувофиқдир:[20]

1. Кичик оилалар – 2-4 киши истиқомат этувчи оилалар;
2. Ўрта оилалар — 5—6 киши истиқомат этувчи оилалар;
3. Катта оилалар — 7 ва ундан ортиқ кишилар истиқомат этувчи оилалар.
Оила-никоҳ муносабатларининг асосий принциплари:
1. Якка никоҳлик тамойили (фақат битта).
2. Никоҳнинг ихтиёрийлиги.
3. Ажралишнинг  эркинлиги  (давлат томонидан назорат қилинади).
4. Оила ва оилавий муносабатларда эр-хотиннинг тенг ҳуқуқлиги.
5. Болаларни биргаликда тарбиялаш томойили.
Бугунги кунда жамиятимизда оила ва оилавий муносабатлар билан боғлиқ айрим муаммолар ҳам мавжудки, уларни вақтида олдини олиш мақсадга мувофиқдир. Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг қайди этиб ўтганидек, Бир боланинг йўлдан адашиши – бу нафақат бир оила, балки бутун жамият бошига тушган кулфат. Бундан аввало шу боланинг ота-онаси, ака-укалари, яқинлари жабр кўради. Бундай пайтда уларга ёрдам бериш керак. Биз эса, афсуски, улардан ўзимизни олиб қочамиз. Тўйга чақирмаймиз, маросимга чақирмаймиз, у фалончининг акаси ёки ўғли, деб уларнинг нафратини баттар авж олдирамиз, айбсиз одамларни ашаддий душман қиламиз. Агар маҳаллангизда бирорта бола зарарли диний оқимга кириб қолган бўлса, уни нотўғри йўлдан қайтаришга ҳаракат қилинг.
Айрим ёшларнинг қисқа ёки узоқ вақт чет элга, меҳнат сафарига бориб келиб, ўз эътиқодини хато деб ҳисоблаб, бизга буткул ёт бўлган оқимлар, ғоя ва тушунчаларни олиб келаётгани ҳам – бор гап. Айни ҳақиқат бу. Бундай ҳолатлар барчамизни ташвишга солиши шарт. Ёки турмуш қурган ёшлар орасида ҳаётни энгил-элпи тасаввур қилиш, оила муқаддас эканини тушуниб этмаслик ҳолатлари ҳам, афсуски, учраб турибди. Ёш оилалар орасида арзимас сабаблар билан ажралишлар кўпайиб бормоқда. Бегуноҳ болалар этим бўлиб, меҳр ва эътиборга энг ташна вақтида ота-она тарбиясидан четда қолмоқда. Яна бир нохуш ҳолатни бугун афсус билан айтмоқчиман: оилаларда носоғлом муносабатлар, қайнона-келин, эр-хотин ўртасидаги жанжаллар, хотин-қизларимиз орасида ўз жонига қасд қилиш ҳолатлари борлиги шахсан мени қаттиқ изтиробга солмоқда. 

2. 
   Индустриал (саноат) жамият. (ХХ аср 50-60-йилларида юзага келди. Бу консепсияга ўз моҳиятига кўра марксча ижтимоий-иқтисодий форматсия тўғрисидаги таълимотларга қарши қаратилган.
   

Индустриал жамият таълимотига кўра жамият тури: техникавий, индустриал-ривожланиш даражаси билан белгиланади. Жамият тилини синфий структурадан ажратиб олиб қарайди. “Индустриал” жамият 2 босқичда кечади:
1. “Индустриал” саноат жамияти;
2. “Анъанавий” жамиятдан саноат жамиятига ўтиб боради.
Индустриал жамиятда мулкнинг барча кўринишларига бўлган муносабат шаклланади. Йирик машина ишлаб чиқариши қўл меҳнати ўрнига келиб юксак меҳнат унумдорлигига асосланган ишлаб чиқаришни изоҳлайди. Автоматик ишлаб чиқариш вужудга келади. Оммавий ишлаб чиқариш белгига айланади. Ишлаб чиқаришда юксак малакали ишчиларнинг роли ортиб боради, улар мутахассислашадилар. Натижада машина ёрдамида стандартлашган операциялар бажарилади. Ҳўжалик соҳасида саноат ва молиявий капитал устунлик қилади. Маҳсулот бозор учун мўлжалланган бўлади. Индустриал жамиятни иқтисодий жамият деб аташ ҳам мумкин. Чунки реал боғлиқ иқтисодга қаратилган бўлади. Натижада эркин халқаро иқтисодий ҳамкорлик мамлакат давлатлари қаторига қўшила боради. Урбанизатсиялашув таълим тизимига янгича ёндошувни, оммавий маданиятни вужудга келтира боради.
Индустриал жамиятнинг асосий белгилари: 
1. Ишлаб чиқаришнинг машиналарга асосланганлиги; 
2. Саноат, фан-техника ютуқлари асосида ривожланиши; 
3. Шаҳар аҳолисининг қишлоқ аҳолисига нисбатан тезроқ