Moluch 353 c indd

Саккизинчи байт:
Гар дейсанг ким жонға етмай ҳар замон бир жаврдин,
Эй Навоий, панд иши, ё истама бисёр шўх [1, б. 134]
Шоир қайдига кўра агар-да киши саломат истамоқчи бўл-
ганда ҳамда ҳар замон ёрнинг жафо жавридан озор кўрмас-
ликни истаса икки масалани назарда тутиши шарт: аввало бо-
шқалардан панд-насиҳат эшитиш ёки танноз ва шўх парига 
истамасдан мафтун бўлиб қолмаслиги лозим.
Мавлон Абдурашид Жавҳарийнинг «Жавзжон қуёши» 35 — 
ғазали:
Шакли қиёсий,
Арузнинг рамал мусамман мақсур маҳзур вазнида.
Қофия: шўх — рухсор.
Радиф: рафтор.
Биринчи байт:
Мунча ҳам бўлғоймукин ул оташин рухсор шўх,
Сарвқад гулгун қабо улкабак хуш рафтор шўх.
Шоир у севгили бағоят танноз ва дилфириб бўлгани ҳамда 
оташин рухсор кайликидан гап очади, унинг сарвқад гулгун 
қабо ҳолатда хуш рафтор какликларга менгзатади.
Иккинчи байт:
Ғамза ўқидан мани кўксумни мажруҳ айлади,
Ҳам чунон наргис ҳамиша кўзлари хумор шўх.
Шоир ишқ йўлида ўз кўксини ғамза ўқидан яраланганли-
гини ўз дилдорнинг наргисдек хумор кўзлари таъсиридан деб 
билади.
Учинчи байт:
Фитна ошуб жон ғоратгар ақлу хирад,
Тору мор этти кўнгил шаҳрини ул айёр шўх.
Шунингдек, шоир дилдор жамоли воситасида барпо этилган 
фитна ошуб ҳамда дилдора ошиқнинг ақлу онгини ғорат эти-
лишига, қолаверса, шоир кўнгил шаҳрини тор-мор этилгани 
сабабни ўз айёр ва танноз шўх дилдори деб қайд қилади.
Тўртинчи байт:
Сакрабон ўтти кийикдек бир қиё ҳам боқмади,
Мунча ҳам бўлғаймукин ул ёр дилозор шўх.
Шоир ўз дилдорнинг тезликда ўз ёнидан сакраб ўтиб; ортга 
бир назар ташлаганни, кийикка ўхшатиб, унинг бу қадар дило-
зорлик ва зулмидан гина қилади.
Бешинчи байт:
Ҳусн шаҳрида анингдек дилбар моний кўрмадим,
Дилраболик мулкида кўрдум ажаб бир ёр шўх.
Шунингдек экан шоир ўз дилдорига ўхшаш бир дилрабони 
ҳусн шаҳрида кўрмаслиги, ҳамда дилраболик мулкида ажойиб 
бир танноз ва шўх дилдорни кўрганидан хабар берди.
Олтинчи байт:
Шевайи нозу адо ишва бирлан хўй қилиб,
Ошиқин озор биргай доим ул дилдор шўх.
Шунингдек, шоир ноз адо шеваси билан ўрганган ва хўй 
қилган, ошиқнинг озор берувчи танноз шўх дилбаридан ши-
коят қилади.
Еттинчи байт:
То билмадим истаб санидек дилбар ширин калом,
Бормукин дунёда сандек бир шакаргуфтор шўх.
Шундай экан, шоир кўнгул берган бир ошиқ сиймосида 
дунёни истаб шундай бир ширин калом ёрни топгани, ҳамда 
танноз шакаргуфтор дилдори борлигидан сўз очди.