Moliyaviy tahlil

7-jadval
28
 
№18 BHXS bilan №2 BHMSning farqli jihatlari 
№ 
Standartning farqi 
BHXS 
BHMS 
1 
Nomlsnishi 
“Odatdagi 
faoliyatdan 
olingan 
daromad” 
“Asosiy xo’jalik faoliyatdan tushgan 
daromadlar” 
2 
Maqsadi 
Ayrim turdagi operatsiyalar va 
hodisalar natijasida hosil bo’ladigan 
daromadni hisobga olish tartibini 
Xo’jalik 
yurituvchi 
subektning 
asosiy 
xo’jalik 
faoliyatidan 
olinadigan daromadlarini va ularni 
27
SH.Mirziyoev “Erkin va farovon, demokratik O”zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz” 
O”zbekiston Respublikasi prezidenti lavozimga kirishish tantanali marosimiga bag’ishlangan
Oliy Majlis palatalarining qo’shma majlisidagi nutqidan. Toshkent-“O’zbekiston”-2016-y.14-15-
b. 
28
Mualif tomonidan tuzildi 

---

39 
belgilashdan iboratdir 
hisobga olish tartibini belgilashdan 
iborat. 
3 
Aks ettirilishi 
Odatdagi 
faoliyatdan 
tushgan 
daromad 
xo’jalik 
yurituvchi 
subektga kelgusida iqtisodiy naf 
tushishi extimoli bo’lgan paytda, 
shuningdek bu nafni ishonchli va 
aniq o’lchash mumkin bo’lgan 
paytda aks ettiriladi. 
Daromad 
kelgusi 
iqtisodiy 
naf 
tadbirkorlik 
subekti 
tomonidan 
olinishi extimoli mavjud bo’lganida 
va ushbu naf ishonchlidarajada 
baholanishi mumkin bo’lganda tan 
olinadi. Mazkur standart ushbu 
mezonlar bajariladigan ba shu bois 
daromad tan olinadigan holatlarni 
belgilaydi. 
4 
Ta’rif 
Odatdagi 
faoliyatdan 
olingan 
daromad 
– 
ma’lum 
davir 
moboynida tadbirkorlik subektining 
odatdagi 
faoliyati 
natijasida 
olinadigan iqtisodiy nafning yalpi 
tushumi bo’lib, ushbu tushum mulk 
egalarining kapitaliga qo’yilmalari 
bilan bog’liq bo’lmagan kapitalning 
ko’payishiga olib keladi. 
Asosiy xo’jalik faoliyatidan olingan 
daromadlar – xo’jalik yurituvchi 
subektning 
odatdagi 
faoliyati 
davomida vujudga keladigan davr 
ichida 
mulk 
egalarining 
o’z 
sarmoyalariga badali bilan bog’liq 
bo’lgan 
ko’payishlarni 
istisn 
etganda, o’z sarmoyasi ko’payishiga 
olib keladigan tushumlar; 
5 
Qiymarga ta’rif 
Haqqoniy qiymat – bu baholash 
sanasida 
bozor 
ishtirokchilari 
o’rtasidagi odatdagi operatsiyada 
aktivni sotishdan olinishi mumkin 
bo’lgan 
yoki 
majburiyatni 
o’tkazishda 
to’lanishi 
mumkin 
bo’lgan narxdir. 
Joriy narxlardagi qiymat – aktiv 
sotilishi yoki majburiyat qoplanishi 
mumkin bo’lgan qiymat. 
6 
Daromadni o’lchash 
Daromad olingan yoki olinadigan 
tovonning 
haqqoniy 
qiymati 
bo’yicha baholanadi. 
Asosiy 
xo’jalik 
faoliyatidan 
olinadigan daromad joriy narxlarda 
olingan yoki olinishi lozim bo’lgan 
tushum (to’lov) qiymati bo’yicha 
baholanadi. 
№18-son BHXS “Odatdagi faoliyatdan olinadigan daromad” nomli xalqaro 
standartda odatdagi faoliyatidan olingan daromad xo’jalik yurituvchi subektining 
odatdagi faoliyatidan xosil bo’ladi va turlicha nomlanad, shu jumladan sotishdan 
tushum, yig’imlar, foizlar, devidentlar va royaltilar. 
Ushbu standartning maqsadi ayrim turdagi operatsiyalar va hodisalar 
natijasida hosil bo’ladigan daromadni hisobga olish tartibini belgilashdan iborat. 
Bugungi kunda iqtisodiyotni moderinzatsiyalash va diversifikatsiyalash sharoitida 
xo’jalik yurituvchi subektlarda operatsion faoliyatdan olingan daromadlar hisobini 
xalqaro standartlar asosida tashkil qilish va uni amaldagi me’yoriy baza asosida 
takomillashtirish muhim ahamiyatga ega.