Moliyaviy tahlil


Iqtisodiy tahlilning maxsus usullari va ularni tavsiflash



Download 1,42 Mb.
bet15/94
Sana20.06.2022
Hajmi1,42 Mb.
#682120
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   94
Bog'liq
Moliyaviy tahlil

Iqtisodiy tahlilning maxsus usullari va ularni tavsiflash.

Iqtisodiy tahlil qilish jarayonida turli usullar va metodikalar qo’llaniladi. Bu usul va metodikalardan foydalanish jarayonida tahlil metodining asosiy jihatlarining kompleksligi va tizimlashganligi yaqqol ko’rinadi. Xo’jalik jarayonlarining umumiy birligi, o’ziga xos tuzilish va tarkibga egaligi hamda murakkab tavsifdagi o’zaro bog’liqligi tahlil usullari va metodikalarini qo’llashda asosiy e’tiborda turadi.
Tahlilning usul va metodikalarini ko’llashda korxonaning xo’jalik va boshqa turdagi faoliyatini bir butun tizim ekanligi, uning umumiy yakuniy natijasi mavjudligi nazarda tutilgan holda faoliyatning turli tomonlari va elementlari ham alohida, ham birgalikda o’rganilib, ularning o’zaro bog’liqligi, biri ikkinchisining ta’siridan kelib chiqishi, ya’ni ketma-ketligi aniqlanib, barcha omillar asosiy hamda asosiy bo’lmagan guruhlarga bo’linib, ular o’zaro uyg’unlashtirilgan hamda tizimga solingan holda yakuniy natijaga omillarning birgalikdagi bevosita va bilvosita ta’siri hisoblanadi.
Tahlil usullarini qo’llash o’rganilayotgan jarayonlarning bir-biriga bog’liqligi, o’zgarish sababi, ta’sir ko’rsatgan omillar va qo’shimcha sabablarni aniqlashga yordam beradi.
Hozirgi raqobatdosh iqtisodiyotda aksariyat, etuk iqtisodchi olimlarimiz tahlilning usullarini iqtisodiy adabiyotlarda shartli ravishda ikki guruhga ajratib ko’rsatishmoqda. Iqtisodiy tahlilining usullarini quyidagi ikki guruhga ajratish mumkin:
- Oddiy-an’anaviy (odatdagi) usullar guruhi.
- Iqtisodiy - matematik (omilli tahlil) usullar guruhi.
Oddiy-an’anaviy (odatdagi) usullar guruhiga iqgisodiy tahlil paydo bo’lgandan buyon an’anaga aylanib, amaliy tajribada keng qo’llanilib kelayotgan usullar kiritiladi. Ularning tarkibiga mutloq va nisbiy farqlarni aniqlash, taqqoslash, guruhlashtirish, balansli bog’lanish, zanjirli bog’lanish, indeks, foizlar va hokazo usullarni kiritishimiz mumkin bo’ladi.
Iqtisodiy-matematik usullarni yuzaga kelishi esa iqtisodiy axborotlarni qayta ishlovchi kompyuterlar hamda axborot texnologiyalarini rivojlanishi bilan bog’liq. Ushbu usullar iqtisodiy axborotlarni hisoblash va qayta ishlash jarayonini tezlashtirib, ularni qisqa muddatda boshqaruv xodimlariga uzatish hamda murakkab masalalarni tez va aniq hal qilishda muhim ahamiyat kasb etadi. Korrelyasiya, regressiya, integral, nazariy o’yin, matematik dasturlash va shu kabilar iqtisodiy-matematik usullarga misol bo’ladi.
Xo’jalik jarayonlarini o’rganish, tahlil etishda yangi usul va vositalardan foydalanish iqtisodiy tahlilni takomillashtirishning muhim yo’nalishlaridan biri hisoblanadi. Shu ma’noda tahlilda qo’llaniladigan iqtisodiy-matematik usullarni ham ushbu qatorga kiritish mumkin (3-jadval).

Download 1,42 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   94




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish