Moliyaviy tahlil fanining nazariy asoslari

Taqqoslash birligi	Ko‘rsatkichning mutlaq o‘zgarishi	Ko‘rsatkichning nisbiy o‘zgarishi,%	Ko‘rsatkich indeksi
Bir foizli o‘zgarishning mutlaq ifodasi
Rejaga nisbatan	∑qxpx - ∑qrpr	∑qxpx / ∑qrpr*100-100	∑qxpx / ∑qrpr	∑qp %*∑qrpr
O‘tgan yilga(∑qo‘po‘)	∑qxpx - ∑qo‘po‘	∑qxpx /∑qo‘po‘*100-100	∑qxpx /∑qo‘po‘	∑qp% *∑qo‘po‘
Bazis yiliga nisbatan(∑qbpb)	∑qxpx - ∑qbpb	∑qxpx /∑qbpb*100-100	∑qxpx /∑qbpb	∑qp% *∑qbpb
O‘rtacha tarmoq ko‘rsatkichga nisbatan (∑qtpt)	∑qxpx - ∑qtpt	∑qxpx /∑qtpt*100-100	∑qxpx /∑qtpt	∑qp% *∑qtpt
Ilg‘or ko‘rsatkichga nisbatan(∑qipi)	∑qxpx - ∑qipi	∑qxpx / ∑qipi*100	∑qxpx / ∑qipi	∑qp% *∑qipi
Qaloq ko‘rsatkichga nisbatan(∑qqpq)	∑qxpx - ∑qqpq	∑qxpx / ∑qqpq*100	∑qxpx / ∑qqpq	∑qp% *∑qqpq
Xorijko‘rsatkichiga nisbatan(∑qxpx)	∑qxpx - ∑qmpm	∑qxpx / ∑qmpm*100	∑qxpx / ∑qmpm	∑qp% *∑qmpm

Taqqoslash usulida mahsulot (ish va xizmatlar)sotish hajmi o‘zgarishini tahlil etish metodikasi

Iqtisodiy tahlilda o‘rganiladigan hodisa va jarayonlar miqdoriy o‘lchamgaega bo‘lib ular absolyut va nisbiy miqdorlar bilan ifodalanadi.

Absolyut miqdorlar iqtisodiy hodisa va jarayonlarni hajmi, miqdori, o‘lchami va darajasini ifodalaydi.

Nisbiy miqdorlar bir absolyut miqdorni ikkinchi absolyut miqdorga bo‘lish natijasida olingan hosilani ifodalaydi. Nisbiy miqdorlar turli shaklda: koeffitsentlarda (taqqoslash bazasi 1), foizlarda (taqqoslash bazasi 100), promillarda (taqqoslash bazasi 1000) va promillarda(taqqoslash bazasi 10000) ifodalanishi mumkin.

Tahlil jarayonida nisbiy miqdorlarning quyidagi turlari keng qo‘llanadi: reja vazifalari nisbiy miqdorlari; rejani bajarish nisbiy miqdorlari; dinamika nisbiy miqdorlari; tuzilmaviy nisbiy miqdorlar; koordinatsiya nisbiy miqdorlari; intensiv nisbiy miqdorlar; ob’ektlararo va hududiy taqqoslash nisbiy miqdorlari; samaradorlik nisbiy miqdorlari.