Moliyaviy hisobot auditi

MOLIYAVIY HISOBOT AUDITINING MAQSADI VA UNING ASOSIY 
TAMOYILLARI
51 
ko’rinadiki korxonaning to’lov likvidligi ancha ko’tarilgan. Balans passividagi moddalarga 
e’tibor qiladigan bo’lsak, asosiy salmoqni, ya’ni 81,72 foizni o’z mablag’lari manbalari 
tashkil etmokda. Bu korxonaning mustaxkam moliyaviy barqaror ekanligidan dalolat beradi. 
Mazkur korxonada hisobot davrida joriy majburiyatlari, ya’ni kreditorlik qarzlari bir qadar 
kamayganligini ijobiy xolat sifatida baxolamoq lozim. 
4-jadval 
“Ramz” aksionerlik jamiyatining moliyaviy koeffitsientlar tahlili
Ko’rsatkichlar 
Yil 
boshiga 
Yil 
oxiriga 
O’zgaris
hi (+,-) 
1 
2 
3 
4=3-2 
1. Moliyaviy mustaqillik koeffitsienti 
0,641 
0,817 
+0,176 
2. To’lov qobiliyati koeffitsienti 
2,061 
4,223 
+2,162 
3. Qarz va o’z mablag’lari o’rtasidagi nisbat 
koeffitsienti 
0,560 
0,223 
-0,337 
4. Zaxira va xarajatlarni o’z manbalari bilan 
qoplanganlik koeffitsienti 
0,978 
1,372 
+0,394 
5. Mablag’larning xarakatchanlik koeffitsienti 
0,594 
0,721 
+0,127 
Yuqoridagi jadval ma’lumotlariga ko’ra, “Ramz” aksionerlik jamiyatining moliyaviy 
axvoliga to’g’ri baxo berish uchun buxgalteriya balansiga asoslangan holda moliyaviy 
koeffitsientlardan foydalanamiz. Shunga ko’ra, korxonaning moliyaviy mustakillik 
koeffitsienti yil boshiga nisbatan 0,176 koeffitsientga yoki 17,6 % ga o’sgan. To’lov 
qobiliyati koeffitsienti yil boshiga nisbatan 2,162 koeffitsientga o’sgan. Mazkur 
koeffitsientlarning bunday tartibda o’zgarishi korxonaning moliyaviy xolatini joriy yil 
boshiga nisbatan yil oxirida birmuncha yaxshilanib borayotganligidan dalolat beradi. Bundan 
tashqari korxonada majburiyatlarning o’z mablag’lariga nisbatan ulushini pasayganligini xam 
ijobiy baxolamok lozim, ya’ni bu korxonaning majburiyatlarini qisqarganligidan dalolatdir. 
Mablag’lar xarakatchanligi esa yil boshiga nisbatan yil oxirida 0,127 koeffitsientga o’sgan. 
Bu esa korxonada aylanma mablag’larga bo’lgan talabni yanada to’larok qondirib borish 
imkonini beradi. Umuman olganda korxona ma’lumotlari asosida uning moliyaviy 
koeffitsientlari o’rganilganda, ushbu koeffitsientlarning o’zgarishi ijobiy bo’lgan. 
Yuqoridagi jadval ma’lumotlaridan ko’rinadiki, biz tahlil qilayotgan korxonada balans 
likvidligiga qo’yilgan to’rtta shartdan birinchisi yil boshida ham, yil oxirida ham 
bajarilmagan. Ya’ni, korxonaning doimiy xarakatdagi aktivlari uning muddati kelgan to’lov 
majburiyatlarini koplashga etishmas ekan. Bu esa korxona balansining tez likvidlikka ega 
emasligidan dalolat beradi. qolgan shartlar esa yil boshiga ham, yil oxiriga ham bajarilgan. 
Bundan ko’rinadiki, korxona balansi mutloq likvidlikka ega bo’lib hisoblanadi. Bundan 
tashqari ma’lumotlar shuni ko’rsatadiki, korxona balansining likvidligi yil boshiga nisbatan 
yil oxirida bir kadar yaxshilangan. Bunday natijalarni ijobiy baxolasak ham bo’ladi. 
Umuman olganda
, 
quyidagi shartlarga amal kilinsa, korxona mablag’i xarakatchan deb 
baholanadi: 
a) doimiy xarakatdagi aktivlar > muddati kelgan to’lov majburiyatlar; 
b) tez sotiluvchi aktivlar > qisqa muddatli passivlar; 
v) sekin sotiluvchi aktivlar > o’rta va uzoq muddatli passivlar; 
g) qiyin sotiluvchi aktivlar < doimiy passivlar

---