Молиявий сиёсатнинг мақсадлилиги
Молиявий сиёсат маълум бир мақсадни кўзлаши ва шу мақсадга йўналтирилган бўлиши лозим.
Молиявий сиёсатнинг адолатлилиги
Бу тамойил асосан молиявий ресурсларни иктисодиётнинг турли соҳаларига тақсимлашда кўзга ташланади.
Молиявий сиёсатнинг етарлилик тамойили
Бу тамойилга асосан харажатлар даромадлар доирасида сарфланиши, мавжуд имкониятлардан келиб чиққан ҳолда харажатлар режалаштирилиши лозимлигини билдиради.
Молиявий тактика
Стратегия белгилаб берган вазифаларни жамият ривожланишининг конкрет босқичида молиявий муносабатарни ташкил этиш усуллари орқали амалга оширади. Молия тактикаси молиявий алоқаларни ташкил этиш,молия ресурсларини қайта гуруҳлаштириш усулларини ўз вақтида ўзгартириш йўли билан жамият ривожланишининг муайян босқичи вазифаларини ҳал этишга йўналтирилган.
Бюджет сиёсати
- давлат бюджети дефицитини минимал даражага етказишда;
- устувор йўналишга молик бўлмаган тармоқ ва соҳаларга бюджет маблағларини жойлаштирилишини минималлаштириш ёки тўхтатишда;
- аҳолини ижтимоий ҳимоя қилишни жаҳон талаб даражасига кўтаришда;
- халқ хўжалигининг устувор тармоқларини ҳимоя қилишда, шунингдек, бошқа умужамият аҳамиятига молик бўлган ва шунга ўхшаш ишларни амалга оширишда намоён бўлса, унда бюджет сиёсатининг тактикаси даромади чекланган аҳоли қатламига, бюджет ташкилотларининг ишчи ва хизматчиларини ўз вақтида молиявий ресурслар билан таъминлашда режадаги бюджет фондининг шаклланишини амалга оширишда;
- бюджет тақчиллигини вужудга келиш сабабларини қисқа вақт ичида олдини олиш ва бюджет фондини шаклланиш ва фойдаланиш билан бўлган барча жорий иш ва тадбирларни қисқа муддатда бажаришда ўз аксини топиб келмоқда.
Солиқ сиёсати
Бозор иқтисодиёти шароитида, иқтисодни, бутун халқ хўжалигини ривожланишига давлат орқали таъсир этадиган муҳим иқтисодий дастакдир. Шунинг учун Республикамизда солиқ сиёсатини такомиллаштиришга ва Республиканинг солиқ органларини самарали амал қилишини ташкил этиш учун катта аҳамият берилмоқда.
Пул сиёсати
Агар муомаладаги пул миқдори товарлар массаси миқдорига мос келмаса, пул массасининг етмаган қисми қоғоз пуллар ҳисобидан ёки хорижий валюта ҳисобидан тўлдирилади (тикланади).
Ва аксинча, агар пул массаси унга бўлган талабдан ортиқ бўлса, ё пул массасининг мамлакатдан четга чиқиши (оқиши) ёки миллий валютанинг қадрсизланиши содир бўлади. Табиий равишда, бу вариантларнинг барчаси мамлакатнинг қонунчилигига ҳам бевосита боғлиқ.
Кредит сиёсати
Мамлакатнинг кредит сиёсати кредит тизими орқали амалга оширилади. Кредит тизими ссуда капиталининг фаолият кўрсатишини таъминлайди. Ўз навбатида, ссуда капитали такрор ишлаб чиқариш жараёнини амалга оширишнинг муҳим шарти ҳисобланиб, айланма маблағларни тўлдириш ва инвестициялар учун маблағларнинг қарзга олинишини таъминлайди.
Баҳо сиёсати
Монопол товар ва хизматлар баҳоси ва тарифининг коррективка қилиниши (ўзгартирилиши) орқали ифодаланади.
- Ер
- Ер ости бойликлари,
- сув ҳавзалари,
- темир йўллар,
- электр узатиш тармоқлари,
- нефт ва газ қувурлари давлатнинг монопол эгалигидадир.
Бу тармоқлар товарлари ва хизматлари баҳосининг ўсиши (ортиши) миллий хўжалик барча бошқа секторларида баҳоларнинг ўсишига олиб келади. Бу ерда боғланиш шунчалик аёнки, ҳеч қандай изоҳга ҳожат йўқ. Шунинг учун ҳам баҳо сиёсати иқтисодиётни тартибга солишнинг муҳим омили бўлиб ҳисобланади.
Do'stlaringiz bilan baham: |