- харидорга сотилган тракторни ташиб бериш учун темир йўл
компаниясининг счёти (тўлов ҳужжати)ни тўлаб бериш:
дебет 6990 «Бошқа мажбуриятлар» счёти
400 000 сўм;
кредит 5110 «Ҳисоб-китоб счёти» счёти
400 000 сўм.
5. Битим билан боғлиқ бўлган иқтисодий нафларнинг хўжалик
юритувчи субъект томонидан олиниши эҳтимоли мавжуд.
Бунинг мазмуни шундан иборатки, хизмат кўрсатувчи хўжалик
юритувчи субъект реализация қилган товарлари ва кўрсатилган
хизматлари учун мижоз албатта шартномада ўзаро келишилган суммани
тўлаб беришига ишончи комил.
6. Битимни бажариш билан боғлиқ бўлган қабўл қилинган ёки
кутилаётган харажатларни юқори даражадаги ишончлилик билан
аниқўлчаш имкониятига эга бўлади.
Қуйида товарларни реализация қилиш билан боғлиқ бўлган
шартномаларнинг турли кўринишлари ва шартлари, шу муносабат билан
даромаднинг ҳосил бўлиши пайтининг аниқланиши келтириб ўтилади:
1. Товарни етказиб бериш муддати харидорнинг мурожаати бўйича
узайтирилган ҳолларда у етказиб берилишининг муддати кечиктирилган
битимда харидор мулкчилик ҳуқуқига эга бўлади ва ўзига счёт (тўлов
талаби ҳужжати)ни тўлаб бериш бўйича мажбуриятни қабўл қилади.
Бунинг маъноси шундан иборатки, харидор юклаб жўнатишга тайёр
қилиб қўйилган маҳсулотни қабул қилиб олади ва уни мол етказиб
берувчида қабўл қилиш-топшириш далолатномаси ва масъул сақлашга
бериш тўғрисидаги далолатнома бўйича масъул сақлашга қолдиради.
Масъул сақлашга бериш тўғрисидаги далолатномани имзолаш санаси
даромадни акс эттириш пайтини белгилаб беради. Товарларни ўз вақтида
етказиб бериш учун сотиб олиш ёки ишлаб чиқариш бўйича фақат хоҳиш-
истакнинг мавжуд бўлиши даромадни таш олишга асос бўла олмайди.
2. Товарлар қуйидаги шартларда юклаб жўнатилган:
а) ўрнатиш ва техник назорат.
Бундай ҳолатда даромад товар қабўл қилиб олинишига қараб,
шунингдек бажарилган ишлар тўғрисидаги далолатнома имзоланганда
ўрнатиш ва техник назоратнинг тугатилишига қараб тан олинади. Бироқ,
агар товарнинг ўрнатилиши монтажни талаб қилмайдиган бўлса, даромад
товарнинг олиниши бўйича дарҳол тан олиниши мумкин;
б) товарни етказиб беришда тўлаш шарти билан сотиш (кўрсатилган
қийматини тўлаб олиш шарти билан мол (юк) жўнатмоқ).
Даромад товарнинг етказиб берилиши амалга оширилганда ёки
сотувчи ёхуд унинг вақили томонидан пул маблағлари келиб тушганда тан
олинади.
Do'stlaringiz bilan baham: