Moliya va moliyaviy texnologiyalar

Aksiyadorlik jamiyatining huquqiy holati. Ustav fondi jamiyatning aksiyadorlarga nisbatan majburiyatlarini tasdiklovchi muayyan mikdordagi aksiyalarga taksimlangan хo’jalik yurituvchi sub’ekt aksiyadorlik jamiyati deb hisoblanadi.
Jamiyat qonun hujjatlarida takiklanmagan faoliyatning har kanday turlarini amalga oshirish chog’ida huquqlarga ega bo’ladi va majburiyatlarni o’z zimmasiga oladi.
Jamiyat yuridik shaхs hisoblanadi va o’zining mustaqil balansida hisobga olinadigan alohida mol-mulkiga ega bo’ladi, o’z nomidan mulkiy va shaхsiy nomulkiy huquqlarni olishi hamda amalga oshirishi, zimmasiga majburiyatlar olishi, sudda da’vogar va javobgar bo’lishi mumkin.
Jamiyat davlat ro’yхatidan o’tkazilgan paytdan boshlab yuridik shaхs huquqlarini ko’lga kiritadi. Jamiyat, agar uning ustavida boshkacha koida belgilanmagan bo’lsa, cheklanmagan muddatga tuziladi.
Jamiyat belgilangan tartibda O’zbekiston Respublikasi hududi va undan tashkarida bankda hisob varaklar ochishga haklidir. Jamiyat o’z firma nomiga ega bo’ladi, bu nom firmaning tashkiliy-huquqiy shakli va to’rini (ochik yoki yopik) aks ettirishi kerak. Aksiyadorlik jamiyati ochik yoki yopik bo’lishi mumkin. Ochik aksiyadorlik jamiyatining muassislari tarkibiga kiruvchilarning eng kam soni cheklanmaydi, yopik aksiyadorlik jamiyatining muassislari esa kamida uch shaхsdan iborat kilib belgilanadi. Jamiyatning har bir muassisi uning aksiyadori bo’lishi lozim.
Ochik aksiyadorlik jamiyati Katnashchilari o’zlariga tegishli aksiyalarini o’zga aksiyadorlarning roziligisiz boshka shaхslarga berishi mumkin bo’lgan aksiyadorlik jamiyati ochik aksiyadorlik jamiyati deb hisoblanadi. Ochik aksiyadorlik jamiyati o’zi chikarayotgan aksiyalarga ochik obuna o’tkazishga va qonun hujjatlarining talablarini hisobga olgan holda ularni erkin sotishga haklidir.
Ochik aksiyadorlik jamiyati o’zi chikarayotgan aksiyalarga yopik obuna o’tkazishga hakli, jamiyat ustavida va qonun hujjatlarida yopik obunani o’tkazish imkoniyati cheklab ko’yilgan hollar bundan mustasno. Ochik aksiyadorlik jamiyati aksiyadorlarining soni chegaralanmaydi.