Moliya tizimida sug`urta, ijtimoiy va xayr-ehson fondlarining o`rni

MOLIYA TIZIMIDA SUG`URTA, IJTIMOIY VA XAYR-EHSON FONDLARINING O`RNI
Reja:

Kirish

1. Moliyaning mohiyati va vazifalari, moliya tizimi.

2. Byudjet, uning taqchilligi, davlat qarzlari va soliqlar.

3. Pul muomalasi, pulga bo’lgan talab va pul taklifi.

Xulosa

Adabiyotlar ro`yxati
Kirish

Moliya tizimi o’z ichiga turli darajadagi byudjetlarni, ijtimoiy, mol-mulk va shaxsiy sug’urta fondlarini, davlatning valyuta zahiralarini, korxona va firmalar, tijorat va notijorat tuzilmalarning pul fondlarini, boshqa maxsus pul fondlarini mujassamlashtiradi.

Korxonalar (tarmoqlar) va umumdavlat mohiyati bir-biridan farq qiladi. Korxona va tarmoqlar moliyasi ulardagi takror ishlab chiqarish jarayonida hamda alohida fondlar yaratish yo’li bilan xodimlarning ijtimoiy ehtiyojlariga xizmat qiladi.

Umumdavlat moliyasi davlat byudjetini, ijtimoiy sug’urta fondlari hamda davlat mol-mulkiy va shaxsiy sug’urtasi fondini o’z ichiga oladi. Davlat pul mablag’larining asosiy markazlashgan fondi bo’lmish davlat byudjeti moliya tizimining asosiy bo’g’ini bo’lib xizmat qiladi.

Davlat byudjetining ikki tomoni bor. Byudjetning bir tomonida byudjetga kelib tushadigan daromadlar, manbalari va uning takibi bo’lsa, ikkinchi tomonida asosiy xarajatlarning tarkibi va miqdori o’z ifodasini topadi.

Davlat mol-mulk va shaxsiy sug’urtasi umumdavlat moliyasining keyingi bo’g’ini hisoblanadi. Mulkchilikning barcha shakllaridagi korxonalar va fuqarolarga joriy qilinadi. U majburiy va ixtiyoriy bo’lishi mumkin. Bu maqsadlar uchun fondlar korxona va aholining to’lovlari hisobiga shakklanadi. Fond mablag’lari mol-mulkiy sug’urtasiga va shaxsiy sug’urtaga pul to’lashni ko’zda tutadi. Shaxsiy sug’urta aholining pul jamg’armalarini tashkil qilishning shakllaridan biri bo’lib ham xizmat qiladi.

Bozor iqtisodiyoti rivojlanib borishi bilan moliya tizimida turli xil sug’urta (ijtimoiy sug’urta, tibbiy sug’urta) fondlari va byudjetdan tashqari moliya fondlari (pensiya fondi, aholini ish bilan ta‘minlash fondi, tabiatni muhofaza qilish fondi, tarixiy yodgorliklarni saqlash fondi, tadbirkorlarga ko’mak berish fondi)ning ahamiyati ortib boradi.