“Moliya” kafedrasi

Foiz stavkasining  ROEga ta’siri 
Ko‘rsatkichlar 
Kompaniyalar 
 
“A” 
“B” 
Jami aktivlar 
1000000 
1000000 
Aksiyadorlik kapitali (Xususiy kapital) 
1000000 
500000 
Qarzlar (Qarz majburiyatlari) 
0 
500000 
Foizlar va soliqlar to‘lashdan oldingi foyda (EBIT) 
120000 
120000 
Aktivlar daromadliligi koeffitsiyenti (ROA) (EBIT/Aktivlar) 
12,0% 
12,0% 
1-vaziyat: yiliga 10% stavkali qarz 
 
 
Foizlar va soliqlar to‘lashdan oldingi foyda (EBIT) 
120000 
120000 
Foiz to‘lovlari (shaklidagi) xarajatlar(i) 
0 
50000 
Soliqqa tortiladigan foyda 
120000 
70000 
Soliqlar (40%) 
48000 
28000 
Sof foyda 
72000 
42000 
Aksiyadorlik kapitali (Xususiy kapital) 
1000000 
500000 
Kapital daromadliligi koeffitsiyenti (ROE) 
7,2% 
8,4% 
2-vaziyat: yiliga 15% stavkali qarz 
 
 
Foizlar va soliqlar to‘lashdan oldingi foyda (EBIT) 
120000 
120000 
Foiz to‘lovlari (shaklidagi) xarajatlar(i) 
0 
75000 

---

108 
 
Soliqqa tortiladigan foyda 
120000 
45000 
Soliqlar (40%) 
48000 
18000 
Sof foyda 
72000 
27000 
Aksiyadorlik kapitali (Xususiy kapital) 
1000000 
500000 
Kapital daromadliligi koeffitsiyenti (ROE) 
7,2% 
5,4% 
 
Moliyaviy  leverij  ortganda  ish  sikli  davomidagi  ROE  o‘zgaruvchanligi 
darajasi,  shuningdek,  kompaniyaning  bankrot  bo‘lishi  ehtimoli  ortadi.  13.4-
jadvalda  (navbatdagi  betga  qarang)  uchta  turli  ssenariyda  aktivlar  daromadliligi 
koeffitsiyentlari  va  kapital  daromadliligi  koeffitsi-entlari  qanday  o‘zgarishi 
ko‘rsatilgan bo‘lib, ssenariylarning har biri ish  
13.4-jadval