“moliya” fanidan O’quv-uslubiy majmua

mavzu. Asosiy va aylanma kapital doiraviy aylanishning moliyaviy

jihatlari
Asosiy kapital doiraviy aylanishining mohiyati, tarkibiy tuzilmasi va samaradorligi. Mehnat va mahsulotni yaratish jarayonida asosiy kapitalning namoyon bo’lish shakllari. Asosiy kapitalning doiraviy aylanishi va unga tegishli bo’lgan qiymatning uch funksional shakllari. Iqtisodiy mo’ljallanganligiga ko’ra asosiy fondlarning tarkibi. Asosiy ishlab chiqarish fondlari. Asosiy ishlab chiqarish fondlarining tarkibiy tuzilmasi. Amortizatsiya ajratmalarini hisoblashning asosiy metodlari va ularning o’ziga xos bo’lgan xususiyatlari. Asosiy fondlarni shakllantirish uchun jalb qilinadigan pul mablag’larining manbalari. Asosiy kapitalning doiraviy aylanishi jarayonida ishtirok etadigan moliyaviy resurslardan foydalanishning samaradorligi. Asosiy kapitaldan samarali foydalanishni baholashda XYS moliya-xo’jalik faoliyatining natijaliligini ochib beruvchi umumiy moliyaviy- iqtisodiy ko’rsatkichlar. Ishlab chiqarishning umumiy rentabelligi ko’rsatkichi. Fond qaytimi va fond sig’imi ko’rsatkichlari. Aylanma kapital: mazmuni, tarkibiy tuzilmasi va foydalanish samaradorligi. Aylanma kapitalning bir necha asosiy guruhlarga klassifikatsiya qilinishi. Aylanma kapitalning funksiyalari va ularni amalga oshirish shakllari. Aylanma kapitalning tarkibiy tuzilmasi. Aylanma kapitalning foydalanish samaradorligini xarakterlovchi umumlashtiruvchi ko’rsatkichlar. Sof aylanma kapital. Bozor iqtisodiyoti sharoitida aylanma kapitaldan foydalanishning samaradorligiga ta’sir etuvchi omillar.

22. 
    mavzu. Xo’jalik yurituvchi subyektlarning ishlab chiqarish chiqimlari, foydasi va rentabelligi
    

XYSlarning xarajatlari: mohiyati, tarkibi, klassifikatsiyalanishi va samaradorligini baholash. “Ishlab chiqarish xarajatlari” va “ishlab chiqarish chiqimlari” tushunchalari. Ularning farqli jihatlari. Ishlab chiqarish chiqimlarining guruhlanishi. Aniq yoki amaldagi, haqiqatdagi chiqimlar. Aniq bo’lmagan,
almashgan chiqimlar yoki qo’ldan boy berilgan, qo’ldan chiqarilgan imkoniyatlar chiqimlari. Iqtisodiy elementlariga ko’ra xarajatlarni guruhlarga ajratish va ularning tarkibi. Kalkulyatsiya moddalari bo’yicha xarajatlarning bo’linishi. To’g’ri (bevosita) xarajatlar va egri (bilvosita) xarajatlarning o’ziga xos bo’lgan xususiyatlari. Davlat tomonidan tartibga solinish darajasiga qarab xarajatlarning bo’linishi. Chiqimlarni kamaytirishning asosiy yo’llari.

22.