“moliya” fanidan O’quv-uslubiy majmua



Download 6,94 Mb.
bet43/195
Sana31.01.2023
Hajmi6,94 Mb.
#906037
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   195
Bog'liq
“moliya” fanidan O’quv-uslubiy majmua

Foiz stavkasining ROEga ta’siri



Ko‘rsatkichlar

Kompaniyalar




A”

B”

Jami aktivlar

1000000

1000000

Aksiyadorlik kapitali (Xususiy kapital)

1000000

500000

Qarzlar (Qarz majburiyatlari)

0

500000

Foizlar va soliqlar to‘lashdan oldingi foyda (EBIT)

120000

120000

Aktivlar daromadliligi koeffitsiyenti (ROA)
(EBIT/Aktivlar)

12,0%

12,0%

1-vaziyat: yiliga 10% stavkali qarz







Foizlar va soliqlar to‘lashdan oldingi foyda (EBIT)

120000

120000

Foiz to‘lovlari (shaklidagi) xarajatlar(i)

0

50000

Soliqqa tortiladigan foyda

120000

70000

Soliqlar (40%)

48000

28000

Sof foyda

72000

42000

Aksiyadorlik kapitali (Xususiy kapital)

1000000

500000

Kapital daromadliligi koeffitsiyenti (ROE)

7,2%

8,4%

2-vaziyat: yiliga 15% stavkali qarz







Foizlar va soliqlar to‘lashdan oldingi foyda (EBIT)

120000

120000

Foiz to‘lovlari (shaklidagi) xarajatlar(i)

0

75000

Soliqqa tortiladigan foyda

120000

45000

Soliqlar (40%)

48000

18000

Sof foyda

72000

27000

Aksiyadorlik kapitali (Xususiy kapital)

1000000

500000

Kapital daromadliligi koeffitsiyenti (ROE)

7,2%

5,4%

Moliyaviy leverij ortganda ish sikli davomidagi ROE o‘zgaruvchanligi darajasi, shuningdek, kompaniyaning bankrot bo‘lishi ehtimoli ortadi. 10- jadvalda (navbatdagi betga qarang) uchta turli ssenariyda aktivlar daromadliligi koeffitsiyentlari va kapital daromadliligi koeffitsi-entlari qanday o‘zgarishi ko‘rsatilgan bo‘lib, ssenariylarning har biri ish


    1. jadval

Faoliyat siklining ROEga ta’siri

ROE

Iqtisodiy sharoit (vaziyat)lar

ROA

A”

B”

Omadsiz yil

1,0%

0,6%

- 4,8%

Normal (Odatiy) yil

12,0

7,2

8,4

Omadli yil

30,0

18,0

30,0

siklining turli fazasini ifodalaydi. Biz keltirgan misolda “A” kompaniyasining qarz olingan kapital bo‘yicha foiz stavkasi yiliga 10,0%ni tashkil etadi, degan taxmindan kelib chiqqanmiz.


Kapital daromadliligi, aktivlar daromadliligi koeffitsiyentlari va moliyaviy leverij orasidagi bog‘liqlik quyidagi tenglama orqali ifodalanishi mumkin:




ROE



=



1 – Soliq stavkasi



×



ROA



×

Qarzlar (Qarz
majburiyatlari)

Kapital×( ROA Foiz
stavkasi)

Bu tenglamaning mazmuni quyidagidan iborat. Agar firmaning aktivlari daromadliligi koeffitsiyenti mazkur firma kreditorlarga to‘laydigan foiz stavkasidan yuqori bo‘lsa, uning kapitali daromadliligi koeffitsiyenti (ROE)


aktivlar daromadliligi koeffitsiyentidan (ROA) (1 – soliq stavkasi) marta ko‘p bo‘ladi, hamda firmaning qarzlari va o‘z kapitali nisbati koeffitsiyenti qanchalik yuqori bo‘lsa, bu farq ham shunchalik katta bo‘ladi.
Kreditor nuqtai nazaridan qaraganda firma qarzdorligi koeffitsi-entining oshishi, odatda, salbiy hodisa hisoblanadi. Agar kompaniyaning mazkur ko‘rsatkichi keskin oshib ketsa, u holda Moody's va Standard & Poors Corporation kabi obligatsiyalar reytingini baholash bo‘yicha maxsus agentliklar, odatda, bunday firmaning qimmatli qog‘ozlarini eng quyi kategoriyaga tushiradi. Ammo, aksiyadorlar nuqtai nazaridan qaraganda, firma qarzdorligi koeffitsiyentining oshishi ijobiy hodisa ham bo‘lishi mumkin.
Va, nihoyat, moliyaviy faoliyat samaradorligini tahlil qilish uchun moliyaviy koeffitsiyentlardan foydalanganda qator cheklashlarni inobatga olish zarur. Asosiy muammo shundaki, koeffitsiyent juda yuqori yoki juda pastligini baholash uchun absolyut standart yo‘q. Bundan tashqari, koeffitsiyentlar sonli ko‘rsatkichlarni o‘z ichiga oladilar va ular ko‘pincha ixtiyoriy tarzda hisoblab chiqiladi. Undan keyin, taqqoslash mumkin bo‘lgan firmalar guruhini aniqlash juda qiyin, chunki hatto bitta sohada ishlaydigan kompaniyalar ham juda ko‘p hollarda o‘zlarining iqtisodiy ko‘rsatkichlari bilan bir-biridan jiddiy farq qiladilar. Masalan, ularning diversifikatsiyasi darajasi, hajmi, faoliyat yuritish muddati, xorijiy bozorni egallaganlik darajasi, tovar-moddiy zaxiralarni va amortizatsiyani hisoblash usullari farq qilishi mumkin. Shunday qilib, koeffitsiyentlardan foydalangan holda tahlil qilish faqat umumiy ko‘rsatma bo‘lib xizmat qilishi mumkin va moliyaviy qarorlar qabul qilish jarayonida ularga to‘liq suyanib bo‘lmaydi.
13-MAVZU: PULNING DAVRIY QIYMATI VA PUL OQIMLARINING DISKONTLI TAHLILI


Download 6,94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   195




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish