Moliya fanidan ma’ruza matnlari 1-mavzu: Moliyaning mohiyati va funksiyalari Reja: Moliyaning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati

Muqobil ishlab chiqarish imkoniyatlari bilan bog’liq bо‘l-gan omillar ham mavjud. Bu yerda gap XYUS ishlab chiqarish imko-niyatlaridan maksimal foydalanilganda mahsulotlarning maksi-mal almaShuvchanligi, ya’ni mahsulotlarning ishlab chiqarish alma-Shuvchanligi, Shuningdyek, muqobil texnologiyalarning ham maksi-mal almaShuvchanligi xususida kyetayapti. Qisqasi, bu yerda ish barcha ishlab chiqarish omillarining – tabiiy resurslar, kapital, myeh-natning – maksimal almaShuvchanligiga borib taqaladi. Ana Shu-lar asosida muqobil chiqimlar atroflicha tо‘liq aniqlanadi va bu narsa baholarni shakllantirishda hisobga olinadi.

Baholarni shakllantirishning XYUS tomonidan nazorat qi-linadigan va nazorat qilinmaydigan omillari alohida ajra-tiladi. Birinchi guruhga kiruvchi omillarga XYUS ning Yuqori rahbarlik organlari va uning funksional xizmatlari tomonidan boshqariladigan omillar kiradi. Ikkinchi guruh yesa XYUS ning о‘ziga bog’liq bо‘lmagan omillaridan tashkil topadi. Iqtisodiyot-ning asosiy bug’inini bu omillarga moslashtirish о‘z faoliyatida nazorat qilinmaydigan omillarning talablarini hisobga olgan holda nazorat qilinadigan qismini boshqarish yо‘li bilan amalga oshiriladi.

Real xо‘jalik amaliyotida baholarni shakllantirishning Yuqo-rida kо‘rib о‘tilgan xususiyatlarini inobatga oluvchi yoki olmay-digan baholar stratyegiyasining butun bir tizimi mavjud. Quyida ularning yeng muhimlarini kyeltirib о‘tamiz.