Moliya fanidan br-51 guruh talabasi Abdurayimov Anvarjonning

Moliya fanidan

BR-51 guruh talabasi

Abdurayimov Anvarjonning



MUSTAQIL ISHI

Fransiya moliyasi

Fransiya - G‘arbiy Yevropadagi eng yirik davlatdir. U hududiy jihatdan Yevropa Ittifoqida birinchi o‘rinni egallaydi. Mamlakatning umumiy maydoni 544 ming kvadrat km.ni tashkil etib, uning uchdan ikki qismi tekislikdan iborat

Mamlakat aholisi – 62 million kishidan ortiq bo‘lib, bir kv. km ga 105 kishi to‘g‘ri keladi. Aholining teng yarmidan ortiqrog‘i shaharlarda yashaydi. Aholi soni jihatidan Fransiya Yevropada Germaniyadan keyin ikkinchi o‘rinni egallaydi. Mavjud aholining 93 foizini fransuzlar tashkil etadi. Fransiyada tug‘ilish darajasi past taxminan 1000 kishi hisobiga 12 ta chaqaloq to‘g‘ri keladi.

Fransiyaning salkam 25,6 mln. aholisi faol aholi toifasiga kiradi. Ulardan 19,5 millioni doimiy ishi bilan band bo‘lganlar va 3,1 millioni yoki faol aholining 12,5 foizi ishsizdir. Mamlakatda erkaklar ayollarga qaraganda ko‘proq, ya’ni barcha aholining 53 foizini erkaklar, 47 foizini ayollar tashkil etadi.

Fransiya chetga elektron va maxsus mashina, uskunalar, samolyot, temir va poʻlat, ofis mashinalari, don mahsulotlarini qayta ishlash vositalari, alkogolli ichimliklar, gazlama, pishloq, goʻsht, sut, kiyim-kechak, poyabzal va hokazolarni chiqaradi. Chetdan yonilgʻi, sanoat xom-ashyolari, transport jihozlari, mashinalar, isteʼmol mollari keltiriladi. Tashqi savdoda Yevropa Ittifoqi mamlakatlari: Belgiya, Germaniya, Italiya, Lyuksemburg, Niderlandiya, Buyuk Britaniya, Ispaniya, shuningdek, AQSH va Yaponiya bilan hamkorlik qiladi. Fransiyada xalqaro turizm rivojlangan: yiliga 50 mln. kishi kelib ketadi. Pul birligi — frank.

Fransiya iqtisodiyoti uchun harakterli jihatlardan biri-yirik monopoliya mahsulotlari ishlab chiqarishdir. Ayni kunda ikkita yirik kompaniya po‘lat eritish va undan mahsulot tayyorlash bo‘yicha 70 foizlik ulushni, elektrli va elektr texnologiya asbob-uskunalari ishlab chiqarish bo‘yicha 50 foizlik ulushni va avtomobil ishlab chiqarish bo‘yicha qariyib 100 foizlik ulushni o‘z qo‘lida ushlab turibdi.

Shuni alohida ta’kidlash kerakki, Fransiyaning iqtisodiy taraqqiyotida kichik biznes alohida rol o‘ynaydi. Bugungi kunda mamlakatda 35 mingdan ziyod kichik va o‘rta tadbirkorlik sub’ektlari faoliyat yuritadi, ularda 2 mln. aholi band. Mamlakat eksport salohiyatida bu qatlam 23 foizni tashkil etadi.

Mamlakat umumiqtisodiyotida davlat aralashuvi ko‘lami Fransiyada AQSH, Buyuk Britaniya va boshqa mamlakatlardan ko‘ra ancha yuqori sanaladi. Fransiya iqtisodiyotida zamonaviylashgan sohalar tizimi quyidagicha holatni tashkil etadi: sanoatda – 26,7 foiz, qishloq xo‘jaligida – 4,3 foiz, qurilishda – 5,6 foiz va xizmat ko‘rsatish sohasida 5,8 foizdan iborat.

Oxirgi yillarda Fransiya iqtisodiyoti tizimida keskin o‘zgarishlar ko‘zga tashlandi. Sanoat ishlab chiqarish hajmi mohiyatili o‘sdi. Jumladan, sanoatdagi ulush ichki mahsulotlar hisobidan 50 foizni, eksport hisobidan esa qariyib 90 foizni tashkil etmoqda. Ayniqsa sanoat taraqqiyoti avtomobilsozlik, aviasozlik, elektronika, atom energetikasi, neft kimyo va maishiy elektr asboblar ishlab chiqarish sohasida yaqqol ko‘zga tashlandi. Bugungi kunda fransuz aviatsiya-raketa sanoati jahonda uchinchi o‘rinni egallaydi.

Fransiya o‘zi uchun xorij investitsiyalarini ham kiritishdan manfaatdor. Bu mablag‘lar asosan mamlakatning bank, moliya, xizmat ko‘rsatish, sug‘urtalash faoliyatlariga yo‘naltirilmoqda. Kechagi bu sarmoyalar fransuz iqtisodiyotida muhim rol o‘ynash bilan birga yangi texnologiyalar, tajriba va ko‘nikmalar olib keladi. Bu esa fransuz firmalarining yanada rivojlanishi uchun asqotadi va savdo balansini yangicha muvaffaqiyatlarga erishishini ta’minlaydi.

E`tiboringiz uchun raxmat