Молия бозори kitob

2.2. Хусусийлаштириш жараёнининг иқтисодий, методологик ва ҳуқуқий асослари 
Ўзбекистонда хусусийлаштириш жараёнининг иқтисодий, методологик ва ҳуқуқий асослари 
Президент Ислом Каримов таклиф қилган модел замирида амалга оширилади. Бу модел 
чинакам миллий, маҳаллий, ўзига хослиги билан хсусийлаштиришнинг стратегияси ва 
тактикасини белгилаб беради. Булар қуйидагилардан иборат: 
Биринчидан: хусусийлаштириш Республикада амалга оширилаётган ислоҳотларнинг 
ички мантиқига буйсундирилган бўлиб, уларнинг ўзагини ташкил этиши керак. 
Иккинчидан: давлат бош ислоҳотчи экан, хусусийлаштириш жараёни ҳам бошқарилиши 
керак. 
"
Молия ва сугурта хизматлари" кафедраси
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

27 
Учинчидан: мулкчилик шаклидан қатъи назар қонун устиворлигини таъминлаш керак. 
Туртинчидан: хусусийлаштириш жараёнида аҳолини ижтимоий муҳофаза қилиш 
устивор аҳамиятга эга эканлигини такидлаш керак. 
Бешинчидан: жахон тажрибасини ўрганган ҳолда инқилобий сакрашларсиз, яъни 
эволюцион йул билан босқичма-босқич хусусийлаштиришни амалга ошириш керак. 
Юқоридагиларни ҳисобга олиб, Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгаши томонидан
1991 йил 19 ноябрда «Давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш тўғрисида»ги қонун 
қабул қилинди. Ушбу қонун Ўзбекистон Республикасида самарали ижтимоий йуналишга эга 
бўлган бозор иқтисодиётини вужудга келтириш мақсадида давлат мулкини ўзгартиришнинг 
ташкилий, ҳуқуқий асосларини белгилаб берди. қонун иқтисодиётни эркинлаштириш ва 
хақиқий мулкдор синфини шакллантиришда муҳим рол ўйнайди. Мулкни маълум бир гуруҳ 
қулида монополия бўлишлигига йўл қуймаслик, мулкдор синфининг иқтисодий асосини 
хусусий мулк ташкил этиши кераклигини, у самарали бозор иқтисодиётининг асоси
хусусийлаштириш жараёни эканлигини такидлади. 
Жаҳоннинг турли мамлакатларида хусусийлаштиришнинг таҳлили унинг еттита асосий 
усулини алоҳида ажратиб олиш имконини беради. В. Чженнинг «Хусусийлаштириш асослари» 
китобида буларга қуйидагича таъриф берилган: