Molekulyar-kinetik nazariya asoslari

P= P0(1+at)

Bunday holda yuz beradigan jarayon izoxorik jarayon deb ataladi va diagrammada togri chiziq izoxora deb ataladi.

Ideal gaz quydagi shartlarga bo’ysunadi:

Ideal gaz quydagi shartlarga bo’ysunadi:

• Gaz elastik shartlarga oxshagan va tartibsiz harakatlanuvchi molekulalardan iborat.
• Molekulalar orasidagi kuchlar faqat ular

bir-biriga urigandagina ta’sir qiladi.

• Molekulalarning o’lchamlari molekulalar orasidagi o’rtacha masofaga nisbatan nazarga olmasa bo’ladigan darajada kichik.

Tartibsiz harakatlanyotgan gaz molekulalari idish devoriga malum kush bilan uriladi. Birlik yuzaga kelib urilgan molekulalaning tasri kuchlari yig’indisi bosimni hosil qiladi. Bu bosimni ifodalovchi tenglamaga gazlar kinetik nazariyasining asosiy tenglamasi deyiladi.

• Tartibsiz harakatlanyotgan gaz molekulalari idish devoriga malum kush bilan uriladi. Birlik yuzaga kelib urilgan molekulalaning tasri kuchlari yig’indisi bosimni hosil qiladi. Bu bosimni ifodalovchi tenglamaga gazlar kinetik nazariyasining asosiy tenglamasi deyiladi.
• Bu tenglamani keltirib chiqarish uchun qirralari Δl bolgan kub shaklidagi idishi olamiz. Uning ichida bir hil m massali n ta molekula joylashgan bolsin. Molekulalar faqat oz’aro prependikulyar 3ta yo’nalishda harakatlanadi deb faraz qilamiz. Idishning yuzalari va bosim hamma yerida bir hil bo’lgani ushun yuzalarga tomon yo’nalgan molekulalarning soni bir hil bo’lib n/δ ga teng. Har qaysi qarama-qarshi devorga urilganda so’ng uning impulsini ozgaarishi.
• mʋ-(-mʋ)=2mʋ
• Ma’lumki impulsni ozgarishi kuch impulsiga teng fΔt=2mʋ bunda
• F – molekulami devorga tasir kuchi.
• Hisoblashlar gaz bosimiuchun quyidagi ifoda orinli ekaanligini ko’rsatadi.

bunda xajim birligidagi molekulalar soni

-molekulalalarnig o’rtacha kinetik energiyasi

Gazlar kineik nazariyasinig asosiy tenglamasidir. Demak tartibsiz harakatdagi gaz molekulalarning bosimi xajmi birligidagi malekulaning soniga va uning ortacha kinetik energiyasiga bog’liq ekan.