Molekulyar biologiya

40-rasm. Eukariot organizmlardagi oqsil sintezining initsiatsiyasida ishtirok etuvchi omillar (Nelson, Kox, Chirkin)
Oqsil eF4A RNK-xelikazali faollikka ega. eF4F kompleksi eIF3 va ribosomaning 40S subbirligi bilan bog’lanadi. Translyatsiyaning samaradorligi kompleks holda bo’lgan i-RNK va oqsillarning bir nechta xususiyatlariga bog’liq. Bu jarayonda poli A ning 3'- tomonidagi nukleotid qatorining masofasi ham ahamiyatli ekanligi aniqlangan. Informatsiya RNKdagi 3'- va 5'- tomonlarining o’zaro ta’sirlari ham genlarning ekspressiyasidagi boshqarilishini yengillashtiradi.
Yuqorida ko’rsatilgandek i-RNKning ichki qismida initsirlovchi 5'- AUG tripleti joylashgan. Oqsilli kompleks eF4F i-RNKni ribosomada to’g’ri joylanishi va strukturasini funksional holatda saqlanishiga yordam beradi. Mazkur jarayonda oqsilli omil eF4A xelikaza faolligiga ega bo’lganligi uchun i-RNKda paydo bo’ladigan ikkilamchi strukturani birlamchi holatga keltirib turadi. Informatsiya RNKni skanirlashda eF4V oqsili ham ishtirok etadi. Eukariotlardagi oqsil sintezining initsiatsiyasida ishtirok etuvchi omillarning roli va ro’yxati quyidagi 4-jadvalda keltirilgan.