|
Fizika fanidan amaldagi darsliklar va foydalanishga tavsiya etilgan o‘quv qo‘llanmalar tahlili.
Ma’lumki, 2019-2020 o‘quv yilida o‘quv yilida umumiy o‘rta ta’lim maktablarda quyidagi o‘quv dasturlaridan foydalaniladi.
5-sinflarda O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi hamda Xalq ta’limi vazirligining 2010 yil 1 iyuldagi 6/2 /4/1-sonli qo‘shma Hay’at majlisi qarori bilan tasdiqlangan o‘quv dasturidan;
6,7-sinflarda O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirining 2017-yil 3 iyundagi 190-sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan o‘quv dasturlaridan;
sinflarda O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 2017 yil 18 avgustdagi 43, 65 QQ bilan tasdiqlangan o‘quv dasturidan;
sinflarda Xalq ta’limi vazirining 2018 yil 28 avgustdagi 216-sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan o‘quv dasturidan;
2019-2020 o‘quv yilida 8,9-sinf o‘quv dasturlari takomillashtirildi va amaliyotga joriy etiladi.
Takomillashtirilgan o‘quv dasturning ahamiyatili jihati shundan iboratki, bunda o‘quvchi yoshlarning qizishlarini ertaroq aniqlash va iqtidorini, ijodkorligini rivojlantirishga yo‘naltirish, yangiliklarni hayotga tatbiq etish orqali ilmiy izlanuvchanligi hamda yaratuvchanligini rivojlantirish uchun o‘quv dasturining boshida har bir sinf o‘quvchilarining o‘quv faoliyati natijalariga qo‘yiladigan talablar keltirilgan. Yuqoridagilarni inobatga olib, mazkur o‘quv dasturida o‘quvchilarni mantiqiy fikrlashini va amaliy ko‘nikmalarini shakllantirishga qaratilgan xalqaro baholash dasturi (PISA, TIMSS) talablariga mos keladigan topshiriqlar bilan ishlashga mo‘ljallangan amaliy mashg‘ulotlar, laboratoriya ishlari va mavzularda o‘quvchilar mustaqil bajarishga va ijodiy fikrlashga undovchi amaliy topshiriqlar kiritilgan.
Ushbu dasturning yana bir jihati shundan iboratki, o‘quvchilarning bilim, ko‘nikmalarini amaliyotda qo‘llashga e’tibor qaratilgan. Mazkur o‘quv dasturida o‘quvchilarni mantiqiy fikrlashini va amaliy ko‘nikmalarini shakllantirishga qaratilgan xalqaro baholash dasturi talablariga mos keladigan topshiriqlar bilan ishlashga mo‘ljallangan laboratoriya ishlari va nazorat ishlari uchun alohida o‘quv soatlari ajratilgan.
Takomillashtirilgan o‘quv dasturlarida boblar kesimida mavzularga ajratilgan umumiy soatlar hajmi keltirilgan bo‘lib, ularning taqsimlanishi o‘qituvchi tomonidan ijodiy yondoshgan holda amalga oshiriladi. Jumladan, taqvim mavzuiy rejani tuzishda o‘quv dasturida boblarga ajratilgan (mavzularga berilgan) umumiy soat hajmidan chiqmagan holda taqsimlanishi zarur.
Tabiiy va iqtisodiy fanlar o ‘qitishda zamonaviy o‘quv laboratoriya jihozlaridan samarali foydalanish, dars jarayonida axborot kommunikasion texnologiyalarda foydalanish, to‘garak mashg‘ulotlari va tadbirlarni o‘tkazishda kompetentlikka yo‘naltirilgan topshiriqlardan foydalanish yo‘llari, fanni o‘qitishdagi muammoli masalalarni hal etish, fan sohasida olib borilayotgan tadqiqotlar va yangiliklar bilan o‘qituvchilarni tanishtirish maqsadida an'anaviy Avgust kengashlarining sho‘ba yig‘ilishlarida o‘qituvchilar bilan quyidagi masalalarni fikrlashib olishni tavsiya etamiz:
2019-2020 o‘quv yilida umumiy o‘rta ta’lim maktablarida 6-7-10-11-sinf “FIZIKA”, 11-sinf “Astronomiya”, ixtisoslashtirilgan davlat umumta’lim maktablarida amaliyotdagi 6-,7-,8-,9-sinflar “Fizika” darsliklaridan foydalanilanish tavsiya etiladi.
8-9-sinflarda 2019 yil takomillashtirilgan o‘quv dasturi asosida qayta ishlangan “Fizika” darsliklardan foydalanilanish tavsiya etiladi.
Darslikning ahamiyali tomoni shundan iboratki, 8,9-sinf fizika darsliklarida fizik jarayonlarni aniq ko‘rish maqsadida berilgan barcha rasmlar rangli holatda nashr etildi. Shu bilan birga o‘quvchilarni mantiqiy fikrlashga yo‘naltiruvchi va amaliyotda bajarishi mumkin bo‘lgan savollar va kompetensiyalarni rivojlantirishga yo‘naltirilganamaliy mashg‘ulotlar va topshiriqlar, masalalar yechish darslari alohida kiritildi.
Fizika fanidan takomillashtirilgan o‘quv dasturi asosida qayta ishlangan 8-9- sinf darsliklaridagi o‘zgarishlar:
8-sinf darsligi 5 ta bob, 40 ta mavzu, 5 ta laboratoriya ishi, 2 ta amalaiy mashg‘ulot, 12 ta masalalar yechishga ajratildi. Darslikka quyidagi yangi mavzular kiritildi. Jumladan,
Laboratoriya ishi: Om qonunini o‘rganish
Amaliy mashg‘ulotlar: “Reostat yordamida tok kuchini rostlash”, “Tok manbalarini ulash ”.
Kondensatorlarni parallel va ketma-ket ulash.
Laboratoriya ishi: Iste’molchining elektr quvvatini aniqlash.
Joul-Lens qonunining amaliy tatbiqlari.
Vakuumda elektr toki.
Yerning magnit maydoni.
Bir jinsli magnit maydonida tokli ramkaning aylanma harakati.
Magnit maydonida zaryadli zarraning harakati.
9-sinf darsligi 6 bob, 37 ta mavzu, 5 ta laboratoriya ishi, 2 ta amalaiy mashg‘ulot, 14 ta masalalar yechishga ajratildi. Darslikka quyidagi yangi mavzular kiritildi. Jumladan,
Amaliy mashg‘ulot: “Jismlarda issiqlikmuvozanatini o‘rganish”
Molekulalarning o‘lchamini baholash ”
Ichki yonuv dvigatellari
Issiqlik dvigatellarining ishlash prinsipi
Masalalar yechish
Issiqlik mashinalari va tabiatni muhofaza qilish
Laboratoriya ishi: Havoning nisbiy namligini aniqlash.
2019-2020 o‘quv yilida umumiy o‘rta ta’lim maktablarida 5-,6-,7-,10-sinf “Geografiya” darsliklaridan foydalaniladi.
8,9-sinflar uchun esa 2019 yilda takomillashtirilgan o‘quv dasturi asosida qayta ishlangan 8-,9-sinf, darsliklaridan foydalanish tavsiya etiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
