Moddalarning kimyoviy texnologiyasi

%CaO
m 
(Si02  + A120 3  + Fe20 3) •
O hakda  faqat  havoda  qotadigan  C aO   qanchalik  k o 'p ,  y a ’ ni 
aso siy  m odul  q an chalik  katta  b o 'lsa,  un ing  gidravlik  xossalari 
shun ch alik  past  b o 'lad i,  chunki  C aO   k o 'p   b o 'lsa ,  ana  shunday 
xossalarga ega b o 'lg an   boshqa  m oddalar  (kalsiy silikat,  alyum inat 
v a   ferritla r)  k am   b o 'la d i.  M a sa la n ,  g id ra v lik   oh ak   g id rav lik  
m odulining  m iqdori,  1 ,7 — 9 ga teng.  G id ravlik  moduli  1 ,7 —4 ,5  ga 
teng  b o 'lg a n   ohak  kuchli  gidravlik  ohak,  m oduli  4 ,5 —9  gacha 
b o 'lgan   ohak  kuchsiz gidravlik ohak hisoblanadi.  G id ravlik  m odul 
9 dan ortiq b o 'lsa ,  oh ak  am alda gidravlik xossalarga ega b o'lm ayd i 
v a u  havoda qotadigan  ohak hisoblanadi.
Ik k i  k a ls iy li  s ilik a t  ( 2 C a O   ■  S i 0 2),  ik k i  k a ls iy li  fe r r it 
(2 C aO   •  F e 0 2)  va  bir  kalsiyli  alyum inat  (C aO  ■ A 1
2
0 3)  kuydiri-

---

layotganda hosi] bo'ladigan va kuydirish mahsulotini gidravlik xossali 
qiladigan birikm alardan hisoblanadi.  C aO  ning SiO ,, A 1 ,0 3 va F e 20 3 
larni  k o'rsatilgan   b irikm alar  tarzida  b o g'Iay  oladigan  eng  k o'p  
m iqdori  1 , 7 — 1,8   og'irlik qismini tashkil  qiladi.  G idravlik ohakning 
aso siy  m oduli  odatda  bir  oz  yuqori  —  9  gacha,  k o 'p in ch a  3 —5 
b o'lad i, y a ’ni gidravlik ohakda  C aO  ning 9 og'irlik qismiga  1  og'irlik 
qism   kislota oksidlari  to 'g 'ri  keladi.  Sh u n d ay qilib,  gidravlik  ohak 
tarkibida,  gidravlik  birikm alar  —  kalsiy  silikatlar,  alyum inatlar 
v a  ferritlar bilan   birgalikda  o zm i-k o 'p m i  erkin  C aO   ham   bo'lish i 
mumkin.  Shunga ko'ra, gidravlik ohak ishlab chiqarish xususiyatlari, 
u n in g  xossalari  va  ishlatilish  sohalari  ham   har  xil.