Moddalarning kimyoviy texnologiyasi

C2S—45—60%;  C ,S—15—37%;  C3A - 7 - 1 5 % ;   C4A F - 1 0 - 1 8 % .
Ishlab chiqarish sharoitlarida CaO ni yuqorida ko'rsatib o £tilgan 
minerallar ko‘rinishida batamom biriktirish qiyin.  Shuning uchun 
klinker  tarkibida  erkin,  birikmagan  holda  bir  oz  CaO  qolishi 
mumkin.  Klinkerda erkin CaO bo‘lsa,  u portlandsement xossalariga 
magniy  oksidga  qaraganda  salbiy  ta’sir  ko'rsatadi,  ya’ni  u  hajm 
jihatidan  juda  notekis  o ‘zgaradi.  Erkin  CaO  sementtoshni  buzib 
yubormasligi  uchun  klinkerni tuyishdan oldin  erkin  CaO havodagi 
nam  ta’siridan  so ‘nib  ulguradigan  qilib,  m a’lum vaqt omborlarda 
yetiltiriladi.  Shunda  klinker  birmuncha  yumshaydi  va  uni  tuyish 
osonlashadi.  Hozirgi  vaqtda  ishlab  chiqarishni  avtomatlashtirish 
munosabati  bilan  klinker  yetiltirib  o'tirilmaydi,  ishlab  chiqarish 
ancha mukammal  tashkil etiladi.  Portlandsementning asosiy texnik