Mirzo Ulug’bek nomidagi O’zbekiston Milliy Universiteti Iqtisodiyot fakulteti

Mirzo Ulug’bek nomidagi
O’zbekiston Milliy Universiteti Iqtisodiyot fakulteti
Mintaqaviy iqtisodiyot va Menejment kafedrasi

Ilmiy hisobot

Mavzu: Yashil moliya Germaniya tajribasi
Qabul qildi: Xajibakiyev Sh.X
Tayyorladi: Dexkanov.R.E
Mintaqaviy iqtisodiyot yo’nalishi
3-bosqich talabasi
Toshkent 2022
Yashil iqtisodiyot o'sish va rivojlanish uchun muqobil qarashdir; atrof-muhit va ijtimoiy farovonlikni oshirishga mos keladigan iqtisodiy rivojlanish va odamlar hayotini yaxshilashga yordam beradigan yo’nalish hisoblanad. Yashil iqtisodiyot strategiyasining muhim tarkibiy qismlaridan biri barqaror texnologiyalarni ishlab chiqish va joriy etishni rag'batlantirishdir. Ushbu ilmiy hisobotning yashil iqtisodiyotga o’tishning Germaniya tajribasidan yashil moliya sohasi tahlil qilingan

Germaniyaning issiqxona gazlari emissiyasini kamaytirish 2030 yilga mo'ljallangan harakatlar rejasi (mln tonna CO2 gazlari )

Sohalar	1990	2014	2030 y gacha	2030 y (1990 y nisbatdan kamayishi)
Energiya	466	358	175-183	61-62%
Qurilish	209	119	70-72	66-67%
Transport	163	160	95-98	40-42%
Sanoat	283	181	140-143	49-51%
Qishloq xo’jaligi	88	72	58-61	31-34%
Boshqalar	39	12	5	87%
Umumiy	1,248	902	543-562	55-56%

Yashil kreditlar

Germaniyada bank ishi boshqa sanoati rivojlangan mamlakatlardan farq qiladigan bir qancha o'ziga xosliklarga ega. Muhim xususiyatlaridan biri bu bank tizimining uchta ustunli tuzilmasi bo'lib, u nufuzli Sparkassen/Landesbanken va kooperativ Volksbanken banklari hisoblanadi birinchi ikkitasi sof tijorat banklari hisoblanadi. Taxminan 1,2 milliard yevroga teng jami aktivlari bilan ular eng yirik tijorat banklari bilan raqobatlashadi va zich filiallar tarmog‘i tufayli butun mamlakat bo‘ylab ancha ko‘proq mijozlarni qamrab oladi. Jamoat va kooperativ banklar zich va mahalliy filiallar tarmog'iga ega va shuning uchun ular moliyalashtiradigan kompaniyalarning biznes istiqbollari haqida yaxshi ma'lumotga ega. Ular birgalikda Germaniyada berilgan kompaniya kreditlarining deyarli uchdan ikki qismini tashkil qiladi.
Germaniyaning moliyaviy sektori dunyodagi eng yirik va xalqaro bozorlarga juda ta'sir ko'rsatadi. Aksariyat korxonalar o'z mablag'lariga emas, balki bank kreditlariga tayanganligi sababli, bu mamlakatning umumiy iqtisodiy barqarorligi uchun muhim ustundir. Germaniya Trade & Invest hukumat agentligi ma'lumotlariga ko'ra, umumiy qiymati 111 milliard yevro bo'lgan moliyaviy xizmatlar 2017 yilda mamlakat yalpi ichki mahsulotiga (YaIM) qariyb to'rt foiz hissa qo'shgan va taxminan 1,2 million kishini ish bilan ta'minlagan.
Biroq, ESG mezonlarining kiritilishiga ekologik harakat bilan bog'liq bo'lgan bir qator kichik va ixtisoslashgan moliyaviy institutlar va, xususan, Energiewendening dastlabki bosqichlarini moliyalashtirishga yordam bergan va bugungi kungacha barqaror moliyalashtirish uchun tegishli eng yaxshi amaliyot namunalari bo'lib qolmoqda. 2000 yilda Germaniyaning qayta tiklanadigan energiya to'g'risidagi qonuni (EEG) joriy etilishi bilan taklif etilayotgan yashil moliyaviy mahsulotlar soni ko'paydi, aksariyat qismi davlat va kooperativ banklar tomonidan moliyalashtirildi, Qayta tiklanadigan energiya agentligi (AEE) sanoat guruhi ma'lumotlariga ko'ra, 2018 yilga kelib shamol energiyasi, quyosh energiyasi va boshqa toza energiya manbalariga jami 271 milliard yevro sarmoya kiritildi.
Ushbu investitsiyalarning katta qismi yirik banklar, investitsiya fondlari yoki boshqa institutsional ishtirokchilar tomonidan emas, balki ixtisoslashgan vositachilar orqali kichik investorlar tomonidan amalga oshirilgan. Ayrim fuqarolar, kooperativlar va kichik va o'rta kompaniyalar Germaniyaning qayta tiklanadigan energiya manbalarining o'rnatilgan quvvatlarining yarmidan ko'prog'iga ega bo'lishsa-da, 2017 yilda banklar va fondlar 13 foizdan sal ko'proqni tashkil etgan.
Biroq, energiyaga o'tish loyihalarini moliyalashtirishdagi asosiy roliga qaramay, Shtutgart universiteti tahlili, shuningdek, Verbraucherzentrale.NRW iste'molchilarni himoya qilish tashkiloti tomonidan o'tkazilgan sanoat so'rovi shuni ko'rsatdiki, davlat va kooperativ banklar hozirgacha yashil moliya bozori salohiyatidan yetarlicha foydalana olmayapi. Finanzwende nohukumat tashkilotiga ko'ra, davlatga qarashli moliyaviy institutlar tomonidan ko'proq muvofiqlashtirilgan sa'y-harakatlar Germaniyaga rivojlanishda sakrash va yashil moliya tamoyillarini butun sektor bo'ylab tezda tarqatish imkonini beradi.

Yashil sug’urtalar