Mirzamahmudov o, xakimov m.. T. M, A h. T. Mirzamahmudov amaliy geografiya o'qitish usullari mirzamahmudov o, xakimov m

Tabiiy  geografiya  kurslari  o’quvchilarga  Yer  qobiqlari  to’g’risida, 
ular  orasidagi  aloqalar  haqida,  har  bir  materik,okeanning  tabiati,  O’rta 
Osiyo va O’zbekiston tabiati haqida ma’lumotlar beradi. 
Iqtisodiy  va  ijtimoiy  geografiya  kurslari  o’quvchilarga  O’zbekiston 
va jaxon iqtisodining asosiy xususiyatlari xaqida bilimlar beradi. 
Akademik  litsey  va  kasb  –  hunar  kollejlarida  “Amaliy  geografiya” 
kursi o’tiladi. Mazukr kurs geografiya fanining amaliy tomonlarini ochib 
beradi va quyidagi qismlardan iborat:  
1.  Birinchi  bo’lim:  amaliy  geografiyaning  maqsadi  va  vazifalari; 
amaliy  geografik  tadqiqotlar;  tabiiy  geografik  jarayonlar;  jamiyat  va 
tabiatning  o’zaro  ta’siri;  tabiat  komplekslari  va  ularning  barqarorligi; 
geografik  baholash;  geografik  bashorat;  atrof  –  muhit  monitoringi; 
geografik  ekologik  ekspertiza  ishlari;  ekologik  muammolar  va  ularning 
yechimi; ishlab chiqarishning texniki – iqtisodiy asoslari. 
2.  Ikkinchi  bo’lim:  geosiyosat  asoslari:  O’zbekistonning  geosiyosiy 
o’rni va kelajagi; hozirgi zamonning geosiyosiy muammolari. 
Oliy geografiya ta’limida mutaxasislik fanlari o’rganiladi. 
Yordamchi  maktablarda  geografiya  ta’limining  tuzilishi  quydagi 
qismlardan iboart:  
‐VI sinf – tabiiy geografiya (boshlang’ich kurs);  
‐VII sinf – materiklar va okeanlar geografiyasi; 
‐VII sinf – O’rta Osiyo va O’zbekiston geografiyasi; 
Yordamchi 
maktablardagi 
geografiya 
kurslarining 
asosiy 
xususiyatlaridan biri ularning soddalashtirilganidadir. 
O’zbekiston  mustaqillikka  erishgach  har  bir  fan  bo’yicha  davlat 
ta’lim  standartlari  ishlab  chiqildi.  Davlat  ta’lim  standarti  O’zbekiston 
Respublikasi  Vazirlar  Maxkamasining  raisi  tomonidan  1999  yil  16 
avgustda tasdiqlangan.  
SHundan so’ng geografiya ta’limi bo’yicha davlat ta’lim standartiga 
sharx ishlab chiqildi.Mazkur sharx ikki qismdan iborat:  
‐ “Ta’lim mazmunining majburiy minimumlari”; 
‐ “Bitiruvchilarning tayyorgarlik darajasiga qo’yiladigan talablar”; 
Ta’lim  mazmunining  majburiy  minimumi  6  yo’nalish  bo’yicha 
ishlab chiqildi. 
1. Geografiyaning nazariy asoslari. 
2. Geografiyaning tadqiqot metodlari. 
3. Tabiiy va sotsial iqtisodiy ob’ektlar. 
4. Xodisalar va jarayonlar 

---

36 
 
5.  Olamni  idrok  etishning  moddiy  va  ma’naviy  madaniyatda 
ifodalanishi. 
6. Xudud geografik tavsifining tuzilishi. 
Bitiruvchilarning  tayyorgarlik  darajasiga  qo’yiladigan  minimal 
talablar quydagi ko’rsatkich orqali aniqlanadi: 
1. Ayta (ko’rsata) olishi 
2. Aniqlay (o’lchay) olishi 
3. Tasvirlay olishi 
4. Tushuntira olishi 
5. Bashorat qila olishi.