Vazifa: Psixik rivojlanish qonuniyatlarining mazmuni hamda turli Yosh davrlaridagi etakchi faoliyat turlarini ko‘rsating. Bunda quyida keltirilgan jadvalning birinchi ustuniga kiritilgan bandlar tartib raqamini uchinchi (bo‘sh) ustunga ikkinchi ustunda keltirilgan tushunchalar ro‘parasida ularga mos javob variantlari o‘rin egallaydigan qilib joylashtrish talab qilinadi.
№
|
1-ustun
|
2-ustun
|
3-ustun
|
Psixik rivojlanish qonuniyatlarining mazmuni
|
1
|
Psixik rivojlanish davomida turli psixik funksiyalar taraqqiyotining notekis kechishi
|
Kumulyativlik qonuniyati
|
|
2
|
Nisbatan sust rivojlangan psixik funksiyalar vazifasining qisman boshqa funksiyalar tomonidan bajarilishi
|
Geteroxronlik qonuniyati
|
|
3
|
Psixik funksiyalarning o‘zraro aloqadorlikda taraqqiy etishi
|
Senzitivlik qonuniyati
|
|
4
|
Psixik rivojlanishning muayyan davri ma’lum psixik funksiyalar rivojlanishi uchun qulay davr bo‘lishi
|
Kompensatsiya qonuniyati
|
|
5
|
Psixik rivojlanish davomida psixik funksiyalar va xususiyatlardagi o‘zgarishlarning to‘planib borishi
|
Integratsiya qonuniyati
|
|
Turli Yosh davrlarida etakchi faoliyat turlari
|
1
|
Syujetli-rolli o‘yin
|
Go‘daklik davri
|
|
2
|
O‘quv faoliyati
|
Ilk bolalik davri
|
|
3
|
Predmetli-manipulyativ faoliyat
|
Maktabgacha Yosh davri
|
|
4
|
Intim-shaxsiy muloqot
|
Kichik maktab Yoshi
|
|
5
|
Bevosita emotsional muloqot
|
O‘smirlik davri
|
|
Yosh davrlari
|
SHaxs rivojlanishidagi etakchi jarayonlar nisbati
|
Ilk bolalik Yoshi
Maktabgacha Yosh
Kichik maktab Yoshi
|
individualizatsiya >
adaptatsiya
|
adaptatsiya >
individualizatsiya
|
integratsiya >
individualizatsiya
|
O‘rta
maktab
Yoshi
|
individualizatsiya >
adaptatsiya
|
adaptatsiya >
individualizatsiya
|
integratsiya >
individualizatsiya
|
Katta
maktab
Yoshi
|
individualizatsiya >
adaptatsiya
|
adaptatsiya >
individualizatsiya
|
integratsiya >
individualizatsiya
|
1.Ontogenezdagi psixik rivojlanish davomida eng avval ... paydo bo‘ladi
|
qoydali o‘yin
|
predmetli o‘yin
|
rolli o‘yin
|
2.Qoydali o‘yinlar bolalarda ... ning rivojlanishi uchun o‘ta muhim ahamiyatga egadir
|
qiziqishlar
|
dunyoqarash
|
irodaviy sifatlar
|
3.Maktabgacha Yosh davrida taxminan 4 Yoshdan boshlab ...
|
bolalar shakllarning konturini ajrata oladi
|
emotsiyalar ambivalentligi hodisasini tushuna oladi
|
chin va namoyish etilayotgan emotsiyalarni ajrata oladi
|
4.Maktabgacha Yoshda yaqqol namoyon bo‘ladigan tafakkur egotsentrizmi asosan ... gacha deyarli butunlay yo‘qolib ketadi
|
8-9 Yosh
|
12-14 Yosh
|
16-18 Yosh
|
5.Maktabgacha Yoshdagi bolaning o‘ziga unchalik qiziq bo‘lmagan topshiriqni uzoq vaqt bajarishga qodirligi uning maktab ta’limiga ... jihatdan tayyorligini bildiradi
|
intellektual
|
emotsional
|
sotsial
|
6.Muvaffaqiyatga intilish motivatsiyasida gender farqlar taxminan ... Yoshdan namoyon bo‘la boshlaydi
|
3-4 Yosh
|
5-6 Yosh
|
7-8 Yosh
|
7.Rejisyorlik o‘yini ... ning bir turi bo‘lib hisoblanadi
|
predmetli o‘yin
|
syujetli-rolli o‘yin
|
didaktik o‘yin
|
8.Rasm chizishda maktabgacha Yoshdagi bolalar ... dan keyingina rangni narsa-buyumlarning muhim belgisi sifatida ishlata boshlaydi
|
2 Yosh
|
4 Yosh
|
6 Yosh
|
9.Maktabgacha Yoshdagi bolalarning agressiv harakatlarida 3 Yoshdan 5 Yoshgacha ...
|
vokal harakatlar kamayadi va motor harakatlar kuchayadi
|
vokal harakatlar kuchayadi va motor harakatlar kamayadi
|
vokal harakatlar ham, motor harakatlar ham kamayadi
|
10. ... dan qo‘rqish maktabgacha Yosh davrida paydo bo‘ladi
|
notanish odamlar
|
qorong‘ulik
|
o‘lim
|
№
|
O‘smirlik davrida rivojlanishi kuchayadigan yoki susayadigan xususiyatlar
|
Kuchayadi
|
Susayadi
|
1
|
Bolada xarakter aksentuatsiyasining vujudga kelish ehtimoli
|
|
|
2
|
Bolaning tengdoshlar referent guruhidagi komforlik darajasi
|
|
|
3
|
Bola mexanik xotirasining rivojlanishi
|
|
|
4
|
Boladagi affiliatsiya ehtiyoji
|
|
|
5
|
Boladagi o‘quv faoliyatiga nisbatan qiziqish
|
|
|
6
|
Bolaning kattalar bilan muloqot ehtiyoji
|
|
|
7
|
Boladagi avtonomiyaga bo‘lgan ehtiyoj
|
|
|
8
|
Bola shaxsi rivojlanishida adaptatsiya jarayonining darajasi
|
|
|
9
|
Bola so‘z-mantiqiy tafakkurining rivojlanishi
|
|
|
10
|
Bola uchun o‘qituvchi mavqeining irradiatsiya darajasi
|
|
|
11
|
Boladagi kattalik hissi
|
|
|
12
|
Bolaning o‘quv faoliyatida yaxshi baho olishga qiziqish darajasi
|
|
|
xususiyatning tartib raqamiga muvofiq keluvchi raqamli katakchaga biror belgi qo‘yish talab qilinadi.
№
|
Ilk o‘spirinlik davrida o‘g‘il va qiz bolalarga xos bo‘lgan psixologik xususiyatlar
|
1
|
O‘zi kabi jinsga mansub odamlar orasidan do‘st tanlash ehtimolining pasayishi, ammo tanishlar sonining ortishi
|
2
|
Do‘st sifatida tengdoshlardan keyingi o‘rinda Yoshi kattaroq odamlarga ko‘proq ixtiyor berilishi
|
3
|
SHaxsiy kundaliklarda emotsional kechinmalar tavsifining nisbatan katta o‘rin egallashi
|
4
|
Jinslararo munosabatlarda ma’naviy yaqinlik ehtiyojining nisbatan kechroq etilishi
|
5
|
Haqiqiy do‘stlikning mavjudligiga nisbatan optimistik munosabat darajasining ortishi
|
6
|
Kasb tanlashda shaxsiy imkoniyatlarga nisbatan tanqidchanlik darajasiningning yuqoriroq bo‘lishi
|
7
|
Kasbiy orientatsiyada ijtimoiy-gumanitar va badiiy yo‘nalishlarning ustunlik qilishi
|
8
|
YAxshi ko‘riladigan o‘qituvchining insonni tushunish qobiliyati otaning shunday qobiliyatidan yuqoriroq baholanishi
|
9
|
Kelajakda tanlanadigan kasbga nisbatan qo‘yiladigan talablar darajasining yuqori bo‘lishi
|
10
|
Bilish sohasidagi qiziqishlarda aniqlik va differensiatsiyaning nisbatan yuqori bo‘lishi
|