Министерство высшего и среднего специального народного образования республики узбекистан

Jismoniy tarbiya gigiyenasi: 
jismoniy madaniyat va bolalar sportning gigiyenik mohiyati. CHiniqish. Sport inshootlari 
gigiyenasi. Jismoniy vazifalarni me’yorlashtirishga, sportning alohida turlari bilan shug’ullanishga 
bo’lgan gigiyenik talablar. Jismoniy madaniyat va sport mashg’ulotlari hamda ovqatlanish gigiyenasi. 
Jismoniy madaniyatning tibbiy asoslari: 
sport tibbiyoti: 
O’zbekistonda sport tibbiyotini tashkil etish asoslari. Umumiy sport patologiyasi 
asoslari. Sportchilarning kasallanishi va jarohatlanishi. Sport-pedagogik nazorat mazmuni va metodlari. 
YOshlar va o’quvchilarni jismoniy tarbiyada shifokor nazorati. Sportda ish qobiliyatini tiklash asoslari. 
davolash jismoniy madaniyati:
jismoniy davolash madaniyati asoslari. O’quvchilarning 
jarohatlanishi, yurak qon-tomir sistemasi kasalligi, nafas olish organlari, moddalar almashinuvining 
buzilishi va tomir kasalliklari, jarohatlar va asab sistemasi kasalligi, tayanch-harakatlantiruvchi apparati 
kasalliklari va buzilishida jismoniy davolash madaniyati.
tibbiy nazorat:
yoshlar va o’quvchilar salomatligining tibbiy nazorati. YOshlar va 
o’quvchilarning tibbiy guruhlarga taqsimlanishi. Bir tibbiy guruhdan boshqa guruhga o’tish isboti va 
kuzatish usullari. O’zini nazorat qilish qoidalari.
 

---

Jismoniy madaniyat tarixi va boshqarish:
qadimgi dunyo, o’rta asrlar, yangi va eng yangi davrlarda yashagan va yashayotgan xalqlarning 
jismoniy madaniyati. Buyuk sarkarda Amur Temur, qomusiy bilimlar sohibi Abu Ali Ibn Sino, ulug’ 
allomalar Abu Rayhon Beruniy, Muhammad Ibn Muso Xorazmiy, Abu Nasr Farobiy, Abu Abdullo 
Rudakiy, Abdulqosim Firdavsiy va boshqalar jismoniy tarbiya haqida. O’rta Osiyoda va chet el 
mamlakatlarida jismoniy madaniyatning rivojlanishi. Xalqaro sport harakatining rivojlanishi va 
O’zbekiston sportchilarining Osiyo, jahon va Olimpiya o’yinlaridagi ishtiroki. Mustaqil O’zbekiston 
Respublikasida jismoniy madaniyat va sportning rivoji. Davlat tomonidan qabul qilingan direktiv 
hujjatlarning mohiyati va jismoniy tarbiya harakatining rivojlanishi.
Jamoat isloh qilish sharoitida jismoniy madaniyat va sportning rivojlanishini boshqarish maqsadi, 
vazifalari, vositalari. Jismoniy madaniyat va sport bo’yicha mutaxassislarni tayyorlash tizimi. Jismoniy 
madaniyat va sportni boshqarish davlat va jamoatchilik tuzilishi. Bozor iktisodiyoti musobaqalari o’tish 
tizimida jismoniy tarbiya va sportning o’rni. Jismoniy tarbiya – sport menedjmentini moliyaviy asoslari 
va material–texnik, tashkiliy va huquqiy asoslari, havaskor va professional sport. Sportchini, 
murabbiyni va tashkilotchini iqtisodiy-huquqiy statusi. Jismoniy tarbiya, sog’lomlomlashtirish va sport 
ishlari, ommaviy tadbirlarni tashkil qilish va o’tkazishni jamoatchilik asosida birlashtirish. Milliy sport 
tashkilotlarini xalqaro jismoniy tarbiya – sport harakatida qatnashishi.
Jismoniy madaniyat va sport sohasida mutaxassislarni tayyorlash istiqbollari. Jismoniy 
madaniyatni boshqarish tizimlari va tuzilishi. O’zbekistonda xalqaro sport aloqalari. Milliy Olimpiya 
Qo’mitasining tashkil etilishi va uning ahamiyati.