Minerallar. Ularning xossalari va xosil b

Minerallarning sinishi – minerallar maydalanganda sinish deb ataluvchi silliq yoki notekis yuzalar xosil bo’ladi. Sinishning 4 ta ko’rinishi mavjud:

1. 
   Chig’anoqsimon sinish yuzasi chig’anoqlarga o’xshaydi.
   
2. 
   Gadur - budur sinish.
   
3. 
   Ilmoksimon sinish.
   
4. 
   Tuproqsimon sinish – sinishi yuzasi chang bilan qoplangan o’xshaydi.
   

Minerallrning qattiqligi - minerallarning tashqi mexanik ta'sirga qarshilik ko’rsatishi. Moos shkalasidagi bir mineralning boshqa mineral bilan tirnalish bilan aniqlanadi. Etalon sifatida MOOS shkalasiga 10 ta mineral qabul qilingan minerallarning 1 dan 10 balgacha ortib boradi.

Galk Mg3 [Si4O10] OH] --------------------------1

Gins Sa SO4 2H2O –------------------- --------2

Kaltsit SaSO3 –-------------------------------3

Florit Sa F2 --------------------------------4

Apatit Sa5 (F,Cl) [PO4]₃ ---------------------------5

Ortoklas K [Al Si3O8] –----------------------------6

Kvarts Si O2 –------------------------------7

Topaz Al2 [F,OH]₂ [SiO4] –------------------------8

Korund Al2O3 –------------------------------9

Olmos S ---------------------------------10

O’rganilayotgan mineral etalondagi minerallar bilan tirlanishiga qarab ularning qattiqligi o’rnatiladi. Masalan: mineral kaltsiyni tirnaydi o’zi esa flyurid bilan tirlanadi. Demak uning qattiqligi 3 va 4 oralig’ida bo’ladi. Shuningdek minerallarning qattiqligi MOOs shkalasada minerallar aniqlanmasdan, taxminan ham o’rnatilishi mumkin. 1 –2 qattiqlikka ega bo’lgan minerallar bilan tirnalmaydi. 5 – qattiqligi 3 ga teng bo’lganlari mis tanga bilan tirnaladi, qattiqligi 4 –5 ga teng bo’lgan shishani tirnamaydi va qattiqli 6-8ga teng bo’lgan minerallar shishani tirnaydi.