|
Darsning borishi:
I. Tashkiliy qism.
a) salomlashish.
b) davomatni aniqlash.
II. О`tilgan mavzuni savol-javob asosida mustaxkamlash.
Sport bo`yicha Osiyo va jahon chempionlaridan, Zulfiya nomidagi va «Nihol» davlat mukofotlari sohiblaridan kimlarni bilasiz?
G`oyaviy bo`shliq deb nimaga aytiladi?
Qanday insonning qalbi va ongida hech qachon bo`shliq bo`lmaydi?
Prezidentimiz Islom Karimovning yurtimiz yoshlariga murojaat qilib aytgan da`vatkor so`zlari haqida gapirib bering.
III. Yangi mavzuning bayoni.
MAFKURAVIY IMMUNITET
Aziz o`quvchi, bugungi kunda dunyoda inson qalbi va ongini egallash uchun qattiq kurash borayotgani va unda turli mafkuraviy markazlar tomonidan har xil ta`sir vositalari ishga solinayotgani haqida siz bilan suhbatlashdik. Bunday ta`sirlar turli xil jozibali shior va g`oyalar bilan niqoblangani uchun bir qarashda ularning qanchalik xavfli ekanini sezish oson emas. Masalan, oddiy o`yinchoq, multfilm yoki komputer o`yinlari vositasida bolalar shafqatsizlikka, insonga mehr emas, nafrat bilan qarashga o`rgatilishi mumkin.
Ma`lumki, qalb va ong inson hayotining ma`no-mazmunini belgilaydi, sezgilar, fikr va axborotlar orqali uning butun vujudini boshqarib turadi. Qalb - his-tuyg`u va kechinmalar makoni. Inson-ning his-tuyg`ulari o`ta nozik bo`lgani uchun qalb o`zgaruvchandir. Ana shu o`zgaruvchan qalbni adashishlardan saqlash uchun unga tayanch bo`ladigan kuch - mustahkam ishonch kerak. Ishonch mehr-muhabbatga, e`tiqodga asos bo`ladi. Bu dunyoda eng kuchli muhabbat - ota-onaga, oilaga, Vatanga bo`lgan muhabbatdir. Eng mustahkam e`tiqod - ona yurtga bo`lgan e`tiqoddir. Bunday muhabbat va e`tiqodga to`la qalbni yengish, salbiy tomonga o`zgar-tirish qiyin bo`ladi.
Ong-u tafakkur insonning fikrlash, o`ylash, tahlil etish va xulo-salar chiqarish qobiliyatini bildiradi. Insonning dunyoqarashi qalb va ongdagi fikr va sezgilar asosida shakllanadi. Dunyoqarashi sog`lom va yuksak odamni soxta g`oyalarga ishontirib ham, aldab ham bo`hnaydi. Avvalo, o`z oilasi, Vatani va xalqining baxtini o`ylab, butun insoniyatga ezgulik tilab yashashga asoslangan dunyoqarash eng kuchli dunyoqarashdir.
Yoshlarning qalbi va tafakkurida shakllanish jarayoni kecha-yotgani uchun ularda hali ana shunday e`tiqod va dunyoqarash mustahkamlanib ulgurmagan bo`ladi. Shu bois yot va begona g`oyalar asosan yoshlarning qalbi va ongiga hujum boshlaydi. Bunday tajovuzlarga yo`l qo`ymaslikning eng qulay yo`li ularda mafkuraviy immunitetni shakllantirishdir.
«Mafkuraviy immunitet» tusliunchasini birinchi bor Prezidentimiz Islom Karimov ishlatgan va unga quyidagicha ta`rif bergan: «Ma`lumki, har qanday kasallikning oldini olish uchun, avvalo, kishi organizmida unga qarshi immunitet hosil qilinadi. Biz ham farzandlarimizni ona Vatanga muhabbat, boy tariximizga, ota-bobolarimizning muqaddas diniga sadoqat ruhida (arbiyalash uchun, ta`bir joiz boisa, avvalo ularning qalbi va ongida mafkuraviy immunitetni kuchaytirishimiz zarur. Toki yoshlarimiz milliy o`zligini, shu bilan birga, dunyoni chuqur anglaydigan, zamon bilan barobar qadam tashlaydigan insonlar bo`lib yetishsin. Ana shunda johil aqidaparastlarning «da`vati» ham, axloq-odob tushunchalarini rad etadigan, biz uchun mutlaqo begona g`oyalar ham ularga o`z ta`sirini o`tkaza olmaydi».
Immunitet - lotincha «immunutas» so`zidan olingan bo`lib, hiror narsadan xalos va forig` boiishni, muayyan kasallikni qo`z-g`atuvchi virusga, dardga qarshilik ko`rsatish qobiliyatini (masalan, inson tanasi immuniteti) bildiradi. Shuningdek, u daxlsizlik ma`no-sini ham anglatadi (masalan, deputatlik immuniteti, diplomatlik immuniteti).
E`tibor berganmisiz, siz kabi o`quvchilar dars tugaganidan so`ng biron joyga, deylik, stadionga borib futbol o`ynamoqchi bo`lsa, odobli bolalar «Men ota-onamga aytib, ularni ogohlantirib qo`yishim kerak, bo`lmasa ular xavotir olishadi», deb, avvalo uyidan ruxsat so`raydi. Yoki yomon xulqli bolalar aqlli o`quvchilarni sigaret chekishga o`rgatmoqchi bo`lsa, ota-onasining «Hech qachon yomon bolalarga qo`shilma, ular seni yo`ldan uradi», degan gaplarini eslab, zararli odatga o`rganmaydi. Bu misollar o`sha bolalarning qalbida yomon illatlarga nisbatan qarshilik ko`rsatish tuyg`usi, ya`ni immunitet shakllanayotganidan dalolat beradi.
Vatanimiz ham, xuddi ota-onamiz kabi, faqat bizning baxtimizni o`ylaydi. Bizni bugungi dunyoda tobora keng yoyilib borayotgan salbiy ta`sirlardan asrashga harakat qiladi. Milliy g`oyamizning asosiy tushuncha va tamoyillari aynan shu maqsadda ishlab chiqilgan. Ular asosidagi mafkuraviy immunitet, avvalo, har bir yurtdoshimizning ona yurtimizga muhabbat va sadoqat bilan, fidoiylik ko`rsatib yashashga, xalqimiz, Vatanimiz manfaatlariga zid bo`lgan g`oyaviy oqimlar, qarashlarga hech qachon ishonmaslikka da`vat etadi.
Shuni bilingki, sog`lom immunitetga ega bo`lmagan odam sog`lom e`tiqod va dunyoqarashdan ham mahrum bo`ladi. Unday kishilar yaxshi bilan yomonning, do`st bilan dushmanning farqiga bormaydi. Xalq va Vatan manfaatlari ular uchun mutlaqo begona.
Do'stlaringiz bilan baham: |
