«Milliy istiqlol g`oyasi, huquq va ma'naviyat asoslari»

O`zbеkiston Rеspublikasi xalq ta'limi vazirligi
Navoiy davlat pеdagogika instituti
Tarix fakultеti
«Milliy istiqlol g`oyasi, huquq va ma'naviyat asoslari»
kafеdrasi
MILLIY ISTIQLOL G`OYASI
FANIDAN MA'RUZA MATNLARI
O`qit. Daminov N.
Navoiy - 2010
Mas'ul muxarrir: prof. S.Inoyatov
Tuzuvchi: ukit. N.Daminov
Takrizchi: ukit. N.Sharipova
Ushbu ma'ruza matnlari “Milliy istiqlol g`oyasi, huquq va ma'naviyat
asoslari” kafеdrasining 2009 yil 2 sеntyabrdagi 1-sonli yig`ilishida
tasdiqlandi va nashrga taviya qilindi.
2
SO`Z BOSHI
Biz o`rganishga kirishayotgan “Milliy istiqlol g’oyasi: asosiy
tushuncha va tamoyillar” – mustaqillik yillarida shakllangan yangi fandir.
Bu fan ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayot barpo etayotgan
xalqimizning maqsad-muddaolari va orzu-intilishlarini, bir so`z bilan
aytganda, jamiyatimizning shakllanib kelayotgan milliy istiqlol
g’oyasining asosiy tushuncha va tamoyillarini o`rgatadi.
Mazkur kitob Prezident Islom Karimov asarlari asosida tayyorlangan
“Milliy istiqlol g’oyasi: asosiy tushuncha va tamoyillar” risolasiga
tayangan holda yozildi. Ushbu ma`ruza matnlari to`plamida risolada ban
qilingan tushuncha va tamoillar ancha keng yoritilgan. Mulohazalarning
mantiqiy davomiyligini ta`minlash maqsadida risolaning zarur o`rinlaridan
olingan fikrlari kursiv bilan ajratilib, yoritilayotgan mavzu mohiyatini ana
shu iqtiboslar asosida sharhlashga harakat qilindi.
Milliy istiqlol g’oyasi jamiyatimiz taraqqiyotining mafkuraviy
tamoyillarini ifoda etadi. Shu ma`noda, bu g’oya mamlakatimiz
mustaqilligini mustahkamlash, yurtimizda ozod va obod Vatan, erkin va
farovon hayot barpo etishga xizmat qiladigan mafkura to`g’risidagi yaxlit
va izchil ta`limotdir. Bu ta`limot o`z tushuncha va tamoyillariga, tarixiy
negizlari, ilmiy, falsafiy, dunyoviy va diniy ildizlariga ega muayyan tarixiy
zarurat mujassam bo`lgan nazariya hamdir. U aynan shunday nazariya
sifatida ijtimoiy voqelikning ifodasi tarzida namoyon bo`ladi. O`ziga xos
shakllanish qonuniyatlari va xususiyatlariga ega umummilliy hodisa
hisoblanadi.
Milliy istiqlol g’oyasining asosiy tushuncha va tamoyillarini o`rgatishda quyidagilarga alohida e`tibor berish zarur:
-o`quv mashg’ulotlarini olib borishda talabalarning yoshi, tafakkuri, dunyoqarashi va qiziqishlarini hisobga olish;
- ta`lim-tarbiyaning ilg’or, ta`sirchan vositalaridan, zamonaviy o`qitish texnologiyasi imkoniyatlaridan keng foydalanish;
- ayrim tushunchalarni haddan ziyod soddalashtirish, ta`limning
eskicha uslub va tamoyillarini qo`llash natijasida fanning qadrsizlanishiga
yo`l qo`ymaslik;
- ta`lim jarayonida tazyi o`tkazmasdan ma`rifiy asosda ish tutish,
yoshlarning mustaqil va erkin fikrlash, bahs-munozara yuritish
ko`nikmalarini oshirishga e`tibor qaratish;
3
- o`qituvchi va tinglovchilar o`rtasida o`zaro hamfikrlik va hamkorlik
muhitini shakllantirish, mavzuning tushuncha va tamoyillarini sharhlashda
hayotiy misollar, bugungi dunyoda ro`y berayotgan voqealar tahlilidan,
matbuot materiallaridan keng foydalanish;
- yoshlarga g’oyalar o`z ma`no-mohitiga ko`ra bunyodkor yoki
vayronkor bo`lishi haqidagi hayotiy va haqqoniy tasavvurlarni
shakllantirish;
- milliy istiqlol g’oyasining insonparvarlik mohiyatini ko`rsatish
asosida mustaqillik biz uchun eng oliy qadriyat, uni asrab-avaylash esa har
birimizning muqaddas burchimiz ekanini talabalarning qalbi va ongiga
singdirish.
Milliy istiqlol g’oyasiyurtimizda yashaydigan har bir millat, ijtimoiy
guruh, din, partiya yoki qatlam vakili uchun umumiy mezondir. Shu
ma`noda, u 130 dan ziyod millat vakillaridan tashkil topgan O`zbekiston
xalqining, mustaqillikni mustahkamlash yo`lidan borayotgan
jamiyatimizning umumiy g’oyasidir. Jahon hamjamiyatining mustaqil
a`zosi va tarkibiy qismi bo`lgan O`zbekistonni, milliy davlatchilik
an`analarimizni asrab-avaylash, mamlakatimiz sarhadlari yaxlitligi va
xavfsizligini ta`minlash hamda fuqarolarimizda yot va begona g’oyalarga
qarshi mafkuraviy immunitetni shakllantirish, ularni erkin fuqarolik
jamiyati barpo etish yo`lida birlashtirish. Vatan ravnaqi, yurt tinchligi va
xalq farovonligi ishiga safarbar etish bu g’oyaning asosiy maqsad va
vazifasidir.
4