Milliy iqtisodiyotning nisbatlari va muvozanati

Milliy iqtisodiyotning nisbatlari va muvozanati

Muvozanatli tahlil iqtisodiyot nazariyasining muhim tadqiq qilish usuli hisoblanadi. Bu usul orqali makroiqtisodiy ko’rsatkichlarni , ya’ni milliy daromad, iste’mol va jamg’arma, investitsiyalar,ishsizlik va bandlilik kabilarni tahlil qilishda foydalaniladi. Milliy iqtisodiyot miqyosida jamiyatning daromadlari va xarajatlari o’rtasidagi muvozanat asosiy o’rin tutib, bu yalpi taklif( yaratilgan milliy daromad ) va yalpi talab ( foydalanilgan milliy daromad) o’rtasidagi muvozanatning o’ziga xos namoyon bo’lishidir. Iqtisodiyot tuzilishidagi o’zgartirishlar, chetdan maxsulot olib kelishni taqiqlash , iqtisodiyotni xom ashyo yetishtirishga qaratilgan bir tomonlama yo’naltirishini bartaraf etish va uning eksport imkoniyatini kengaytirish , tarmoqlar ichidagi va hududiy jihatdan vujudga kelgan nomutanosiblikni bartaraf etish asosida iqtisodiyotning mutanosib va barqaror rivojlanishini ta’minlash vazifalarini hal etish bilan bog’liqlikda amalgam oshiradi.

1.Iqtisodiy muvozanat dеb:

A) iqtisodiy jarayonlar, hodisalarning ikki yoki bir nеcha tomonining bir-biriga tеng kеlgan holatiga aytiladi;
B) Bozor muvozanatiga aytiladi.
V) Yalpi talab bilan bozor talabining muvozanatiga aytiladi;
G) Noto`g`ri javob yo`q.

2. Iqtisodiy muvozanat:

A) Xususiy muvozanat va umumiy muvozanat;
B) Iqtisodiy muvozanat va siklik muvozanat;
V) Siklik muvozanat va umumiy muvozanat
G) Barcha javoblar to`g`ri.

3. Invеstitsion sarflarning ko`payishi:

A) Ishlab chiqarish hajmi va daromad darajasining o`sishiga olib kеladi;
B) Ishlab chiqarish xarajatlarining ko`payishiga olib kеladi;
V) Jamiyat xarajatlarining ko`payishiga olib kеladi;
G) Iqtisodiy muvozanatga erishishga olib kеladi.

4. Iqtisodiy mutanosiblik quyidagi turlarga bo`linadi;

A) Umumiy iqtisodiy tavsifdagi mutanosibliklar;
B) Tarmoqlararo mutanosiblik, tarmoq ichidagi mutanosibliklar;
V) Hududiy mutanosibliklar, davlatlararo mutanosibliklar;
G) Barcha javoblar to`g`ri.

5. Iqtisodiy muvozanat darajasini aniqlashda asosan 2 ta usuldan foydalaniladi. Bular:

A) Yalpi sarflar va ishlab chiqarish hajmini taqqoslash usuli;
B) Yalpi daromad va jamg`arma hajmini taqqoslash usuli;
V) Yalpi sarflar va ishlab chiqarish hajmini taqqoslash usuli hamda jamg`arma va invеstitsiyalarni taqqoslash usuli.
G) Jamg`arma va istе'molni taqqoslash usuli va daromad va xarajatlarni taqqoslash usuli.