Ta'lim muassasalarida mustaqil ishlarni samarali tashkil etish
quyidagilarga asosiy e'tiborni qaratish kerak:
- talabalarni milliy mustaqillik ruhida tarbiyalash mazmuni, shakl, metod va vositalarni takomillashtirish;
- ta'lim, tarbiya va rivojlantirish maqsadlarining birligi, umumilmiy, umumkasbiy va maxsus tayѐrgarlikning uzviyligini ta'minlash;
- ilg‘or pedagogik va ishlab chiqarish tajribalarini, fan va texnika yutuqlarini o‘rganish, umumlashtirish hamda ta'lim-tarbiya jarayoniga joriy etishdan iborat. Mustaqil ishlarda ishtirok etish ta'lim muassasalaridagi barcha rahbarlar, o‘qituvchilar, muhandis-pedagoglar uchun majburiy bo‘lib, ularning pedagogik faoliyatini ajralmas qismi hisoblanadi.
Mustaqil ishni tashkil qilishda ish tartibini belgilash katta ahamiyatga ega.
Mustaqil ishlarni bajarish uchun vaqtni chorak davomida kunlar bo‘yicha taqsimlash, uni ratsional tashkil qilishning muhim printsipi, qoidasi hisoblanadi. Goh umuman dars tayyorlamay, goh haddan tashqari shoshib, shiddat bilan, ayniqsa chorak, semestr yakuniga yaqin qoldirgan, bajarmagan ishlarni tezda bajarishga harakat qilish ijobiy natija berishi qiyin. Bu o‘quvchining mehnati samaradorligini, qilgan ishidan qoniqish hissini pasaytiradi.
Odatda o‘quvchining kun tartibini dars jadvali belgilaydi. Lekin ko‘p narsa o‘quvchin o‘ziga ham bog‘liq. Masalan doklad, referat, nazorat ishi, seminar darsiga tayyorlanishga har haftada ma'lum vaqt ajratilib, muntazam ravishda olib borilmasa, kutilgan natija bermaydi. Referat yoki doklad yozish kerak bo‘lsa, uni orqaga surmay tezda kirishish kerak. Bunda o‘qituvchi o‘quvchiga, ayniqsa, birinchi kurs talabalariga referat nima, doklad nima, uni qanday yozish, qanday tarzda adabiyot tanlash kerakligini tushuntirishi zarur.
Xulosa
Talabalarga Milliy g‘oya, ma'naviyat asoslari fanlardan dastur va seminar darslari rejasida ko‘rsatilgan adabiyotlarni taklif qilish mumkin. Bundan tashqari, hozirgi paytda chop qilinayotgan kitoblarning ko‘pchiligida foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati mavjud. Ana shu ro‘yxatdan foydalanib, zarur adabiyotlarni kutubxonada, o‘quv zalida bo‘lsa, olib o‘qish mumkin.
Talabalarning mustaqil ishlashga ko‘nikmalar hosil qilish darajasiga qarab 1 semestrdan boshlab semestrma-semestr mustaqil ish hajmini oshirib borish,oddiydan murakkabroq vazifalarga (amaliy mashg‘ulotlarda faol qatnashish,referat, kurs ishi, bitiruv malakaviy ish) o‘tib borish, foydalanadigan mustaqil ish shakllarini kengaytirib borish maqsadga muvofiqdir. O‘qituvchi hamma vaqt talaba tomonidan bajarilayotgan mustaqil ishga nisbatan ijodiy yondashuvni oshirib borishi hamda tanlagan mustaqil ish shakliga ilmiytadqiqot, amaliy tajribaning umumiy elementlarini faol qo‘shib borishi lozim. Bu o‘rinda asosiy masala – har bir talabani mustaqil o‘qib-o‘rganishini kuchaytirishdan iborat.O‘qituvchi doimo mustaqil ishni boshqarib borishi, uni tashkil etishda o‘zbo‘larchilikka yo‘l qo‘ymasligi, o‘rnatilgan nazorat tizimini amalga oshirishi va o‘qishning barcha bosqichlarida talabalarga xolisona yordam berishi kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: |