Yakuniy istemol uy xo’jaliklari.davlat muasassalari va uy xo’jaligiga xizmat ko’rsatuvchi notijorat tashkilotlar tamonidan amalga oshiriladi.
Jamg’arish iqtisodiyotning barcha sektorlari va tarmoqlari bo’yicha asosiy kapitalni yalpi jamg’arishi,moddiy aylanma vositalarning o’sishi va nomoddiy aktivlarga egalik qilish sifatida amalga oshiriladi.
Statistika bularni har xil kuzatish ma’lumotlaridan va iqtisodiy agentlarning hisobotlaridan olishi mumkin.
Qisqacha xulosalar
Yalpi milliy daromad ko’rsatkichi makroiqtisodiy statistikaning asosiy ko’rsatkichlaridan biri bo’lib hisoblanadi.Uning hajmini ikki xil usulda hisoblash mumkin: yalpi va sof usullarda yoki asosiy istemolini qo’shish va qo’shmasdan.Milliy daromad shu mamlakat rezidentlari tamonidan u yoki bu davrda olingan bozor bahosida hisoblagan birlamchi daromadlar yig’indisi sifatida yuzaga keladi.
YAlpi milliy daromad (YAMD) bu barcha rezidentlarning birlamchi daromadlari va jamg’armalarining yig’indisidir. U ishlab chiqaruvchi va xizmat ko’rsatuvchilarning barcha daromadlari o’rinishida bo’ladi.YAMD miqdoran YAIM ga yaqin turadi. Ammo,”daromad” so’zi bu ko’rsatkichning ishlab chiqarish bosqichida qo’shilgan qiymat ko’rinishida emas, balki aynan taqsimot bosqichida shakllanishini ifodalaydi.
Turmush darajasi insonning hayotiy ehtiyojlarini qondirish me’yoridir.Turmush darajasi qanday miqdordagi va qanday sifatdagip tovarlar va xizmatlarni amalda istemol etish bilan tasvirlanadi.SHu nuqtai nazardan daromad nominal va real daromadga bo’linadi.
Nominal daromad pul shaklidagi jamiki daromadlarni o’z ichiga oladi.
Bu daromad turmush darajasini ifodalaydi,chunki qancha noz ne’mat istemol etilganligi narx navoga ham bog’liq.Moddiy farovonlik darajasi real daromad bilan ifodalanadi.
Real daromad istemol tovarlari va xilma xil xizmatlarda ifodalangan daromad bo’lib,pul daromadining xarid qobiliyatini bildiradi,turmush darajasini umumlashgan holda tavsiflaydi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1. Mirziyoyev,Sh. M. Tanqidiy tahlil, katʼiy tartib-intizom va shaxsiy javobgarlik - har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi bo‘lishi kerak. - Toshkent: “O‘zbekiston”, 2017. - 104 b.
2.Soatov N.M., Nabiev H.G’., Nabiev D.H.,Tillaxo`jayeva G.N. Statistika
Darslik,T, 2011, 451-460 b
3.Nabiyev H.G’,Nabiyev D.H. Iqtisodiy statistika. Darslik. T.: “Aloqachi”, 2008, 379-397 b.
4. Статистика : учебник / под ред. И. И. Елисеевой. — М.: Высшее образо вание, 2009,222-245 c
5.Социально-экономическая статистика. Учебник и практикум для академического бакалавриата Дудин М.Н. Лясников Н.В, Лезина М. Л. 2017 Юрайт
Do'stlaringiz bilan baham: |