Миллий бойлик статистикаси

3-мисол. Корхона бўйича қуйидаги шартли маълумотлар берилган (ўзгармас баҳоларда) млн.сўм.

Кўрсаткичлар	Базис давр	Жорий давр	Индекс
Асосий капиталнинг ўртача йиллик қиймати Маҳсулот ҳажми Капитал қайтими Капитал сиғими	40,0 41,2 1,03 0,97	41,0 42,65 1,04 0,86	1,025 1,035 1,0097 0,98

Ҳисобланг:
1) корхона асосий капитал қайтимини, капитал сиғимини;
2) капитал қайтими ва капитал сиғими индексларини;
3) маҳсулот ҳажмининг ўзгаришини:
а) асосий капиталнинг ўзагриши ҳисобидан;
б) капитал қайтимининг ўзгариши ҳисобидан.


Ечиш:
1. Капитал қайтими:

Капитал сиғими:

2. Капитал қайтими ва капитал сиғими индексларини қуйидаги формулалар орқали аниқлаймиз.
ёки 100, 97%


ёки 98%

Маҳсулот ҳажмининг умумий ўзгариши ёки унинг нисбий даражаси:

ёки

Маҳсулот ҳажми 1,45 млн. сўмга ёки 3,5% ошган.

3. Маҳсулот ҳажмини ўзгаришини

а) маҳсулот ҳажмининг фақат асосий капитал қийматини ўзгариши ҳисобига ўзгаришини (капитал қайтими ўзгармаган холда) қуйидагича ҳисоблаймиз.





млн.сўм.

Маҳсулот ҳажми ўзгаришининг нисбий даражаси

ни ташкил этади.

б) Капитал қайтимининг ўзгариши ҳисобига маҳсулот ҳажми

млн. сўмга ошган
ёки
млн. сўмга ошган.

Унинг нисбий даражаси

га ошган.

Маҳсулот ҳажмининг ўзгаришида омиллар салмоғини кўрамиз:

-экстенсив омил яъни асосий капитал ҳажмининг ўзгариши ҳисобига


га ошган.
- интенсив омил яъни капитал қайтимининг ўзгариши ҳисобига
ошган.
Асосий капиталдан фойдаланиш даражасининг ортиши фақат маҳсулот ҳажмини ортиши манбаи бўлиб қолмасдан, капитал ҳаражатларини камайишини ҳам таъминлайди.