Миллий бойлик статистикаси

МИЛЛИЙ БОЙЛИК СТАТИСТИКАСИ

Миллий бойлик таркибини ўрганишда бир неча таснифлар ва гуруҳлаштиришдан фойдалинади. Миллий бойлик таркиби келиб чиқиши (ташкил этилиши)га нисбатан - миллий мулк ва табиий ресурсларга ажратиб ўрганилади.

1- мисол. Корхона асосий капитал элементининг қайта баҳолаш моментдаги тўлиқ бошланғич қиймати 26 млн. сўм, унинг қолдиқ қиймати эса 18 млн. сўмга тенг бўлган. Кўрилаётган асосий капитал элементи асосий капиталнинг умумдавлат таснифига кўра қайта баҳолаш коэффициенти(индекси) 1,15га тенг асосий капиталлар гуруҳига киради.
Қайта баҳолаш моментдаги асосий капиталнинг тикланиш қийматини, тўлиқ қийматини ва қолдиқ қийматини аниқланг.
Ечиш:
Асосий капиталнинг қайта баҳолаш моментдаги емирилиш қиймати

Объектнинг қайта баҳолаш моментдаги тўлиқ тикланиш қиймати(АC_t.t.q.) тенг:

Объектнинг қайта баҳоланганлигини ҳисобга олган ҳолдаги емирилиш қиймати тенг:
.
Объектнинг қайта баҳолаш моментдаги тикланган қийматининг қолдиғи
млн.сўм.
2-мисол. Ҳудуд асосий капитали ҳакида куйидаги шартли маълумотлар берилган (млн.сўм):
1. Асосий капиталнинг тўлиқ бошланғич қиймати, йил бошида -1958,8
2. Йил бошига асосий капиталнинг емирилиш даражаси - 22%
3. Йил давомида сотиб олинган асосий капитал - 436,6
4. Ҳисобдан чикарилган асосий капиталнинг тўлик бошланғич киймати - 218,0
5. Ҳисобдан чикарилган асосий капиталнинг қолдик киймати -18,0
6. Йиллик амортизация қиймати - 195,0
7. Ишлаб чиқарилган маҳсулот қиймати -3032,6


Аниқланг:
1) асосий капитал балансини тузинг;
2) асосий капитал ҳолати кўрсаткичлари ва ҳаракат кўрсаткичларини
Ечиш:
Асосий капитални йил бошидаги қолдик қиймати тенг:
млн. сўм


Йил бошига асосий капиталнинг эскириш қиймати тенг:


млн. сўм


Асосий капиталнинг йил охиридаги тўлиқ бошланғич қиймати тенг:


млн. сўм

Асосий капиталлар йил охирига қолдик қиймати тенг:

млн. сўм


Ҳудуд асосий капитал балансини қуйидаги жадвалда ифодалаш мумкин:


Ҳудуд асосий капитал баланси

Кўрсаткичлар	Асосий капитал(млн. сўм)
	Тўлиқ қиймати	Қолдиқ қиймати	Эскириш қиймати
Йил бошига қиймати	1958,8	1528,8	430,0
Йил давомида сотиб олинган	+436,0	+436,0	0,0
Ҳисобдан чиқарилган	-218,0	-18,0	-200,0
Емирилиш қиймати	0,0	-195,0	+195,0
Йил оҳирига қиймати	2177,4	1751,8	425,6

2. 
   Асосий капитал ҳолати кўрсаткичлари.
   

Асосий капитални емирилиш коэффициенти:
йил бошига
га тенг
йил охирига
га тенг


Асосий капитални яроқлилик даражаси(коэффициенти):
йил бошига
га тенг
йил охирига
га тенг

2. 
   Асосий капиталнинг ҳаракат кўрсаткичлари:
   

асосий капитални янгиланиш даражаси(коэффициенти),
га тенг


асосий капитални чиқиб кетиш коэффиценти,
га тенг.