Mikroiqtisodiyot va makroiqtisodiyot

Naflik funksiyasi
- iste‘mol qilingan ne‘matlar miqdoriniig o‗zgarishi natijasida 
olinadigan naflikni 
Noaniqlik
— axborotlar etarli, to‗liq. bo‗lmaganda qabul qilingan qarorlarda 
noaniqlik vujudga keladi. Noaniqlik sharoitida qabul qilingan qarorlar natijasida 
tavakkalchilik vujudga keladi. 
Nokooperativ o‘yin
— bu o‗yinda qatnashchilar mustaqil ravishda qaror qabul 
qiladi. 
Nol so‘m yutuqqa ega bo‘lgan o‘yin
(zego sum game) - o‗yinda bir kishining 
yutug‗i boshqa o‗yinchilarning yutqazgan summalari yig‗indisiga teng. 
Nolga teng bo‘lmagan so‘mga ega bo‘lgan o‘yin
(non zer sum game) — bu 
o‗yinda bir gurux o‗yinchilar yo yutadi yoki boy beradi. 

---

386 
Nominal ish haqi
(nominal wage rate) - yollanma ishchi tomonidan olingan pul 
miqdori. 
Noratsional talab
- bu rejalashtirilmagai talab bo‗lib, shaxsning hozirgi 
xohishini, kayfiyatini, injiqligini uchratishi bilan vujudga keladigan vaqtinchalik 
talab. 
Nofunksional talab
— tovarni sifati bilan bog‗liq bo‗lmagan omillarga 
asoslangan talab. 
Ob’ektiv (matematik) ehtimol
— voqea va xodisalar jarayonida 
takrorlanishlarni hisob - kitob qilishga asoslangan. 
Pareto optimum
(Pareto samaradorlik) — ne‘matlarni shunday taqsimlanishiki 
bunda biror kishining turmush farovonligini pasaytirmasdan boshqa kishining 
turmush farovonligini oshirib bo‗lmaydi. 
Real ish haqi
(real wage rate) - olingan pul mablag‗lari hisobidan sotib olinishi 
mumkin bo‗lgan tovarlar va xizmatlar miqdorini ifodalovchi ish haqining sotib 
olish imkoniyati. 
Real foiz stavkasi
- inflyasiyadan tozalangan foiz stavkasi. 
Resurslarga chekli harajat
- qo‗shimcha bir birlik resurs sotib olish uchun 
sarflangan qo‗shimcha harajat. 
Resursning chekli daromadliligi yoki resursning pulda ifodalangan chekli 
mahsuloti 
— resursdan qo‗shimcha bir birlik foydalanish natijasida olingan 
qo‗shimcha mahsulotni sotishdan tushgan qo‗shimcha daromad. 
Snoba samarasi
— talabni o‗zgarish samarasi bo‗lib boshqalar iste‘mol qilgani 
uchun iste‘mol qilinadi. 
Sof iqtisodiy renta
(pure economic rent) — narx bo‗yicha absolyut elastik 
bo‗lmagan taklifga ega bo‗lgan resurs egasi tomonidan olinadigan daromad. 
Ssuda foizi
— kapital egasiga uni kapitalidan foydalangani uchun iqtisodiy 
sub‘ekt tomonidan to‗lanadigan narx. 
Tavakkalchilik
(risk) - qo‗yilgan maqsadga erishidagi yo‗qotishlar. 
Tavakkalchilik bilan bog‘lik aktivlar
— aktivdan olinadigan daromad miqdori 
tasodifiy. 

---

387 
Tavakkalchilikka befarq qarovchi shaxs
— kutiladigai daromadda u 
kafolatlangan daromad bilan tavakkal daromaddan qaysi birini tanlashga befarq 
qaraydigan shaxs. 
Tavakkalchilikka qarshi inson
(zist orvese person) — kutilgan daromadga 
nisbatan kafolatlangan daromadni ustun ko‗radigan inson. 
Tavakkalchilikka moyillik
(zist prefeped) — kutiladigan daromadda 
kafolatlangan natijaga ko‗ra qo‗prok tavakalchilik bilan bog‗liq bo‗lgan natijani 
ustun ko‗radigan shaxs. 
Tavakkalchiliklarni qo‘shish
— ushbu usul tasodifiy yo‗qotishlarni o‗zgarmas 
harajatlarga aylantirish orqali kamaytirishga qaratilgan (mulkni sug‗urtalash). 
Tavakkalchilikni taqsimlash
— ushbu usulga ko‗ra zarar ko‗rish ehtimoli bilan 
bog‗liq bo‗lgan tavakkalchilikda qatnashuvchi sub‘ektlar o‗rtasida shunday 
taqsimlanadiki, oqibatda har bir sub‘ektning kutiladigan zarari nisbatan kichik 
bo‗ladi. Yirik moliya kompaniyalari katta masshtabdagi loyihalarni 
tavakkalchilikdan qo‗rqmasdan moliyalashtiradi.