Mikrobiologiya va virusologiya fanidan tayyorlagan mustaqil ishi


-jadval Hayvon, o‘simlik va bakteriya viruslari



Download 3,48 Mb.
bet2/12
Sana31.05.2022
Hajmi3,48 Mb.
#622554
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Bog'liq
OʻSIMLIK VIRUSLARI SISTEMATIKASI

10-jadval
Hayvon, o‘simlik va bakteriya viruslari

Nuklein kislotasi

SimmetriyaTipi

Tashqi qobig‘i(+ -)

Kapsid diametri(A) yoki kapsomeri(K)

Viruslar

Guruh nomlari

RNK

V

-
-

100—130A

170—200A
250A



Oq beda mozaikasi, kartoshkaning- X virusi, kaktus virusi, kartoshkaning aukuba virusi, no‘xotni viskonsiya yo‘l-yo‘lligi virusi, bug‘doy yo‘l-yo‘lligi mozaikasi virusi, lavlagining sariq virusi.
Tamaki mozaikasi virusi, yovvoyi no‘xot mozai­kasi virusi, bodringning yashil dog‘lanishi virusi, arpaning yo‘l-yo‘l mozaikasi virusi

O‘simlik
viruslari





+

90—100A
170A

Gripp, tovuq chumasi,
Paragripp virusi, Senday, parotit, shoxli mollar chumasi , itlar chumasi, qizamiq, quturish, Raus sarkomasi, qushlar leykozi

Miksoviruslar, Paramiksoviruslar

RNK

K




32 K
60 K

92 K


Turneps sariq mozaikasi
Pomidor tupi shoxlanishi pakanaligi
Poliomie­lit, Koksaki A va V, ECHO, rinoviruslar

Jaroxatlanish o‘smalari, reoviruslar



O‘simlik
viruslari Pikornaviruslar,
Reoviruslar

DNK

V

+

90-100 A

Ospovaksina, qushlar chechagi, mollar terisi jarohati

Poksviruslar




K




12 K
42 K
252 K
812



Fag fX174
Poliomalar, papillomalar, SV40
Adenoviruslar, it gepatiti

Radujnosti dolgonojki



Papovaviruslar
Adenoviruslar,

Hasharot viruslari







+

162 K

Uchuq, suv chechak, psevdobeshenstva

Gerpes virusi




S



100S

T2 va boshqa juft fa­glar, V. megaterium fagi

Fagi



V – spiral simmetriya, K- kubimon simmetriya, S- aralash simmetriya


11-jadval
Hayvon viruslari sistematikasi (S. YA. Gaydamovich, 1965)

Olami, tip (Phylum)

Kichik tip (Subphyla)

Sinflar

Tartiblar

Oilalar


Irsiy material

nukleokapsid simmetriyasi

Tashqi qobig‘ining bor-yo‘qligi

Nukleokapsid diametri, kapsomer va hokazolar

Vira

Deoxyvira

Deoxyhelica

Chitovirales

Poxviridae

Deoxycubica


Deoxybinala

Haplovirales

Peplovirales, Urovirales



Microviridae,Parvoviridae,Papillomaviridae,Adenoviridae,Iridoviridae,Inophagoviridae,Herpesviridae
Phagoviridae

Ribovira

Ribohelica

Ribocubica



Rhabdovirales ,Rigidoviridales
Flexiviridales
Sagovirales
Gyminovirales
Togavirales

Dolichoviridae
Protoviridae
Pachyviridae
Leptoviridae
Mesoviridae
Adroviridae
Myxoviridae
Paramyxovirida
Stomatoviridae
Napoviridae
Reoviridae
Arboviridae

Keyingi tuzilgan klassifikatsiyalarda genetik materialiga qarab viruslar ikki tipga bo‘linadi: RNK-viruslar va DNK-viruslar. Keyingi viruslarni tartiblarga bo‘linganda nukleokapsidning simmetriyasi, diametri (ikosaedr tipdagi viruslarga), kapsomerlarning soni (kubsimon simmetriya tipidagi viruslarga), tashqi qobiqning bor-yo‘qligi va boshqa xususiyatlari inobatga olinadi. Mazkur belgilarga asosan mazkur vaqtda o‘rganilgan umurtqali hayvonlar viruslarini quyidagi guruhlarga bo‘lingan:
Vira olamiga (tipi), Subphyla (kichik tip), irsiy materiali- (Deoxyvira); sinflari - nukleokapsid simmetriyasi- Deoxyhelica yoki Deoxycubica; tartiblari - tashqi qobig‘ining bor yo‘qligi Chitovirales yoki Haplovirales; oilalar - nukleokapsid diametri, kapsomer va hokazolar – Poxviridae, Microviridae, Parvoviridae, Papillomaviridae, Adenoviridae, Iridoviridae, Inophagoviridae (11-jadval).
Xuddi shunga o‘xshash bu kichik tipga o‘xshash irsiy materiali Ribovira bo‘lgan kichik tipi bo‘lib, unda Ribohelica, Ribocubica sinflar mavjud. Bu sinfda Rhabdovirales, Rigidoviridales, Flexiviridales, Sagovirales tartiblari mavjud. Ribocubica sinfida esa Gyminovirales, Togavirales tartiblari bor. Bu tartiblar ichida esa birqancha oilalar bor, ya’ni Dolichoviridae, Protoviridae, Pachyviridae, Leptovirida, Mesoviridae, Adroviridae, Myxoviridae, Paramyxovirida, Stomatoviridae, Napoviridae, Reoviridae, Arboviridae oilalari bor. Boshqa sinflar va ulardagi tartiblarda o‘ziga mos oilalar joylashtirilgan (11-jadval).
Virus nuklein kislotasining tipi va zanjirlar sonlariga asoslangan klassifikatsiya
Mazkur klassifikatsiyada barcha viruslar nuklein kislotasining tipiga qarab ikkiga bo‘lingan, ya’ni Dezoksiviruslar va Riboviruslar. Bularning har biri o‘z navbatida ikkizanjirli va birzanjirli DNK guruhiga hamda ikkizanjirli va birzanjirli RNK guruhlariga bo‘lingan. Endigi bo‘linishlar asosida virionning tuzilishi simmetriyasi va qobiqqa egaligi asosida bo‘ladi.
12-jadval
Virus nuklein kislotasining tipi va zanjirlar sonlariga asoslangan klassifikatsiya turi

Viruslar

Dezoksiviruslar


Download 3,48 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish