Mikrobiologiya va immunologiya

Patogen aktinomitsetlar. 
 
Aktinomitsetlar  bir  hujayrali  mikroorganizmlar  bo‘lib,  uzoq  vaqtgacha 
zamburug‘lar  deb  hisoblab  kelingan.  Zamburug‘lardan  farqli  o‘laroq,  o‘z  hujayra 
devorida  xitin  yoki  sellyuloza  moddasini  tutmaydi,  fotosintez  qila  olish 
xususiyatiga  ega  emas.  Hujayra  yadrosining  yaqqol  sezilmasligi,  bakteriofag  va 
antibiotiklarga sezgirligi ularni bakteriyalarga yaqinlashtiradi.  
 
Aktinomitsetlar  septasiz  mitseliylardan,  ya’ni  shoxlanuvchi,  ingichka 
bo‘lgan  ipchalardan  iborat.  Ular  Gram  usuli  bilan  musbat,  umuman  anilin 
bo‘yoqlar  bilan  yaxshi  bo‘yaladi.  Aktinomirsetlar  spora  hosil  qilib,  ipchalari 
mayda bo‘lakchalarga ajralib, kurtaklanib va bo‘linib jinssiz ko‘payadi. 
 
Odamlarda  kasallik  keltirib  chiqaruvchi  aktinomitsetlarni  1891  yili  I.Izrael 
kashf  etgan  va  aktinomitsetlarning  bu  turi  surunkali  aktinomikoz  kasalligini 
keltirib chiqaradi. Bu kasallikda turli a’zo va to‘qimalarda infiltrat-absess, oqmalar 
hosil  bo‘ladi.  Shikastlangan  to‘qimalarda  diametri  5  mkm  va  undan  ham  kattaroq 
shu’alaga o‘xshash druzalar va ingichka grammusbat mitseliylar topiladi.  
 
Umuman  aktinomitsetlar  odamning  og‘iz  bo‘shlig‘i  va  me’da-ichak  tizimi 
mikroflorasiga kiradi va shartli-patogen hisoblanadi.  

---

65