Microsoft Word xulafoi roshidiyn ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 

9

bunga rozi bo‘lmaydilar», dedilar. 

Voqe’a bunday bo‘lgandi: 

Rasulullohning buyurganlaridan bexabar bir sahoba Abu Bakrning yo‘qliqlarini ko‘rib, 

Umarga «siz imom bo‘lib qo‘yaqoling», degandilar. Shu tufayli Umar hazratlari imom 

turgakdilar. Keyin Abu Bakr qaytib keldilar, namoz Rasululloh buyurganlariga amal 

qilinib qaytadan o‘qildi. 

Ruhi poklari malail a’lo tamon parvoz etgan dushanba kuni Rasululloh hazratlari 

muborak boshlari bog‘langan holda Oyisha onaning eshiklaridan masjidga chiqdilar. 

Odamlar janobi risolat maob sallallohu alayhi vasallamning nurona chehralarini ko‘rib 

behad shodlandilar. Janobi Risolat maob ularga namozlaringizni davom ettiravering 

degan ishorani qildilar. Abu Bakr, raziyallohu anhu, ham odamlar harakatlarini ko‘rib, 

namozgohlaridan orqaga chekinmoqchi bo‘ddilar. Lekin Rasululloh alayhissalom 

«o‘rningizda turib, namozni o‘qib bering» dedilar. Janob rasuli akram Abu Bakrning 

yonlariga kelib o‘ltirgan holda namozni o‘qidilar. Namozni o‘qib bo‘lganlaridan keyin 

odamlarga yuzlandilar, ularni atroflariga to‘pladilar. Muborak ovozlari masjidning eshigi 

yonida ham eshitilib turdi. Hamma jamlanib bo‘lgach, ularga qarab: «Ey, insonlar, 

do‘zax qizitilgan, fitnaning esa zulmat tuni kabi qorong‘uligi yuzaga chiqqan. Men 

faqatgina sizlarga Olloh halol qilgan narsani halol qilganman, xarom qilgan narsani men 

ham xarom qilganman», dedilar. 

Rasuli akram so‘zlarini tugatib ichkariga kirib ketadilar. Ali karamallohu vajhahu 

Rasulullohning oldilaridan tashqariga chiqqanlarida odamlar Rasulullohning ahvollari 

nechuk dsb so‘radilar. «Ollohga shukrlar bo‘lsin ahvollari ancha yaxshi», deb javob 

beradilar. Abbos ibni Abdumuttalib hazrati Alining qo‘llaridan ushlab turib: «Ey Ali, 

Ollohga qasam ichib aytaman-ki, men Rasulullohning muborak yuzlarida 

Abdumuttalibning so‘nggi soatlarida yuzlarida ko‘rgan holatni ko‘rdim. Shuning uchun 

bizni Rasululloh huzurlariga boshlab kirsangiz. Agar xalifalik bizning haqqimiz bo‘lsa 

unda bilib olamiz va gar bizdan boshqalar haqqi bo‘lsa talab qilamiz. Xalifalik bizni 

haqqimiz ekanligini odamlarga tavsiya etadilar», dedilar. 

Hazrati Ali Abbosning gaplariga javoban: «Ollohga qasamki, men hargiz bunday 

qilmasmen. Agar u janob bizdan xalifalikni ma’n etsalar, xudoga qasamki, hech kim 

bizga uni qaytarib berolmaydi, dedilar. 

Kun choshgohga ko‘tarilgan vaqtida janob risolat maob sallallohu alayhi vasallamning 

ruhi poklari fano olamidan baqo gulistoniga rabbil izzatning ne’matlaridan faraxbol 

bo‘lishlik uchun parvoz etdi. 

Mash’um xabar bir zumda butun Madinaga yoyildi. Kibor sahobalardan birinchi bo‘lib 

eshitgan kimsa Umar ibni Hattob bo‘ldilar. Eshitgan zahotlaridayoq shoshilib 

odamlarning oldilariga keldilar. Ularni to‘plab, ularning o‘rtasida turib: «Munofiqlar 

Rasululloh vafot etdilar, deya da’vo etmoqdalar. Rasululloh alayhissalom o‘lgan emaslar, 

lekin Rabbilarining oldiga, Muso alayhissalom ham qavmlarini qoldirib borganlari kabi 

ketdilar. Muso alayhissalom qirq kundan keyin, hamma Muso o‘ldi, deb gap tarqatib 

yurganida tirik qaytib kelganlar. Ollohga qasamki, Rasululloh ham Muso alayhissalom 

qaytib kelganlaridek, albatta qaytib keladilar. Keyin esa Rasululloh o‘ldilar deb gap 

tarqatgan kishilarning qo‘l-oyoqlarini qirqadilar», dedilar. Xabarni eshitgan onlarida Abu 

Bakr ham masjidga qarab yugurdilar. Umar odamlar o‘rtalarida turib so‘zlab turardilar. 

Hech kimga qaramay to‘g‘ri Rasululloh alayhissalom yotgan xonalariga kirdilar. Xonaning 

bir yonida Janob Rasulullohning jasadi muboraklari oq yamaniy choponlariga o‘rab 

qo‘yilganini ko‘rdilar. Gulgun chehralarini ochib yuzlaridan o‘pdilar. Faraxbaxsh yuzlariga 

boqib, «Ey Rasululloh, ota-onam sizga fido bo‘lsin, Olloh azalda yozgan ajal zavqini 

tortibdilar-da», dedilar. Keyin gulgun chehralarini avvalgidek urab qo‘ydilar. Tashqariga 

---

Xulafoi roshidiyn. Rizouddin ibn Faxriddin